محمد خاتمی، رئیس جمهوری پیشین ایران، با انتشار نامهای به مناسبت چهل و چهارمین سالگرد انقلاب اسلامی، خواهان «اصلاح خود» هم در ساختار و هم رویکرد و هم رفتار، به عنوان «کمهزینهترین و پرفایدهترین» راه خروج از بحران شد.
به گفته او، «اصلاحطلبی به شیوه و روال تجربه شده...اگر نگوییم ممتنع شده است دستکم به صخره ستبر بن بست برخورد کرده است و مردم هم حق دارند از آن مثل خود نظام حاکم نومید شوند.»
او با اشاره به «نارضایتی گسترده» گفت جمهوری اسلامی «به قیمت افزایش نارضایتی اکثریت جامعه که گرفتار مشکلات فراوان است» در پی حفظ و وفاداری رضایت «بخش کوچکی از جامعه» است.
محمد خاتمی در ادامه در ارتباط با قانون اساسی گفت: «پدیدهای بشری ... است [و] لازم است در موقع خود تغییر کند و اصلاح شود ولی سخن فعلا بر ممکنات است.»
به گفته محمد خاتمی، مشکل اصلی کشور و عامل بحرانهای جاری «گذر از جمهوریت نظام و گرایش به ناجمهوریت حکومت به اصطلاح اسلامی ولی با نام جمهوریت» است.
رئیس جمهوری پیشین ایران در ادامه پیشنهادهایی همچون اهتمام به انسجام ملی و احتساب همه گرایشها و سلیقهها و اقوام، پایان دادن به تنشها و برداشتن حصر از رهبران جنبش سبز، آزادی زندانیان سیاسی و اعلام عفو عمومی، اصلاح سازوکار تشکیل مجلس خبرگان، و اصلاح شورای نگهبان را مطرح کرده است.
سخنان محمد خاتمی در حالی است که میرحسین موسوی، آخرین نخستوزیر جمهوری اسلامی پیش از بازنگری قانون اساسی، در بیانیهای با اشاره به این که شعار ۱۳ سال قبلش که «اجرای بدون تنازل قانون اساسی» بود دیگر کارساز نیست، ایران را نیازمند و مهیای تحولی «بنیادین» دانسته است.