جمهوری اسلامی ایران، بر اساس برآوردهای دولتی، برای ترمیم خسارت های ناشی از یک دهه انزوا، تا سال ها به ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری سالانه نیاز خواهد داشت که جلب آن برای کشوری که حتی پس از لغو تحریم ها همچنان مکانی نامعلوم و ترسناک برای اکثرسرمایه گذاران خارجی خواهد بود، آسان نیست.
اما بنا به گزارشی که در وبسایت "بلومبرگ بیزینس" منتشر شده است، یک آمریکایی ایرانی تبار سعی دارد به ایجاد فضای لازم برای سرمایه گذاری در ایران کمک کند.
او حمید بیگلری نام دارد، ۵۷ ساله، فارغ التحصیل دانشگاه کورنل و بانکدار سابق سیتی گروپ که ممکن است نقش رسمی نداشته باشد، اما بر اساس گزارش ها، مرد حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در محافل مالی نیویورک است. سرمایه گذاران و افراد مرتبط با محافل قدرت در ایران را در کنفرانس ها یا دیدارهای خصوصی دور هم جمع می کند، در حالی که بر منافع کشورش تاکید نیز می کند.
آقای بیگلری پیش از انقلاب ۱۳۵۷، ایران را به عنوان دانشجو ترک کرد و حتی برای یک دیدار هم به کشور برنگشت؛ تا سه دهه بعد که حسن روحانی به ریاست جمهوری انتخاب شد.
با این حال، در نشانه ای از گسترش نفوذش در تهران، او اینک دعوتنامه هایی برای سخنرانی در بانک مرکزی دریافت می کند. در گفت و گو ها، به سرعت روشن می سازد که از عمق چالش کنونی آگاه است.
بیگلری در مصاحبه ای گفت "ایران عصر طلایی جهانی شدن را از اواخر دهه ۹۰ تا سال ۲۰۰۸ میلادی از دست داد، و نمی تواند موج بعدی را از دست بدهد."
اما، بلومبرگ می گوید حتی پس از لغو تحریم ها، عواملی که سرمایه گذاران را باز دارد زیاد است. نهادهای شبه دولتی بخش بزرگی از اقتصاد را کنترل می کنند و به نظر می رسد دستگاه قضایی ایران با خارجی ها میانه خوبی ندارد.
به گزارش بانک جهانی، ایران از نظر آسان بودن معاملات بازرگانی در میان ۱۸۹ کشور جهان، در ردیف ۱۳۰ قرار دارد. امکان نافرجام ماندن توافق جامع اتمی وجود دارد، چرا که این توافق مکانیسمی را دربر دارد که تحریم ها را، اگر معلوم شود ایران به شرایط توافق عمل نکرده، باز خواهد گرداند.
زمانی که وضع توافق در میان مخالفت ها در کنگره مشخص نبود، بیگلری کوشش هایی را برای حمایت از آن سازماندهی کرد و به تهیه پیش نویس یک نامه در حمایت از توافق،که آمریکایی های ایرانی تبار شاخصی آن را امضا کردند، کمک کرد.
در گزارش بلومبرگ گفته می شود ایرانیان مهاجر و نیز صنعت فناوری، هر دو هدف های این کوشش حمید بیگلری بوده اند. در ماه ژوئن او به سازمان دادن کنفرانس iBridge در برلین آلمان کمک کرد، و مدیران شرکت های فناوری ایران را با همتایان آنها و سرمایه گذاران بالقوه در خارج از ایران ارتباط داد.
به نوشته بلومبرگ بیزینس، ایرانیان مقیم خارج نیز می توانند منبع خوبی باشند. بر اساس برآوردهای دولت ایران، تعداد آنها حدود ۷ میلیون نفر و مجموع دارایی آنها بالغ بر ۲ تریلیون دلار است. اما، بسیاری از آنها از نظام جمهوری اسلامی که پس از انقلاب بوجود آمد خوششان نمی آید و نمی خواهند در آنجا سرمایه گذاری کنند. رهبران ایران اغلب این افراد را خائن تلقی می کنند.
با این حال، حسن روحانی ممکن است متفاوت باشد. او در جریان سفر به نیویورک برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، علاقه خود را برای نزدیک شدن به ایرانیان خارج از کشور ابراز داشت.
وحید علاقبند، بازرگان ایرانی ساکن لندن، گفت "سیاستمداران ایران باید یاد بگیرند با ایرانیان مقیم خارج بهتر برخورد کنند." او منافعی در کشورش دارد، اما ناچار شد یک شرکت تجارت پولاد را به دلیل تحریم ها ببندد.
در بخش دیگری از گزارش بلومبرگ گفته می شود آقای بیگلری، علاوه بر صنعت نفت و گاز، صنعت پتروشیمی، گردشگری و کالاهای مصرفی را نیز بخش های مناسب دیگری برای سرمایه گذاری می بیند و می گوید ایران در بلندمدت نیاز دارد دارایی های دولتی را بفروشد، بانک مرکزی را مستقل تر کند و تغییرات عمده ای در قوانین سرمایه گذاری خارجی اعمال کند.
* برگردان فارسی این مقاله تنها برای آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.