بعد از دو اقدام ایران در نقض برجام و اعتراض ایالات متحده و کشورهای باقیمانده در توافق برجام، جمهوری اسلامی ایران می گوید در پی ساخت دو نیروگاه هستهای دیگر در بوشهر است.
به گزارش ایسنا، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت تا اواخر مردادماه سال جاری بتنریزی نیروگاه شماره ۲ اتمی بوشهر آغاز خواهد شد و مطابق برنامه ۶ سال آینده نیروگاه دوم آماده بهرهبرداری و ۸ سال آینده نیروگاه۳ بوشهر آماده خواهد شد.
نیروگاه بوشهر که ایران با ادعای تولید برق قصد بهره برداری از آن را داشت، بیش از دو دهه طول کشید تا تکمیل شود.
همکاری اتمی ایران و روسیه در دهه هفتاد خورشیدی برای تکمیل نیروگاه اتمی بوشهر آغاز شد. ساخت این نیروگاه پیش انقلاب با طراحی آلمانی آغاز شد اما ادامه کار آن پس از انقلاب متوقف شد. ایران برای تکمیل آن، ۲۰ سال پس از آغاز ساخت، با روسیه قرارداد بست.
با این حال پیشرفت کند ساخت نیروگاه توسط روسها با انتقاداتی در داخل ایران روبرو شد. تحریمهای بینالمللی علیه برنامه هستهای ایران نیز موجب تعلل بیشتر در تکمیل آن شد تا اینکه حدود ۱۶سال پس از آغاز کار روسیه در نیروگاه اتمی بوشهر، این نیروگاه در سال ۱۳۹۰ به شبکه سراسری برق ایران وصل شد.
طراحی مجدد راکتور آب سنگین اراک، از جمله مفاد توافق هستهای با ایران موسوم به برجام بود. براساس این توافق، طراحی مجدد این راکتور برای آن انجام میشود که پلوتونیوم - که در ساخت بمب اتمی کاربرد دارد - در آن تولید نشود.
ابتدا قرار بود ایالات متحده مسئول این پروژه باشد، اما پس از خروج آمریکا از برجام بریتانیا این مسئولیت را به عهده گرفت. ایالات متحده اردیبهشت ماه سال جاری معافیتی ۹۰ روزه برای طراحی مجدد نیروگاه اراک صادر کرده بود.
پیشتر اعضای کنگره در نامههایی به پرزیدنت ترامپ، از او خواسته بودند با توجه به نقض برجام از سوی جمهوری اسلامی، همه معافیتهای مربوط به برنامه هستهای ایران را لغو کند.
ایالات متحده اردیبهشت ماه سال گذشته و با اعلام اینکه توافق هستهای منجر به تغییر رفتار ایران نشده است، از این توافقنامه خارج شد.
دولت آمریکا پس از آن اعلام کرد که در دو مرحله تحریمهای هستهای علیه ایران را باز میگرداند. این تحریمها از جمله شامل خرید و فروش نفت هم میشود.
شورای عالی امنیت ملی ایران در سالگرد خروج ایالات متحده از برجام، در بیانیهای اعلام کرده بود جمهوری اسلامی برخی تعهدات خود در چهارچوب برجام را لغو میکند.
ایران در نامهای به کشورهای باقیمانده در توافق هستهای مهلتی ۶۰ روزه داده بود تا «تعهدات خود به ویژه در حوزههای بانکی و نفتی» را عملی کنند و تهدید کرده بود در صورتی که این اتفاق رخ ندهد جمهوری اقدام به متوقف کردن «رعایت محدودیتهای مربوط به سطح غنی سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرنسازی رآکتور آب سنگین اراک» خواهد کرد.
با این حال اتحادیه اروپا ضربالاجل ایران را رد کرده و گفته بود اعضای این اتحادیه «با نگرانی» اطلاعیه ایران پیرامون پایبندی به تعهداتش در توافق هستهای موسوم به برجام را مطالعه کردهاند.
جمهوری اسلامی روز دهم تیرماه اعلام کرد که میزان ذخایر اورانیوم غنیسازی شده ایران از سقف ۳۰۰ کیلوگرم مجاز که در برجام تعیین شده، عبور کرده است. کمی بعدتر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، هم گفته بود جمهوری اسلامی از روز ۱۶ تیرماه میزان غنیسازی خود را به بیش از ۳.۶۷ درصد و تا هر میزانی که «نیاز داشته باشد» افزایش خواهد داد.
این دو مورد نقض برجام از سوی جمهوری اسلامی، با واکنشهای بینالمللی مواجه شد و کشورهای مختلف از ایران خواستند به تعهدات خود در برجام پایبند باشد.
دولت پرزیدنت ترامپ در یکسال اخیر فشار حداکثری را بر ایران اعمال کرده و گفته است که رژیم ایران باید مثل یک کشور عادی رفتار کند و از تلاش برای دستیابی به جنگافزارهای هستهای، برنامه گسترده موشکی، کمک به تروریسم، و سایر اقدامات تنشبرانگیز خود دست بردارد.
دولت آمریکا اعلام کرده است که به دنبال گفتوگو و رسیدن به توافقی جدید با جمهوری اسلامی است که علاوه بر برنامه هستهای، شامل رفتار ایران در منطقه و برنامه موشکی آن هم باشد.
پرزیدنت ترامپ پیشتر اعلام کرده بود که آماده گفتوگو با مقامهای جمهوری اسلامی برای رسیدن به یک توافق جامع است. با این حال مقامهای جمهوری اسلامی مذاکره با آمریکا را رد میکنند.
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در جریان سفر شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن به تهران، گفته بود «هیچ اعتمادی» به آمریکا ندارد و «تجربه تلخ مذاکرات قبلی با آمریکا در چارچوب برجام» را تکرار نخواهد کرد.
رهبر ایران در پاسخ به شینزو آبه که گفته بود حامل پیام رئیس جمهوری آمریکا است، گفت که «هیچ پاسخی به [پرزیدنت ترامپ] ندارم و نخواهم داشت.» او اضافه کرده بود که پیشنهاد واشنگتن برای مذاکرات صادقانه با تهران را هم باور نمی کند.
