گزارشی از مایکل هرش در نشریه فارین پالیسی
یک کارشناس هسته ای می گوید آرشیو مخفی ایران که چندی پیش به دست ماموران اسرائیلی افتاد نشان می دهد که برنامه هسته ای تهران پیشرفته تر از آن بود که سرویس های اطلاعاتی غربی و «آژانس بین المللی انرژی اتمی» تصور می کردند.
به گفته دیوید آلبرایت، فیزیکدانی که موسسه غیرانتفاعی «انستیتو علوم و امنیت بین الملل» را در آمریکا اداره می کند، اگر تهران از توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ که پرزیدنت ترامپ آن را ترک کرد خارج شود، با اطلاعاتی که دارد می تواند خیلی سریع شاید طی چند ماه یک جنگ افزار هسته ای بسازد.
ایران همچنان به تولید اورانیوم برای مصارف تسلیحاتی نیاز دارد. آلبرایت که در صدد انتشار گزارشی در باره آرشیو هسته ای ایران است می افزاید، اگر ایران سانتریفیوژهایش را دوباره به راه بیاندازد، می تواند طی ۷ تا ۱۲ ماه اورانیوم غنی شده کافی برای تولید یک جنگ افزار را در اختیار داشته باشد.
ایران پیش از توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ برای این مهم به دو ماه وقت نیاز داشت، اما بر مبنای برجام موظف شد ۹۷ درصد سوخت هسته ای اش را به کشوری دیگر فرستاده و بیشتر سانتریفیوژهای خود را از کار بیاندازد.
کارشناسان می گویند این که ایران از قابلیت های پیشرفته تری در ساخت جنگ افزار هسته ای برخوردار بود، در حالی که توان غنی سازی ایران در کانون توافق هسته ای قرار داشت، یک یافته شگفت و دردسرآفرین است.
دیوید آلبرایت معتقد است: «آرشیو به دست آمده مملو از اطلاعاتی تازه از برنامه جنگ افزار هسته ای ایران است. این حجم اطلاعات در این باره غیرقابل باور است.» یکی از نتیجه گیری های کلیدی حاصل از مطالعه اسناد این است که ایرانی ها «از آن چه آژانس های اطلاعاتی غربی تصور می کردند، جلوتر بودند.»
این آرشیو که شامل بیش از ۱۰۰ هزار صفحه سند است، دوره ای از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳، یک دهه پیش از آغاز مذاکرات هسته ای، را در بر می گیرد. اما اسناد یافت شده نشان می دهد که واشنگتن و آژانس بین المللی انرژی اتمی به دفعات میزان نزدیک بودن تهران به بمب را دست کم گرفته بودند.
آلبرایت می گوید: «آمریکا بیانیه هایی منتشر می کرد حاکی از این که ایران دست کم یک سال، شاید دو سال، تا ساخت جنگ افزار هسته ای قابل پرتاب فاصله دارد. اطلاعات موجود در آرشیو این را روشن می کند که آن ها می توانستند خیلی سریع تر اقدام کنند.» به گفته این کارشناس هسته ای، تخمین دولت فرانسه در آن زمان از امکان دستیابی ایران به جنگ افزار هسته ای طی سه ماه، به واقعیت نزدیک تر بود.
«موساد» این آرشیو را در یورشی شبانه به انباری در تهران در اواخر ژانویه ۲۰۱۸ به دست آورد.
آلکساندرا بل، مقام پیشین دولت باراک اوباما، می گوید حتی اگر اطلاعات آرشیو درست باشد و تهران در گذشته دروغ گفته باشد، مبنای قضاوت ما باید پایبندی تهران به برجام باشد.
با این وجود، بعضی مقام های دولتی و آژانس بین المللی انرژی اتمی نسبت به این که ایران قابلیت اش در تولید جنگ افزار هسته ای را برای آینده حفظ کرده باشد، ابراز نگرانی می کنند.
متیو لِویت، مقام سابق دولت جورج بوش، معتقد است آن چه که در این آرشیو اهمیت دارد این است که ایران هرگز شفاف سازی نکرد.
برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
