ایران در ده روز گذشته شاهد اعتراض های گسترده در شهرهای مختلف علیه جمهوری اسلامی بود. اعتراضاتی که ابتدا در واکنش به مشکلات اقتصادی بود اما خیلی زود علیه نظام و عالیترین مقامهای ایران شد. در این بین، ایالات متحده آمریکا، از همان ابتدا، همراهی خود را با معترضان در چندین موضع گیری پرزیدنت ترامپ، معاون او و سایر ارکان دولت و کنگره اعلام کرد.
مایکل پریجنت، پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه در موسسه هادسون در یک گفتگوی اختصاصی با صدای آمریکا از جنبه های «حمایت از ایالات متحده از معترضان»، «چشم انداز توافق اتمی ایران در تصمیم گیری پرزیدنت ترامپ»، «نقش سپاه در سرکوب ها» و همچنین احتمال «برداشتن محدودیت ویزای ایرانیان» سخن گفته است.
متن کامل این گفتگو را در زیر بخوانید:
سوال: مایک پنس معاون رئیس جمهوری آمریکا در مصاحبه با صدای آمریکا گفته است آمریکا از اعتراض های مردمی در ایران حمایت می کند، چون خواستار کشوری آزاد ترند. نظر شما چیست، و آمریکا چه نوع حمایتی باید به مردم ایران بدهد؟
مایکل پریجنت: در چنین تظاهراتی- هر وقت مردم علیه دولتشان شورش می کنند و تقاضای آزادی و تغییر در نابرابری ها را دارند، جامعه بین المللی و قطعا آمریکا باید به آن توجه کنند. ما انتظار این تظاهرات را نداشتیم. اما وقتی تظاهرات روی می دهد حرکتی است که باید از آن حمایت کرد.
این بار با هشت سال پیش فرق می کرد. ما در حمایت از مردم ایران در مخالفت با اقدامات رژیم، اقتصاد افراط و تفریط، و تلف کردن پول کلانی که بعد از برجام دریافت کردند، ساکت نماندیم. باید آن را مورد توجه قرار دهیم.
مایکل پریجنت: همسایگان ایران در منطقه باید شبکه های اینترنتی شان را گسترش می دهند تا ایرانیان بتوانند از آن ها استفاده کنند و پیامشان را به گوش جهانیان برسانند.
خوب است که رئیس جمهوری می گوید آمریکا در کنار مردم ایران می ایستد. ما باید اطمینان حاصل کنیم که جهان به اقدامات ما توجه می کند. همسایگان ایران در منطقه باید شبکه های اینترنتی شان را گسترش دهند تا ایرانیان بتوانند از آنها استفاده کنند و پیامشان را به گوش جهانیان برسانند.
همچنین مهم است که معاون ریاست جمهوری و دیگران در برنامه فارسی صدای آمریکا حاضر شوند و با مردم ایران صحبت کنند.
سوال: دولت آمریکا در نظر دارد در مورد توافق اتمی با ایران، یا وضع تحریم های دیگر، تصمیم هایی بگیرد. شما از دولت آمریکا چه انتظاری دارید؟ بویژه در ایامی که تظاهرات، بازداشت، و سرکوب صورت گرفته است؟
پریجنت: تحریم هایی علیه نقض حقوق بشر توسط دولت ایران، پیشنهاد خواهد شد. بویژه علیه کسانی در بسیج و سپاه پاسداران که در سرکوب این تظاهرات نقش داشتند. ما اوضاع را تحت نظر خواهیم گرفت. دولت این مراقبت را انجام می دهد.
در مورد برجام و تحریم‌ها وقت آن نیست که با تمدید آن یا برداشتن تحریم‌ها به رژیم ایران جایزه بدهیم. باید تحریم‌ها را به موارد علیه نقض حقوق بشر در ایران هم گسترش دهیم.
ضرب الاجل هفته آینده در مورد برجام با آنچه آمریکا در واکنش به تظاهرات انجام می‌دهد تفاوت دارد. چشم ها باید به حفظ جنبش و حرکت مردم دوخته شود. در همین حال باید مطمئن شویم مردم ایران بدانند آمریکا و جامعه بین المللی اوضاع را زیر نطر دارد. ویدئوهای حاکی از نقض حقوق بشر و تظاهرات را باید بتوانیم در رسانه ها ببینیم و آنها را به تفصیل منتشر کنیم.
سوال: آیا مستثنی ساختن ایرانیان از برنامه محدودیت ویزا حرکتی مفید از سوی آمریکا نیست؟
پریجنت: چند طرز تفکر وجود دارد. ما الان ممنوعیت ویزا را بر نمی‌داریم زیرا این مثل پاداشی به رژیم است. ولی اگر ویزا برای دگراندیشان را آسان کنیم پیام قدرتمندی خواهد بود و می تواند ابزار و اهرم خوبی باشد.
