مقاله‌ای از مارک گرین نماینده پیشین جمهوریخواه کنگره برای نشریه هیل
با وجود منابع طبیعی، جمیعیت تحصیل کرده، تاریخ غنی و وسعت جغرافیایی، ایران از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ به این سو، در میان کشورهای مطرود جهان قرار داشته است. برخی بر این باورند که اجرایی شدن توافق جامع ۲۳ تیر ماه به منظور قانونمند شدن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، بازار وسیع و دست نخورده ایران را از انزوا خارج و موجب کامیابی ایران خواهد شد.
اما موقعیت ایران در عرصه جهانی، به تنهایی بر ویژگی‌های اقتصادی یا حتی توان نظامی آن بنا نشده است؛ بلکه در چارچوب یک همزیستی مدنی و سیاسی قرار دارد که نیازمند توجه بیشتری به آن است. به ویژه، تا زمانی که جمهوری اسلامی نقض سیستماتیک و ادامه‌دار حقوق بشر را متوقف نکرده است، نخواهد توانست که از همه ظرفیت‌های خود در عرصه جهانی استفاده کند.
پیروزی غیرمنتظره حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲، نه تنها نتیجه وعده‌های او برای احیای اقتصاد ایران بود، بلکه منجر به ترمیم اعتبار ایران در سطح جهانی شد. بسیاری از مردم ایران به واسطه ادبیات و لحن محمود احمدی نژاد و رویکرد او در عرصه سیاست خارجی، که امید به بازگشت به دوران عادی و زندگی در ایران بدون تحریم را کم‌رنگ کرد، دچار محرومیت بیشتری شدند.
روحانی تنها نامزدی بود که دوران تبلیغات انتخاباتی خود به حقوق شهروندی اشاره کرد و سخنرانی‌های او دست کم نوعی رهبری برای ایجاد اصلاحات در داخل کشور را به مخاطبان عرضه می‌کرد.
دو سال پس از آغاز دوران ریاست جمهوری او، مردم ایران توافق هسته‌ای و کاهش تحریم‌ها را جشن گرفتند. اما همچنان دشوار است که در زمینه حقوق بشر و بهبود کارنامه ایران در رعایت حقوق سیاسی، گشایشی را متصور شد.
بسیاری معتقدند که روحانی تا حالا و در پنجمین سال حصر خانگی رهبران جنبش سبز – میر حسین موسوی نخست وزیر سابق ایران، همسرش زهرا رهنورد و مهدی کروبی رئیس سابق مجلس ایران – می‌بایست در زمینه آزادی آنها به موفقیت‌هایی دست می‌یافت.
در عوض، روحانی در این مدت حتی در یک مورد هم اشاره‌ای به این زندانیان و آزادی احتمالی آنها نکرده است و رسانه‌ها هم همچنان مجاز به ذکر اسامی آنها و پوشش اخبار آنها نیستند.
دادگاه فرمایشی و حکم جیسون رضائیان خبرنگار روزنامه واشنگتن پست در ایران، که در نهایت پس از بیش از یک سال بازداشت هفته گذشته از زندان آزاد شد، نمادی از پارانویای رژیم ایران از وجود رسانه‌های آزاد و لزوم اعمال سانسور بر آنهاست.
در دولت روحانی، نخوه سانسور در ایران و نظارت بر اینترنت افزایش یافته است، و در عین حال هزاران زندانی سیاسی همچنان در حبس هستند و این صدای بسیاری از منتقدان را خفه کرده است.
عدم توجه روحانی به اصلاحات اجتماعی و سیاسی به وضوح در گزارش های گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور ایران و همچنین گزارش‌های اداره دموکراسی و حقوق بشر وزارت خارجه ایالات متحده نیز دیده می‌شود.
بی توجهی روحانی به این مسائل، تندروهای ایران را برای اتخاذ رویکرد تندتر در برابر منتقدان جری تر کرده است. سال گذشته، سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی پروژه ای تحت عنوان "عنکبوت" را به منظور شناسایی و دستگیری فعالان فیسبوکی در ایران، به اجرا گذاشت.
سپاه همچنین اعلام کرده که سراغ کاربران دیگر شبکه های اجتماعی – از جمله اینستاگرام، واتس اپ و وایبر – هم خواهد رفت. در عین حال، تندروها هم به بستن روزنامه‌های مخالف و آزار و بازداشت ایرانی‌ها ادامه می‌دهند.
قرار است ماه آینده ۲۹۰ نماینده جدید مجلس در یک روند مدیریت شده، که کم ترین استاندارادهای بین المللی برای برگزاری یک انتخابات آزاد و دموکراتیک را داراست، انتخاب شوند. با فقدان ادامه دار اصلاحات اجتماعی و سیاسی، دلایل چندانی برای خوش بین بودن به نتایج این انتخابات و مشروعیت بیشتر آن در مقایسه با انتخابات گذشته وجود ندارد.
اصلاحات نه تنها نیازمند ارتقای رهبری آن توسط حسن روحانی است، بلکه نیازمند تمرکز بیشتر جامعه بین المللی بر روی نقض حقوق بشر و حقوق سیاسی در ایران است.
در حالی که توجه جهانی از مذاکرات هسته ای به سمت اجرای توافق حاصل شده بر سر برنامه هسته ای ایران حرکت کرده است، ایالات متحده نباید میران تمرکز خود را بر اکثریت مردم ایران، که امید اصلی برای یک ایران دموکراتیک‌تر هستند، کاهش دهد.
ایرانی که شایستگی احیای مشروعیت بین المللی خود را داشته باشد، بستگی به رعایت موازین شناخته شده بین المللی در حوزه حقوق بشر و حقوق سیاسی خواهد بود. این موضوعی است که باید بر آن تمرکز شود؛ بویژه حالا که با وجود پیچیدگی هایی که ممکن است تجارت با ایران داشته باشد، این کشور در آستانه بهره برداری از منافع اقتصادی ناشی از لغو تحریم‌هاست.
برای دیدن ایرانی که توانایی دستیابی به تمامی ظرفیت‌های خود در بلندمدت را داشته باشد، باید از همین حالا بر نقض حقوق بشر در آن تمرکز کرد.
* برگردان فارسی این مقاله ها تنها برای آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آنها الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست