سرهنگ الف – میم، آلمان
در همان حال که چشم ها در دنیا به سوی خاوردور دوخته شده، و همگان کنجکاوانه می‌پرسند که تنش با کره شمالی چه سرانجامی خواهد داشت، در نقطه دیگری از کره خاکی به نام خاورمیانه عربی، جنگ و و جنایت همچنان ادامه دارد و معلوم نیست که چگونه پایان خواهد یافت.
چند هفته ای است که از جنگ در سوریه خبر چندانی منتشر نمی شود. ظاهرا در اطراف «حمص» آتش بس لرزان ادامه دارد و در ناحیه «درعا» در جنوب نیز نبرد تا حدود زیادی متوقف شده است و در اطراف شهر «حماۀ» نوعی متارکه جنگی ادامه دارد.
ولی آتش بس در این سه نقطه، بخش های دیگر سوریه و به ویژه ناحیه ای را که داعش هنوز بر آن تسلط دارد، شامل نمی‌شود. کارشناسان آمریکا می‌گویند که داعش در سوریه بیش از نیمی از نقاط تحت تسلط خود را از دست داده است. به عبارتی دیگر، اکنون داعش علاوه بر نیمی از شهر الرقۀ هنوز بر صدها کیلومتر مربع دیگر تسلط دارد.
یک مقام ارشد آمریکایی می‌گوید که هنوز حدود دو هزار جنگجوی داعشی در الرقه مستقر هستند و قصد ترک آنجا را ندارند و احتمالا می خواهند تا آخرین نفس به جنگ ادامه دهند.
ولی مساله اصلی آن است که چگونه می توان در یک شهر نیمه مخروبه، در کوچه پس کوچه‌های باریک آن پیشروی کرد، بی آنکه اهالی غیرنظامی آسیب ببینند.
بمباران‌های هوایی نیز، هر اندازه که ممکن است در جنگ در مناطق باز کارساز باشد، برای سرکوب داعش در الرقه مناسب نیست. داعش گفته است که غیرنظامیان را سپر بلای خود می کند.
می‌گویند که بیش از نیمی از الرقۀ از تسلط داعش آزاد شده است. ولی آزادی نیمه دوم آن تا چه هنگام به درازا خواهد کشید؟
آنچه هنوز کاملا روشن نیست، ابعاد یاری رسانی های آینده ایالات متحده در جنگ علیه داعش و در تلاش برای بازگرداندین آرامش به آن کشور و تامین حقوق مردمی است.
انتشار گزارش‌هایی دایر بر این که در چهار سال گذشته آمريكا حدود یک میلیارد دلار برای رساندن اسلحه و تجهیزات به گروه‌های سکولار سوریه هزینه کرده، و اکنون می‌خواهد در آن بازنگری کند، پرسش های بسیار برمی‌انگیزد.
نگرانی در آن است که بخشی از این جنگ افزارها به دست گروه های تروریستی افتاده است – همان گروه‌هایی که آمريكا و متحدان غربی آن می خواهند سرکوب کنند.
آزاد ساختن شهر الرقه به فرماندهی آمريكا و توسط ائتلافی که از رزمندگان کرد و سنی و اقوام و ادیان دیگر به وجود آمده، این خطر را برطرف می کند که نیروهای ارتش سوریه به رهبری سپاه پاسداران ایران و حزب الله لبنان وارد آن شهر شوند و الرقه را در تصرف خود درآورند.
فرماندهان سپاه در هفته‌های گذشته به صراحت گفته بودند که اگر الرقه آزاد شود، ایران یک راه زمینی مستقیم از داخل مرزهای خود تا مرزهای شمالی و غربی اسرائیل خواهد داشت و خواهد توانست این کشور را از دو سو محاصره کند. اسرائیل از این احتمال ابراز نگرانی کرده و گفته بود که بیشترین تلاش خود را می کند که چنین وضعی پیش نیاید.
حالا اگر گروه سکولار موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» بر این شهر مسلط شود، نگرانی اسرائیل نیز برطرف خواهد شد.
مقامات آمریکایی می‌گویند که هدف نهایی باید برقراری یک حکومت سکولار و دموکرات در خاک سوریه باشد. رسیدن به این هدف بدون برانداختن حکومت بشار اسد و بیرون راندن گروه های مسلح وابسته به سپاه پاسداران ایران و حزب الله لبنان از آن سرزمین امکان پذیر نخواهد بود.
ولی تا چه حد روسیه حاضر خواهد شد برای اجرای چنین طرحی همکاری کند؟ آیا دولت مسکو منافع و امیدهای جمهورى اسلامی با دخالت در سوریه را این چنین بی مهابا زیر پا خواهد گذاشت؟
اکنون چند روزی است که حزب الله لبنان، با کمک جنگ افزارهای دریافتی از ایران توانسته است یک ناحیه کوچک کوهستانی به نام «عرسال» را از تصرف داعش خارج کند.
حسن نصرالله که افراد تحت فرمانش در حزب الله لبنان ماه های متمادی متحمل ضربات و تلفات سنگین بوده اند، از این «پیروزی» بسیار دلگرم شده و اعلام داشته است که بر دامنه عملیات خواهد افزود.
ولی حزب الله بر اساس دریافت کمک‌های مالی و تسلیحاتی ایران عمل می‌کند. آیا در دوره دوم ریاست جمهوری حسن روحانی، و با توجه به پائین آمدن بهای نفت و بحران فزاینده اقتصادی در داخل ایران، این کمک‌ها گسترده خواهد شد، یا دست کم در ابعاد کنونی ادامه خواهد یافت؟
تردیدی نیست که روزی داعش و همه گروه‌های اسلامی وابسته به آن در عراق و سوریه سرکوب خواهند شد. ولی مشکل بسیار بزرگی که باقی می‌ماند آن است که چگونه می توان به بازسازی این دو کشور ویران شده پرداخت – و از همه مهمتر، جامعه عراقی و سوری را برای برقراری دموکراسی و مردمسالاری آماده ساخت؟
این بزرگترین چالش بعدی خواهد بود، که رسیدن به آن كار آسانی نیست.
این نوشتار بیانگر ارزیابی های نویسنده آن است و الزاما بازتاب دهنده دیدگاه های صدای آمریکا محسوب نمی شود