ممکن است دولت تصمیم بگیرد که چه کسی می تواند کشور را ترک کند و چه کسب نمی‌تواند و اجازه ندهد دگراندیشان کشور را ترک کنند.
سوال: شما نقش واحد هایی از سپاه پاسداران در سرکوب تظاهرات را چگونه می بینید؟ همچنین موضع ارتش ایران را؟
پریجنت: آنچه تاکنون دیده ایم سرکوب تظاهرات عمدتا با بسیج و ماموران محلی انتظامی بوده است. بسیج تحت فرمان سپاه پاسداران است. بنابراین وقتی بسیج دخالت دارد به معنای دخالت سپاه پاسداران است.
پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه در موسسه هادسون: ما الان ممنوعیت ویزا را بر نمی داریم زیرا این مثل پاداشی به رژیم است. ولی اگر ویزا برای دگراندیشان را آسان کنیم پیام قدرتمندی خواهد بود و می تواند ابزار و اهرم خوبی باشد.
توجه ما به فرماندهان بسیج و سپاه پاسداران است. فرمانده سپاه گفته است برای سرکوب بازیچه های آمریکا، جاسوسان آمریکایی و تحریک کنندگان آمریکایی آماده ایم.
ما می‌دانیم فرماندهان سپاه چه کسانی هستند. ما بدنبال تحریم ها و ابزارهای دیگری هستیم که اطمینان حاصل کنیم آنها دستشان برای سرکوب باز نباشد.
در مورد ارتش ما گزارش داریم که برخی به تظاهرکنندگان گفته اند برای جنگ با شما نیامده‌ایم. ما حتی این را در مورد افسران سپاه هم شنیده ایم. ما انتظار داریم این برخورد به اکثریت افراد ارتش، به سربازان با در آمد کم، به سربازان با درجات پایین گسترش یابد.
امیدواریم بگویند اسلحه نگرفته ایم که به سوی هموطنان‌مان نشانه بگیریم.
سوال: آیا انتظار دارید این تظاهرات به حرکت بزرگتری تبدیل شود؟ چه پیامدی را از این تظاهرات انتظار دارید؟
پریجنت: رژیم در سرکوب تظاهرات دست بالا را دارد، زیرا نیمی از جامعه بین المللی نمی‌خواهد توجه خود را به آن معطوف کند. تظاهرات دولتی آسان است. اگر رژیم بخواهد تظاهرات کنید، می روید و ترسی از بازداشت تهدید یا ناپدید شدن توسط نیروهای امنیتی ندارید.
تظاهرکنندگان واقعی در خیابان های ایران آنهایی هستند که با خطر تیراندازی رژیم و دستگیر شدن یا کشته شدن مواجه اند. این تظاهرکنندگان جان خود را برای تغییر در کشور به خطر می اندازند.
جنبش آنها مردمی و خود جوش است اما رهبری ندارد. برغم مسدود شدن اینترنت توسط رژیم تظاهرات جریان دارد دهد. این نشان خوبی است. باید اطمینان حاصل کنیم تظاهراتشان منعکس شود و بدانند جامعه بین المللی و مهم تر این که آمریکا در کنار آنهاست.
سوال: آیا این تظاهرات در کشورهای همسایه، در عراق، سوریه، قلمرو کردستان و لبنان، پیامد یا اثراتی دارد؟
پریجنت: این تظاهرات واکنشی به تعهد روحانی بود که از طریق پول برجام اقتصاد ایران را بهبود بدهد. حال آنکه به عکس، این پول در عملیاتی در عراق، سوریه، یمن و لبنان خرج شد.
ما از دولت عراق پرسیده ایم آیا می خواهید در ۵ سال آینده مانند ایران شوید؟ که مردم‌تان علیه تان شورش کنند چرا آلت دست دولت ایران شده اید؟
سلطه طلبی های ایران در سوریه، در عراق و دیگر کشورها، به اقتصادشان صدمه زده است. پول ناشی از توافق برجام را هدر داده اند. مردم مخالف آن هستند.
حالا این وظیفه ماست که نشان دهیم رهبر ایران چقدر پول دارد، که برآورد شده ۹۶ میلیارد دلار است. مقایسه‌ای با درآمد مردم ایران ارائه دهیم. نرخ بالای بیکاری جوانان در ایران از عوامل بی ثباتی ست. باید اطمینان حاصل کنیم که مردم ایران بدانند ما پیام آنها را می‌شنویم و جامعه بین المللی می‌داند در ایران چه می‌گذرد.
