پس از بارها هشدار به قانونگزاران آمریکا در مورد تصویب هرگونه طرحی که به مذاکرات هستهای ایران و کشورهای ۵+۱ آسیب برساند، رئیس جمهوری آمریکا سرانجام اعلام کرد که طرح اخیر کنگره در مورد توافق نهایی با ایران را در صورت تصویب، امضا خواهد کرد.
باراک اوباما گفت که طرح نظارت بر توافق هستهای با ایران را که در کمیته روابط خارجی سنای این کشور به تصویب رسیدهاست، امضا میکند زیرا، این طرح در شکل فعلی به روند مذاکرات هستهای با ایران با هدف حصول توافق نهایی آسیب نخواهد رساند.
رئیس جمهوری ایالات متحده که روز جمعه ۲۸ فروردین همراه با ماتئو رنزی نخست وزیر ایتالیا در یک کنفرانس خبری صحبت می کرد، گفت: «تصویب طرح موسوم به قانون بررسی توافق اتمی با ایران در کمیته روابط خارجی سنا، که هرگونه توافق هستهای با ایران را منوط به بررسی و اعلام نظر کنگره میکند، نتیجه مصالحهای معقولانه است و او تصمیم به امضای آن گرفته است.»
سناتور جمهوریخواه کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، که یکی از پیشنهاددهندگان این طرح بود و سناتور دموکرات بن کاردین، که او نیز عضو همین کمیته است، توافق کردند هیچ متمم و مفاد دیگری به این طرح اضافه نشود. کاخ سفید نگران است اضافه شدن هر گونه متممی که آقای اوباما آنها را زهرآلود خواند، روند مذاکرات هستهای را از مسیر حصول توافق خارج کند.
او گفت: «برداشت من این است که هر دو سناتور کورکر و کاردین برای جلوگیری از تصویب متممهای زهرآلود و مفاد و بندهای اضافه دیگر به طرح پیشنهادی توافق کردهاند و تلاش میکنند تا کنگره بتواند در روندی بیطرفانه و عادی هرگونه توافق هستهای را که با ایران حاصل شود، بررسی کند و نظر دهد، اما به آن سو تمایل نداشته باشد که نگذارد توافق با ایران صورت گیرد.»
رئیس جمهوری ایالات متحده پیشتر به کنگره هشدار داده بود که هرگونه طرحی مصوب کنگره را که به روند مذاکرات هستهای با ایران آسیب برساند، وتو خواهد کرد. پیش از این، طرح کروکر-منندز که در کمیته روابط خارجی سنا تهیه شده بود و قرار بود متممهایی نیز به آن اضافه شود، با مخالفت شدید کاخ سفید روبرو شده بود. به دنبال آن، سناتورها کروکر و کاردین، اعضای ارشد جمهوریخواه و دموکرات کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، توافق کردند که از تصویب متممهایی که دولت معتقد است به روند مذاکرات و رسیدن به توافق لطمه میزند، خودداری کنند. این طرح، روز سه شنبه در کمیته روابط خارجی سنا به تصویب رسید.
آقای اوباما روز جمعه در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسید آیا با لغو تحریمها در زمان حصول توافق هستهای نهایی با ایران موافقت خواهد کرد گفت: «ملاحظات کلی من این است که برای چگونگی کاهش تحریمها یا اعمال تحریمهای بیشتر در صورت تخلف ایران از توافق، راهکارهای متفاوتی وجود دارد و بخشی از کار تیم مذاکره کننده ما و طرف ایرانی و ۵ بعلاوه ۱ این است که فرمولی پیدا کنند که نگرانیهای ما را از بین ببرد و به طرف دیگر فرصت دهد توافق را در چارچوب سیاست داخلی خود، قابل قبول کند.»
به گفته رئیس جمهوری آمریکا، مساله اصلی این است که بتوان مطمئن شد در صورتی که ایران از توافق تخطی کند کاخ سفید مجبور نباشد برای اعمال مجدد تحریمها از مسیر پرپیچ خم کنگره رد شود.
او همچنین گفت، در صورتی که ایران به توافق پایبند باشد، ادامه تحریمها سیاست آمریکا را زیر سوال خواهد برد. آقای اوباما اضافه کرد: «دلیل آن که تحریمها موثر بود این است که با زحمت، یک ائتلاف بینالمللی به وجود آوردیم که برای این مدت دوام آورد. اگر این طور نشان داده شود که ما از حصول توافقی که جامعه جهانی را از صلح آمیز بودن برنامه هستهای ایران مطمئن میکند، سر باز میزنیم، آن وقت تحریمها موجب نگرانی میشود و نه تنها روسیه و چین بلکه برخی از متحدان نزدیکمان، توانایی ما و یا عاقلانه بودن تحریمها را زیر سوال خواهند برد.»
رهبران جمهوری اسلامی ایران بارها گفتهاند که در صورتی توافق هستهای نهایی را میپذیرند که تحریمها همزمان لغو شوند.