بیست و نهمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر از شانزدهم بهمن تا یکم اسفندماه با شرکت ۱۳۷ گروه نمایشی ایرانی و ۱۴ گروه خارجی برگزار خواهد شد.
مدیران جشنواره تئاتر فجر می گویند گروه های نمایشی از کشورهایی مانند ایتالیا، چک، روسیه، سویس، آلمان، کانادا و چین در این جشنواره شرکت دارند. گروه های نمایشی شهرستانی از جمله یاسوج، کرمانشاه، سیاهکل، تنکابن، اصفهان و هشتگرد از جمله شرکت کنندگان در این جشنواره نمایشی ای هستند که دولت سازماندهی و مدیریت آن را در دست دارد.
مدیران جشنواره اعتلای تئاتر ایران و کشف استعدادهای جوان را از جمله اهداف جشنواره امسال اعلام کرده اند.
حمید شاهآبادی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در باره بیست و نهمین جشنواره تئاتر فجر گفت: «رشد كیفی آثار نمایشی در كنار كثرت آثار شركتكنندگان و اجرای آثاری از كشورهای دیگر از جمله نقاط قوت بیستونهمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر است.»
اما کارورزان نمایش با دیدگاهی انتقادی به تغییر و تحولات دائمی در ساختار نمایش ایران از سوی مدیران دولتی نگریسته و می گویند تا زمانی که مدیریت جشنواره ها به نهاد مستقل و منتخب صنوف نمایشی واگذار نشود، معضلات و مشکلات این جشنواره ها سال به سال افزایش یافته، همزمان خلاقیت های هنری فروکش خواهند کرد.
اما دولت با درپیش گرفته رویه ای مخالف استقلال جشنواره ها می گوید از آنجا که هزینه جشنواره ها را تامین می کند، حق تعیین مدیران جشنواره، سیاست های جاری و گزینش گروه های نمایشی و اعمال سانسور را به خود می دهد.
میکائیل شهرستانی، بازیگر و کارگردان سرشناس نمایش در ایران نسبت به تغییر و تحولات در جشنواره های مختلف و مدیریت دولتی اعتراض کرده و گفته است: «اگر تغییر و تحولات جشنوارههای مختلف ادامه پیدا کند، چیزی تحت عنوان تئاتر نخواهیم داشت و هر چه هست شبحی از تئاتر آن هم به شکل سوری و نمادین است.»
میکائیل شهرستانی با سنجش بیست و هشت دوره پیشین جشنواره تئاتر فجر که توسط مدیران دولتی و مهمتر از آن تفکر دولتی برگزار شده، افزود: «در تمام این مدت دوستان و آقایان در حال تجربه کردن با سلایق مختلف هستند. مثلا در یک دوره بخشی را در جشنواره میگنجانند و در دورهای دیگر آن بخش را حذف میکنند. این همه تغییر و تحول به نفع تئاتر این کشور نیست.»
حمید پورآذری از دیگر کارورزان نمایش درباره تغییر و تحولات سیاستهای جشنواره تئاتر فجر در طول سالهای مختلف به خبرنگار مهر گفت: «مشکل اساسی در تغییر سیاستها به تغییر افراد برمیگردد. هر فرد تازهای که در در سمتی حضور پیدا میکند فکر میکند علامه دهر است و هر چه او میگوید درست است.»
شهرام کرمی کارگردان تئاتر با تاکید بر تغییرات هر دوره جشنواره تئاتر فجر و تغییر در مدیریت به خبرنگار مهر گفت: «تجربههای مدیران فرهنگی ما متکی به تجربههای شخصیشان است. ما هیچ وقت تجربه بلند مدتی نداشتیم که مدیران را ملزم به رعایت اصول کند و این اصول ثابت هم در جشنواره تئاتر فجر دیده شود.»
میکائیل شهرستانی کارگردان نمایش هزینه های برگزاری جشنواره تئاتر را «بیهوده و متظاهرانه» نامیده و پرسید «تا کی میخواهند به این شیوههای منسوخ و فراموش شده عمل کنند.»
یک کارورز دیگر نمایش در ایران گفته بود: «به نظر می رسد سیاست دولت برگزاری پرزرق و برق جشنواره ها و فراموشی پایه های نمایش واقعی در زمان پیش و پس جشنواره است.»
میکائیل شهرستانی پیامد سیاست های اجرایی دولت در زمینه نمایش را «انزوای هنر کارورزان نمایش» دانسته و می افزاید: «همه این مسائل ناشی از یک مدیریت غیر اصولی است که نمیتواند سیاست ثابتی را طراحی کند.»
میکائیل شهرستانی اعمال سلطه شدید سانسور بر نمایش ایران را ویرانگر ارزیابی کرده و آن را عامل عدم حضور افرادی دانست که می توانند به ژرفای نمایش ایران کمک کنند. او افزود: «مدیران ما در حال حاضر تلاش زیادی برای اعمال ممیزی و حذف و تغییر و تحول در ماهیت نمایشها صورت میدهند. بنابراین افرادی هم که در این جشنواره حضور پیدا میکنند با احتیاط بیشتر وارد میشوند.»
حمید پورآذری کارگردان نمایش نیز گفت: «به لحاظ امنیت شغلی هیچ امیدی نسبت به آینده تئاتر نیست و زمانی که تمام تلاش یک گروه نمایش بعد از ماهها تمرین و صرف هزینه از بین میرود، گروههای دیگر هم انگیزههایشان را از دست میدهند. مهمترین موضوع برای حل مشکلات تئاتر ایران این است که هنرمند بداند طرف حسابش کیست و برای کجا کار میکند.»
میکائیل شهرستانی نیز پیامد سختگیری ها را سرخوردگی نیروهای کارآمد و موثر دانست و افزود: «در این سالها بسیاری از هنرمندان تئاتری کنار کشیدند و وارد حوزه تلویزیون شدند. تلویزیون هم که بهتر از من میدانید کاری جز از بین بردن استعدادهای جوان ندارد. با همه اینها اگر تغییر و تحولات جشنوارههای مختلف ادامه پیدا کند ما چیزی تحت عنوان تئاتر نخواهیم داشت و هر چه هست شبحی از تئاتر آن هم به شکل سوری و نمادین است.»
یک کارورز نمایش با اشاره به ادامه تسلط دولت بر جشنواره ها نوشته است: «در این کشور بعضی عادات نادرست اجتماعی چنان به صورت سنت درآمده که کمترین شکی برای تغییر آنها ایجاد نمی کند. نمونه اش مدیریت دولتی جشنواره های هنری از جمله جشنواره تئاتر است. معلوم نیست چرا دولت هنوز فکر می کند بهتر از مدیران مستقل و نمایندگان صنوف می تواند بازدهی اجرایی داشته باشد.»