وزیر امور خارجه ایران روز دوشنبه در سخنانی در نشست افتتاحیه کنفرانس بازنگری پیمان عدم گسترش تسلیحات هستهای در نیویورک، با بیان این که تنها تضمین قطعی برای رفع تهدید ناشی از ساخت یا انباشت سلاحهای هستهای نابودی کامل آنها است، از عدم اجرای تعهدات برخی کشورهای دارای توانایی هستهای در این زمینه انتقاد کرد.
محمدجواد ظریف، که به نمایندگی از جنبش عدم تعهد در مقر سازمان ملل متحد سخنرانی میکرد، گفت این کنفرانس پنج سال پیش موفق شد در مورد یک برنامه اقدام در زمینه خلع سلاح و عدم اشاعه هستهای، استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای، و نیز اجرای قطعنامه مربوط به ایجاد خاورمیانه عاری از سلاح های هستهای به توافق برسد، اما «متاسفانه وضعیت اجرای برنامه ۲۰۱۰ بسیار دلسردکننده است.»
پیمان عدم گسترش تسلیحات هستهای یا ان.پی. تی در سال ۱۹۷۰ میلادی تصویب شده است و کنفرانس بازنگری آن هر ۵ سال یک بار برگزار میشود تا نمایندگان ۱۸۹ کشور امضاکننده، نحوه اجرای این پیمان را در طول پنج سال گذشته بررسی کنند. کنفرانس امسال از روز دوشنبه ۷ اردیبهشت آغاز شد و قرار است تا اول خرداد ماه ادامه یابد.
وی در ادامه خواستار تدوین یک سند حقوقی بین المللی جهت ارائه تضمینهای جهانی مؤثر، غیرمشروط و بدون تبعیض در مورد عدم استفاده کشورهای هستهای از سلاح اتمی علیه کشورهای غیرهستهای شد. ایران در حال حاضر ریاست جنبش عدم تعهد را به عهده دارد.
آقای ظریف، که کشورش متهم است در پوشش یک برنامه صلحآمیز قصد دستیابی به توانایی ساخت سلاح هستهای دارد، استفاده کشورها از انرژی صلحآمیز هستهای را حق آنها دانست و گفت هر کشوری در راستای نیازهای خود از حق حاکمیتی جهت تعیین سیاستهای ملی در این زمینه، از جمله حق توسعه چرخه کامل سوخت هستهای برای مقاصد صلح آمیز، برخوردار است.
ایران این اتهام که به دنبال ساخت سلاح هستهای است را رد میکند و میگوید برنامه هستهای آن کشور با هدف تولید انرژی و کاربرد فناوری هستهای در زمینههای پزشکی و کشاورزی دنبال میشود.
وزیر امور خارجه ایران همچنین خواستار خاورمیانه عاری از سلاح هستهای شد و از اسراییل – که تهران موجودیت آن را به رسمیت نمیشناسد و گفته میشود دارای زرادخانه هستهای است – خواست با پیوستن «فوری و بدون قید و شرط» به ان.پی.تی، فعالتهای اتمی خود را تحت نظارت آژانس قرار دهد.