روزنامه نیویورک تایمز در شماره روز سه شنبه خود می نویسد، ایران روز دوشنبه مذاکرات دو روزه با ایالات متحده، روسیه و فرانسه را با تهدیدهای علنی آغاز کرد. جمهوری اسلامی تهدید کرد می تواند از توافق انتقال بیش از سه چهارم ذخیره سوخت اتمی خود به خارج از کشور بیرون برود، مگر آن که غرب به خواسته ایران برای تأمین سوخت جدید تن در دهد.
در پایان نشست تقریباً چهار ساعته روز دوشنبه در وین، محمد البرادعی رئیس آژانس بین المللی انرژی اتمی، در چند کلمه کوتاه گفت:«شروع خوبی داریم.»
نیویورک تایمز می نویسد دیگر شرکت کنندگان که سالن بزرگ مقر آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین را پر کرده بودند، اعلام کردند که هرچند مذاکره کنندگان ایرانی با ارسال سوخت به خارج مخالفت نکردند اما بر موضع گیری ایران در نشست اول اکتبر در ژنو نیز صراحتاً تأکید نکردند.
روز سه شنبه در تهران منوچهر متکی اعلام کرد که تهران برنامه ای برای توقف فعالیت های غنی سازی اورانیوم ندارد.
خبرگزاری رویترز به نقل از آقای متکی گفت:«مذاکرات با قدرت های بزرگ جهان و رفتار آنان نشان می دهد که حق ایران برای داشتن فناوری صلح آمیز انرژی اتمی مورد پذیرش آنان است». وزیر خارجه جمهوری اسلامی در کنفرانسی خبری افزود:«ایران هرگز از حقوق مسلم و قانونی خود کوتاه نمی آید.»
منوچهر متکی در عین حال گفته است «ما پیشرفتی جدی در مذاکرات مشاهده کردیم، تداوم مذاکرات می تواند منجر به قرادادی درباره تأمین اورانیوم غنی شده تا ۲۰ درصد برای ایران شود.»
روزنامه نیویورک تایمز به نقل از یکی از شرکت کنندگان در نشست روز دوشنبه می نویسد:«این روز اول مذاکرات بود. ایرانی ها در این مسئله تجربه دارند و باید انتظار این را داشته باشیم که موضع گیری اولیه آنان، همان چیزی نیست که انتظارش را داریم.»
به نوشته نیویورک تایمز این مذاکرات به عنوان نشست کارشناسان فنی معرفی شده است اما مسائل فراگیرتری را مورد بحث قرار می گیرد.
رابرت گیبس سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید در یک نشست خبری در کاخ سفید گفت:« هدف ما خارج کردن مقدار قابل توجهی اورانیوم غنی شده با غلظت پایین از ایران است تا جهان را ایمن تر کنیم.»
یک مسئول ارشد دیگر نیز گفت تا دو روز دیگر غرب هم متوجه میزان جدی بودن ایران می شود و هم این که می فهمد که آیا بدون نگرانی از تولید بمب اتم در ایران، زمان کافی برای دیپلماسی وجود دارد یا نه.
نویسنده روزنامه نیویورک تایمز می نویسد، موضع گیری رسمی ایران درباره توافق اخیر با جهان، کاملاً منفی نبوده و برخی حمایت ها را نیز جلب کرده است. مسئولان آمریکایی می گویند هنوز موضعگیری واقعی ایران را تشخیص نداده اند.
سعید جلیلی مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی با عدم شرکت در مذاکرات، خاطرات دیپلماسی اتمی در زمان جنگ سرد را به خاطر آورد، هنگامی که شوروی سابق و ایالات متحده اغلب در پایتخت کشور خنثی اتریش ملاقات می کردند.
در عوض علی اصغر سلطانیه سفیر جمهوری اسلامی در آژانس بین المللی انرژی اتمی در رأس این هیأت بود و برخی حاضران در نشست روز دوشنبه وین معتقد بودند که آقای سلطانیه تلویحاً بر خروج از مذاکرات تأکید کرد.
طبق نظر برخی کارشناسان سوخت ذخیره شده توسط ایران، در صورت غنی سازی بیشتر، برای تولید یک تا دو بمب کافی است.
اگر ایران حدود ۲۰۰۰ کیلوگرم از آن سوخت را- که می گوید برای برای رآکتور پزشکی نیاز دارد- برای خالص سازی بیشتر به خارج بفرستد، به گفته کارشناسان نمی تواند آن را برای یک سال دیگر جایگزین کند.
روسیه پس از دیدار ماه گذشته دمیتری مدودیف با باراک اوباما، از ایده خروج سوخت از ایران حمایت کرد. اگر اورانیوم غنی شده ایران برای غنی سازی بیشتر به روسیه منتقل شود، روسیه سود فراوانی خواهد برد.
اما در روزهای اخیر ایرانی ها بارها پیشنهاد کرده اند که شاید اصلاً حاضر به خروج سوخت نباشند و از غرب بخواهند که سوخت مناسب برای رآکتور پزشکی را به ایران بفروشد.
ایالات متحده، اروپا و اسرائیل می گویند با توجه به سابقه مخفی کاری جمهوری اسلامی باقی ماندن اورانیوم غنی شده در ایران می تواند بسیار خطرناک باشد.
نیویورک تایمز در پایان به نقل از علی شیرزادیان سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی می نویسد:« مذاکرات امتحانی است برای صداقت کشورها. اگر مذاکرات شکست بخورد یا فروشندگان از دادن سوخت به ایران پرهیز کنند، جمهوری اسلامی، خود اورانیوم را تا ۲۰ درصد درجه لازم، غنی می کند.»
تاکنون گزارشی از غنی سازی بیش از ۵ درصد توسط ایران منتشر نشده است. اورانیومی که تا بیش از ۹۰ درصد غنی شود، برای ساخت سلاح های پیشرفته به کار می رود.
جمهوری اسلامی تهدید می کند که از توافق با غرب خارج می شود
