لینکهای قابل دسترسی

پنجشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۱۹:۲۶

راه دشوار تصویرگری


می گویند: «اگر همه چیز تو را ربودند یقین بدار تخیلاتت را نبرده اند». حالا این کلام حکایت حال هنرمندان ایرانی شده در هر رشته هنری که باشند، از نقاشی و تصویرگری گرفته تا تندیسگری، نمایش و رشته های دیگر. تخیلات خالق هنر است. از این روست که تصویرگران ایرانی با همه شرایط و اوضاع راه آمدند تا حضور خود را تثبیت کنند. فرجام اینکه درهای جشنواره ها و نمایشگاههای جهانی بر روی آثارشان گشوده شده. این هنرمندان به سادگی ره به این نمایشگاهها و جشنواره ها نبرده اند. آنان با همان امکانات نه چندان در خورشان دست به ابتکارات و ابداعاتی زده اند تا آثارشان به دیده مخاطب جهانی درآید. برای نمونه «حسن عامه کن»، یکی از تصویرگران جوان ایرانی ست که همراه برادرش علی دست به تشکیل گروهی به نام «کتاب آبی» زدند که به سرعت مورد پشتیبانی دیگر هنرمندان تصویرگر قرار گرفت. بیش از 30 هنرمند تصویرگر از کشورهای ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، ژاپن، پرتغال، مجارستان و مکزیک عضو این گروه شده اند تا در تلاشی جمعی شکل و روایتی دیگر از هنر جهان را ارائه کنند. یافتن هموندان در جهان و تلاش جمعی جهانی برای پیشبرد کار هنری، که طبعاً به کمک اینترنت امکانپذیر شده، ویژگی جهان هنر سده بیست و یکم است. اگر در سده های نوزده و بیست میلادی، تشکیل مکاتب هنری و گردهمایی عینی هنرمندان زیر پرچم یک ایسم با ویژگی های تعریف شده به هموندان آن امکان رشد و تعالی و مطرح شدن می داد، امروزه یافتن هم اندیشان و همکاران جهانی، جایگزین آن مکتب سازیهای هنری اروپایی شده است.

چنین است که هنرمندان جوان ایرانی بر بستر این نگرش توانسته اند از روزنه کوچک باز شده به شبکه جهانی اینترنت -که این خود نیز اسیر و گرفتار کنترل و محدودیتهای فنی ست- بهره گرفته، با هنر و هنرمندان جهانی آشنا شوند و فراتر از آن، آثارشان و نامشان راه به بازار جهانی بیابد.

هر روز که می گذرد خبر کامیابی و نام آوری یکی از این هنرمندان به دور از امکانات دولتی را می خوانیم. از جمله بخشهایی از هنر که چندان جایی برای بروز خود نداشته است مانند تصویرگری، که حالا به یاری استعدادهای جوانش به پیکره ای قوی فراروییده است. بسیاری از هنرمندان ایران در رشته تصویرگری می گویند: شبکه قدرت یافته هنرمندان دولتی با همه امکانات واگذار شده و تبلیغاتی که از سوی رسانه های دولتی برایشان می شود هنوز نتوانسته اثری درخور ارزش جهانی و رقابت پذیر در نمایشگاهها و جشنواره های جهانی بیابد؛ زیرا همه ارزشهای تدوین شده ای که داوران و کارشناسان دولت پرورده هنر برای ارزشگذاری آثار هنری تعیین کرده و بدان عمل می کنند، کمترین همخوانی ای با معیارهای هنر جهانی و مخاطبان عام ندارد و تنها خوشایند طبع ایدئولوژیک کارگزاران بخش فرهنگی دولتی ست که دغدغه اشان نه هنر، بلکه رام کردن آن است. بودجه های کلان اختصاص یافته دولتی به اداره ها و سازمانهای دولتی، و نیمه دولتی در حوزه فرهنگ، جز اتلاف وقت و پول دستاوردی نداشته است. هنرمندان تصویرگری که آثارشان را در نمایشگاه سه روزه «شاید برای من، شاید برای تو...» به رایگان بخشیدند تا درآمد ناشی از فروش آثار برای درمان بیماری سرطان «علی عامه کن» هزینه شود همین نگرانی ها را پژواک داده اند که: سیاست دولتی کردن هنر که هدف اصلی کارگزاران فرهنگی دولت شده پیامدی جز نابودی بازار هنر ندارد.

این نمایشگاه با شرکت یک صد اثر اهدایی هنرمندان در «نگارخانه ممیز» وابسته به خانه هنرمندان برگزار شد و خبرگزاری مهر به نقل از حسین نظری، مدیر اجرایی نمایشگاه گفت حدود نیمی از کارها به فروش رفت که این موفقیتی برای یک نمایشگاه بشمار می آید. در این نمایشگاه آثار هنرمندانی همچون رزیتا شرف جهان، مجتبی طباطبایی، فرشید شفیعی، مرتضی زاهدی، خسرو خسروی، بیتا وکیلی، فاطمه رادپور، عطیه بزرگ سهرابی، نگین احتسابیان، لیدا معتمد، بنفشه احمدزاده، شیلا خزانه داری، افشین بختیار و ستاره معتضدی به نمایش درآمده بود.

حسن و علی عامه کن بنیانگذاران کتاب آبی با اشاره به امکان برپایی نمایشگاهی با آثار هنرمندان جهانی عضو کتاب آبی در حاشیه اعطای جوایز کتاب هانس کریستیان آندرسن که در اسپانیا برگزار می شود تاکید کردند این فرصتی طلایی برای به نمایش گذاشتن آثار تصویری شان است.

یکی از این تصویرگران با اشاره به مرتضی ممیز از بنیانگذاران تصویرگری و طراحی مدران ایران گفت: ارزش و جایگاه آثار مرتضی ممیز حتا پس از مرگش نیز برای کارگزاران فرهنگی دولت ناشناخته مانده است؛ زیرا اگر یکصدم هزینه های مصرف شده در زمینه تقویت نهادهای دولتی هنر که به بنگاههای تامین شغل وابستگان تبدیل شده، یک مرکز هنری تصویری به یاد ممیز می ساختند تا هنرمندان این رشته از امکانات آن برای بروز استعدادهای هنریشان بهره مند شوند، بدون شک بازدهی کار آن برای فرهنگ کشور موثرتر بود.

XS
SM
MD
LG