واحد ضد تروریسم ارتش عراق (موسوم به «لشگر طلائی») سرانجام موفق شد شبه نظامیان داعش در شهر موصل در شمال آن کشور را شکست بدهد، و شهر رقه مرکز غیر رسمی حکومت خود خوانده اسلامی در غرب سوریه نیز حداکثر تا چند هفته دیگر به تصرف کامل «نیروهای دموکراتیک سوریه» در خواهد آمد؛ دو رویدادی که با کمک های اطلاعاتی و تدارکاتی مستشاران نظامی آمریکا انجام شده است.
در تحولی دیگر، روز سه شنبه ۲۰ تیر ماه دیدبان حقوق بشر سوری مستقر در بریتانیا از قول رهبران ارشد داعش در استان دیر الزور در شرق سوریه اعلام کرد، ابوبکر بغدادی رهبر داعش کشته شده، ولی این خبر هنوز توسط منابع مستقل تائید یا تکذیب نشده، و «اعماق» یا بنگاه رسمی خبر پراکنی داعش نیز در این خصوص سکوت کرده است.
آقای بغدادی که نام اصلی او ابراهيم عواد ابراهیم البدری السامرائی ست، در تیرماه ۱۳۹۳ و هنگامی که ۴۴ سال داشت، در مسجد جامع النوری در شهر موصل ِ عراق خود را امیرالمونین و «خلیفه» مسلمانان عالم خواند.
مهمترین ویژگی این «خلافت» خود خوانده ادعای حکومت بر سرزمینی با حدود و ثغور تقریبی ست که در اوج قدرت این نهاد، کم و بیش برابر با مساحت اردن هاشمی (۹۰ هزار کیلومتر مربع) بود؛ سرزمینی که با توجه به ادامه ناآرامی و جنگ در منطقه، چالش های سوق الجیشی برآمده از مرزهای دوران استعمار بریتانیا در عراق، و دوران قیمومت فرانسه بر سوریه در نیمه اول قرن بیستم را عمیق تر و وخیم تر از پیش کرده است.
به کلام دیگر، از هنگام الغای نهاد خلافت در زمان عبدالمجید دوم آخرین خلیفه مسلمانان در ۹۳ سال پیش که توسط مصطفی کمال آتاتورک بنیانگذار ترکیه نوین انجام شد، این اولین بار بود که فردی با تسلط نسبی بر قلمروئی با وسعت قابل ملاحظه و با بهره گیری بدون مهابا و هدفدار از قتل عام مردان و به بردگی کشاندن اسرای زن مدعی خلافت بر مسلمانان جهان شده بود.
«کنترل سرزمینی» کلیدی ترین دستمایه برای ادعای «کشور» بودن داعش است، و آن را از نهاد های مشابهی چون القاعده، اخوان المسلمین، جماعت اسلامی پاکستان، و یا حتی از بوکو حرام در کشورهای چاد و نیجر، و یا نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا (فارک) متمایز می کند.
اگر چه شبه نظامیان داعش، و یا گروهی منشعب از آن، هنوز بر شهر ۲۰۰ هزار نفره «تل عفر» در تقریبا ۷۰ کیلومتری غرب موصل در عراق مسلط اند، عامل کنترل سرزمینی نهاد داعش با شکست های پی در پی آن در شهرهای رمادی و فلوجه در عراق از یک طرف، و در شهرک های نزدیک مرز سوریه با ترکیه از طرف دیگر به سرعت رنگ باخته است.
به شماره افتادن نفس های داعش از ناکامی در نبرد های روستای «دبیق» آغاز شد، که در ۵۰ کیلومتری شمال شهر حلب در سوریه قرار دارد.
جلگه های اطراف دهکده دبیق که تنها ده کیلومتر با مرز ترکیه فاصله دارد، از نظر نظامی سر سوزنی ارزش استراتژیک ندارد، اما بر اساس نظریات افراطیون مسلمان در مورد آخرت، نبرد نهایی میان سپاهیان اسلام و رم (یا همان غرب) در این ناحیه انجام می شود!
به همین لحاظ شکست شبه نظامیان داعش در دبیق در کمتر از یک سال پیش، ضربه مهلکی به ایدئولوژی مذهبی و اندیشه نظامی آن نهاد وارد کرد، و شکست نهایی در شهر رقه نیز مشروعیت ادعائی آن به عنوان یک «کشور» را یکسره نابود می کند.
بر اساس همین نظریات، این نبرد با پیروزی سپاه اسلام بر لشگر کفر خاتمه می یابد، که به نظر مسلمانان تندرو سر آغاز «شمارش معکوس» پایان دنیا ست. از لحاظ آرمانی و از منظر رهبری داعش، اهمیت این روستا تا به حدی ست که دبیق به عنوان نام مجله اینترنتی آن سازمان انتخاب شده که به چندین زبان از جمله زبان انگلیسی منتشر می شود.
به همین لحاظ شکست شبه نظامیان داعش در دبیق در کمتر از یک سال پیش، ضربه مهلکی به ایدئولوژی مذهبی و اندیشه نظامی آن نهاد وارد کرد، و شکست نهایی در شهر رقه نیز مشروعیت ادعائی آن به عنوان یک «کشور» را یکسره نابود می کند.
شش هفته پیش، رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا ضمن تاکید بر ضرورت پایان دادن به جنگ های منطقه خاورمیانه که موتور محرک داعش و نهاد های تروریستی مشابه آن است، اعلام کرد، «مهمترین اولویت واشنگتن در آن ناحیه شکست دادن داعش و نابود کردن نهاد خلیفه است، که پیش نیاز به حداقل رساندن خطرات تروریسم برای غرب و تثبیت اوضاع سوریه و منطقه شمرده می شود.»
