آمریکا و کشورهای دیگری که با ایران مذاکرات اتمی دارند، آماده هستند که آخرین راکتورها و تجهیزات پیشرفته هسته‌ای را به تهران تحویل بدهند.
به گزارش آسوشیتدپرس، این تجهیزات در صورتی به ایران داده می‌شود که تهران موافقت کند آن بخش‌هایی از برنامه اتمی‌اش را که می‌تواند در ساخت سلاح اتمی به کار رود، تعطیل کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس این اطلاعات را بر اساس پیش‌نویس یک سند محرمانه‌ای که می‌گوید بدست آورده، منتشر کرده است. این خبرگزاری می‌گوید این سند همراه متن اصلی توافق جامع اتمی خواهد بود.
در این پیش‌نویس، که به گفته آسوشیتدپرس یکی از چند ضمیمه فنی برای الحاق به توافق جامع است، ده‌ها پرانتز وجود دارد که همچنان مورد اخلاف طرفین هستند.
به نوشته آسوشیتدپرس، هرچند همکاری‌های فنی کمترین موارد اختلاف در این گفتگوها را موجب شده‌اند، اما تعداد این پرانتزها، حکایت از فاصله زیاد طرفین با یکدیگر دارد و موجب تردید در موفقیت آنها برای رسیدن به توافق تا پیش از مهلت مقرر می‌شود.
ورای توافقی که توانایی‌های ایران در ساخت سلاح هسته‌ای را دست کم برای مدت ۱۰ سال محدود می‌کند، ایالات متحده و سایر اعضای گروه ۱+۵ طرف مذاکره با ایران، امیدوارند هر زمینه‌ای که ایران بتواند با توسل به آن این بحث را آغاز کند که نیاز به توسعه برنامه هسته‌ای خود دارد را از میان بر دارند؛ توسعه‌ای که می‌تواند پس از انقضای مدت توافق، دست ایران را برای ساخت سلاح هسته‌ای، درصورتی که تصمیم به آن بگیرد، را بار دیگر باز بگذارد.
از این رو، این پیش‌نویس با عنوان «همکاری‌های هسته‌ای غیرنظامی» که آسوشیتدپرس ادعا می‌کند به نسخه‌ای از آن دست پیدا کرده، وعده تامین راکتورهای هسته‌ای آب سبک به منظور جاگزینی راکتور فعلی آب سنگین اراک را نیز داده است. مجتمع اراک، در صورتی که کار ساخت آن طبق برنامه تکمیل شود، می‌تواند پلوتونیم تولیدی برای ساخت چند سلاح هسته‌ای در سال را تولید کند.
در کنار محدود کردن توانایی ایران برای غنی‌سازی اورانیوم، کاهش تولید پلوتونیم راکتور آب سنگین اراک یکی از اهداف عمده آمریکا و همپیمانان آن برای مسدود کردن راه‌های ایران برای رسیدن به توانایی ساخت سلاح هسته‌ای بوده است.
راکتور آب سنگین اراک در صورتی که طبق برنامه قبلی تکمیل شود، می تواند در سال به اندازه ساخت چند بمب، پلوتونیوم تولید کند.
به گفته آسوشیتدپرس، در این پیش‌نویس که تاریخ آن ۱۹ ژوئن (۲۹ خرداد ماه) است، در راستای تغییر کاربری راکتور اراک، پیشنهاد «شکل‌گیری یک نهاد همکاری بین‌المللی» مطرح شده که در آن، ایران به عنوان مالک پروژه و مدیر پروژه نقش رهبری خواهد داشت.
در این سند ۸ صفحه‌ای همچنین وعده ارائه تضمین‌های لازم برای تامین تجهیزات مورد نیاز، و انتقال سوخت استفاده شده در راکتورها نیز مطرح شده است. علاوه بر این، وعده همکاری با ایران در زمینه امنیت هسته‌ای، داروهای هسته‌ای، تحقیقات، و همچنین انتقال پسماندهای هسته‌ای به خارج و دیگر موارد همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای مطرح شده است.
به گزارش آسوشیتدپرس، این سند همچنین به تاسیسات غنی‌سازی فردو اشاره کرده و گفته این تاسیسات زیرزیمنی به جای غنی‌سازی اورانیوم برای تولید ایزوتوپ‌های به کار گرفته می‌شود.
واشنگتن و همپیمانان آن می‌گویند هدف از ساخت تاسیاست فردو – که در اعماق زمین و زیر کوه‌های اطراف قم در جنوب تهران احداث شده – چیزی بیش از غنی‌سازی اورانیوم است. ایران این اتهام را رد کرده و می‌گوید دلیل ساخت این تاسیسات در زیر زمین، حفاظت آن در برابر حملات هوایی احتمالی آمریکا و اسرائیل بوده است.
آسوشیتدپرس همچنین به نقل از یکی از دیپلمات‌های نزدیک به گفتگوهای جاری هسته‌ای با ایران، که نخواست هویتش فاش شود، نوشت چین آماده است تا عملیات مهندسی برای تغییر کاربری راکتور اراک را به عهده بگیرد؛ فرانسه نیز برای انتقال پسماندهای هسته‌ای به خارج از ایران اعلام آمادگی کرده، و بریتانیا هم در زمینه امور ایمنی و امنیت هسته‌ای همکاری خواهد کرد.
ایران و قدرت های غربی در حال مذاکرات اتمی هستند و تا پایان ۳۰ ژوئن فرصت دارند به توافق جامع اتمی دست یابند. دور آخر این گفتگوها از چهارشنبه گذشته در وین پایتخت اتریش آغاز شده است.
