در حالی که مقام های آمریکا نسبت به برنامه فضایی ایران هشدار داده اند و آن را پوششی برای برنامه موشکی جمهوری اسلامی می دانند، روز سه شنبه تهران یک ماهواره را به فضا پرتاب کرد که به «دلیل نقص» در مدار زمین قرار نگرفت.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، ساعاتی بعد در واکنش به این خبر در پیامی در توئیتر نوشت، ایران «در تقابل با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد» یک موشک ماهواره‌بر را به فضا پرتاب کرد.
وی در ادامه نوشت: «این آزمایش بار دیگر نشان می‌دهد که ایران به دنبال افزایش قابلیت‌های موشکی خود است و این تهدیدی علیه اروپا و خاورمیانه است.»
روز سه‌شنبه ۲۵ دی ماه مقام های ایران اعلام کردند که تلاش آنها برای ارسال ماهواره «پیام» به فضا و مستقر شدن آن در مدار زمین شکست خورده است. محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران، اعلام کرد که این ماهواره در مرحله سوم به «سرعت کافی» نرسید و در قرار گرفتن در مدار زمین ناکام ماند. او اضافه کرد که ایران در حال کار بر روی ماهواره دیگری به نام «دوستی» برای ارسال به فضا است.
آذری جهرمی البته اشاره کرده بود که این ماهواره با موشک ماهواره‌بر «سفیر» پرتاب شده، اما برخی خبرنگاران حوزه نظامی در شبکه‌های اجتماعی، با به اشتراک گذاشتن عکس لحظه پرتاب این ماهواره، نوشتند که موشک مورد استفاده «سیمرغ» بوده است و نه «سفیر.»
تلاش ایران برای پرتاب این ماهواره در حالی صورت می‌گیرد که پیشتر مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، گفته بود که پرتاب این موشک‌ها به معنای «دستیابی به فن‌آوری موشک‌های قاره پیما» و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
وزارت خارجه آمریکا پس از اعلام ایران برای پرتاب سه موشک به فضا، در بیانیه‌ای نوشته بود این کار نشان‌دهنده «رفتار خلاف ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت» درباره منع فعالیت در حوزه موشک‌هایی با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای است؛ چرا که «فعالیت موشک حامل پرتاب فضایی در همین حوزه است زیرا معادل همان فناوری موشک اتمی در خانواده موشک‌های بالستیک قاره‌پیما است. یک موشک قاره‌پیما با برد ۱۰ هزار کیلومتر، توانایی رسیدن به ایالات متحده را دارد.»
هفته گذشته شبکه خبری سی‌ان‌ان نیز در گزارشی نوشته بود به تصاویری دست پیدا کرده که نشان می‌دهد ایران به دنبال ارسال ماهواره به فضا است.
پیش از این فرانسه هم از ایران خواسته بود همه فعالیت‌های مرتبط با برنامه موشک‌های بالیستیک خود، به خصوص موشک‌هایی که توانایی حمل کلاهک هسته‌ای را دارند، متوقف کند. انیس فون درمول، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، گفته بود پاریس معتقد است برنامه موشک‌های بالیستیک ایران در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت نیست.
پس از اعلام خبر پرتاب ناموفق این ماهواره بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، هم گفت جمهوری اسلامی «درباره قصد پرتاب ماهواره دروغ می‌گوید.» او اضافه کرد «هدف حقیقی» ایران «دستیابی به مرحله نخست موشک قاره‌پیما است، که مغایر تمام معاهده‌های بین‌المللی است.»
برجام و برنامه فضایی
موضع گیری درباره برنامه فضایی ایران در حالی است که روز سه شنبه جان بولتون، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، در پیامی در صفحه توییتر خود به برنامه هسته ای ایران دوباره اشاره کرد و نوشت که گزارش‌های ایران از فعالیت‌های هسته‌ای خود به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «ناقص و اشتباه» است.
بولتون با به اشتراک گذاشتن گزارشی درباره فعالیت هسته‌ای ایران، نوشت که پرزیدنت ترامپ حق داشت به «توافق هسته‌ای وحشتناک» با ایران خاتمه دهد.
برجام چه می گوید
ایران بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که بعد از برجام تصویب شد، از آزمایش موشک بالیستیک با قابلیت حمل کلاهک اتمی منع شده است. کارشناسان می‌گویند که اگر ایران بتواند با ماهواره‌برهای خود محموله به فضا بفرستد، بدان معنی است که می‌تواند کلاهک هسته‌ای نیز روی ماهواره‌برها نصب کند.
مرداد سال گذشته جمهوری اسلامی موشکی را به فضا پرتاب کرد که «ماهواره بر سیمرغ» نام گرفت. کارشناسان می‌گویند شباهت تکنولوژی برنامه پرتاب موشک فضایی و موشک های نظامی آنها را نگران می‌کند.
پرتاب چنین موشکی در تضاد با درخواست‌های دوازده‌گانه آمریکا از مقامات تهران است. آمریکا با ارائه این درخواست‌ها گفته است که جمهوری اسلامی ایران با اجرای آنها باید رفتار خود را تغییر داده و به صورت یک عضو مسئول جامعه جهانی در آید.
واشنگتن با خروج از برجام و اعمال مجدد تحریم‌های برداشت شده در چارچوب برجام، ابراز امیدواری کرده است که تهران هر چه زودتر برای دستیابی به توافقی جامع پای میز مذاکره حاضر شود.
