لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
شنبه ۳ آذر ۱۴۰۳ ایران ۰۰:۳۹

مروری بر بودجه صدا و سیمای جمهوری اسلامی در ایران


سید عزت الله ضرغامی، رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران گفته است درآمد سیما از ٥٠ میلیارد به ٧٥٠ میلیارد تومان رسیده است.

در شرایطی که طی بیش از سه دهه گذشته صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران زیرنظر مستقیم علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی و مقامات انتصابی او فعالیت و برنامه سازی کرده اند، رئیس این نهاد دولتی به خبرگزاری فارس گفته است «رئیس جمهور در کار ما دخالت نمی کند». او گفته است «هیچ وقت هیچ رئیس جمهوری از ما تقاضای جابه جایی نیروها را نداشته و شان رئیس جمهور بالاتر از این است که در مورد امور دستگاه دیگری که ماموریت و وظایف مشخصی دارد، دخالت کند».

آقای ضرغامی در گفتگو با خبرگزاری نیمه رسمی فارس گفته است «به جای این که از صداو سیما تقدیر شود که شما توانستید درآمدهای صدا و سیما را از ٥٠ میلیارد با مدیریت مناسب به ٧٥٠ میلیارد برسانید، ما هم سهممان را از آن طرف بیشتر بدهیم، سهم ما از سوی دولت کمتر هم شده است».

وی گفته است بودجه تصویب شده صدا و سیما در مجلس «به هیچ عنوان کافی نیست».

بنا به گفته رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی، در دولت گذشته نسبت درآمد به نسبت کمک دولت یک به سه بوده یعنی ٥٠ میلیارد سازمان صدا و سیما درآمد داشت و دولت هم ١٥٠ الی ١٦٠ میلیارد کمک می کند اما در دولت آقای روحانی، این نسبت یک به یک شده یعنی درآمدهای صدا و سیما ٧٥٠ میلیارد و سهم دولت نیز همین میزان است.

براساس قانون اساسی ایران، بودجه سالانه صدا و سیمای ایران در قانون بودجه کل کشور و از محل درآمدهای عمومی دولت تعیین می شود و طبق اصل ١٧٥ قانون اساسی نصب و غزل رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی با مقام رهبری و شورایی مرکب از نمایندگان رئیس جمهوری، رئیس قوه قضاییه و مجلس شورای اسلامی است و به همین دلیل رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی نه تنها در مقابل رهبر بلکه در مقابل روسای قوای سه گانه مسئول است و باید پاسخگو باشد.

از سویی دیگر، خبرگزاری مهر اوایل دی ماه امسال از علی دارایی، یکی از مدیران شبکه های تلویزیونی و مدیران سیما در انتقاد از بودجه اختصاصی به این نهاد دولتی نقل کرده بود «صدا و سیما حاضر است همه درآمد آگهی را در اختیار مجلس و دولت قرار دهد به شرط این که آن ها نیز بودجه سالانه رسانه ملی را پرداخت کنند».

آقای دارایی ضمن اشاره به تنگنای مالی صدا و سیما برای تولید آثار تلویزیونی گفته است «بودجه صدا و سیما باید تفکیک شود و در فهرست اعتبارات دفاعی، امنیتی و حاکمیتی» قرار گیرد.

ضرغامی در گفتگو با فارس تاکید کرده که در دولت های گذشته هم شرایط به همین گونه بوده است.

وب سایت رجانیوز روز پنج شنبه ٢٦ دی در یادداشتی با عنوان «وابستگی صدا و سیما به جیب دولت تا کی؟» می نویسد «با وجود رشد ٧ هزارمیلیارد ریالی هزینه های جاری و عمرانی صداوسیما که از ٣ هزار میلیارد ریالی در سال ٨٥ به ١٠ هزار میلیارد ریال در سال ٨٩ افزایش یافته، سهم درآمد یا آگهی ها همچنان ثابت مانده و رقم آن از یک هزار میلیارد ریال در سال ٨٥ به ٤ هزار میلیارد ریال رسیده و در نتیجه زیان و نیاز به بودجه عمومی در شرایط عدم کارایی صداوسیما بدون توجه به موقعیت انحصاری تولید و درآمد، افزایش یافته و از ٢ به ٦ هزارمیلیارد ریال در سال ٨٩ افزایش یافته است».

نویسنده مقاله نوشته است «باتوجه به ضرورت توجه به موضوعات فرهنگی و اطلاع رسانی و همچنین ارتقای جایگاه رسانه ملی در فرهنگ سازی کشور، لازم است که مدیریت و کارایی این سازمان تقویت شود تا با کاهش نیاز و زیان این سازمان شاهد بهبود درآمد ها و کاهش هزینه ها وایجاد تعادل در درآمد هزینه صداو سیما باشیم.»

با وجودی که رئیس صدا و سیمای دولتی ایران از عدم اختصاص بودجه کافی به این سازمان وابسته به نهاد رهبری گلایه کرده است اما رجانیوز می نویسد «مقایسه درآمدها، اعتبارات هزينه‌اي و تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي رسانه‌هاي دولتي شامل صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و سازمان‌هاي تابعه و مرتبط، خبرگزاري جمهوري اسلامی، خبرگزاري دانشجويان، روزنامه رسمي جمهوري اسلامي و مطبوعات ايران در لايحه بودجه ١٣٨٩ نشان می دهد که صداو سیما به تنهایی چند برابر نهادها و شرکت های زیان ده دیگر بودجه دارد».

نویسنده مقاله گفته است با این وجود (صدا و سیما) از نظر کارایی و تاثیر گذاری و کسب رضایت مخاطبان متناسب با بودجه ای که مصرف می کند عمل نکرده است.

رجانیوز، وب سایت وابسته به محافظه کاران ایران از صدا و سیمای آقای ضرغامی برای عدم توانایی بهره گیری از «موقعیت انحصاری جذب آگهی و حق پخش تلویزیون و تولید گزارش و اخبار در داخل کشور» انتقاد کرده و نوشته صدا و سیما حتی موفق به سر به سر کردن و ایجاد تعادل در هزینه ها و درآمدها نشده و حتی کمتر از ٤٠ درصد هزینه های خود را از موقعیت انحصاری جذب اگهی تامین کرده است».

براساس ارقامی که رجانیوز منتشر کرده «درصد رشد بودجه صدا و سیما که تحت عنوان کمک یا زیان دولتی در لایحه بودجه می آید در سال های قبل از ٨٦ با رشد بالای ١٢ درصدی مواجه بوده و از سال ٨٦ به این سو، با رشد بالای ٢٧، ١٩، ١٥ و ٢٤ درصد مواجه شده است که در مقایسه با تورم نیز بالا بوده و نشان دهنده این واقعیت است که رشد واقعی هزینه های صداوسیما همچنان رو به افزایش است و بالاتر از نرخ تورم رشد کرده است»

با وجود ارائه ارقام درآمدهای صدا و سیمای جمهوری اسلامی، گلایه از دولت در مورد کمبود بودجه و درخواست برای اختصاص مبالغ بیشتر، بسیاری از مدیران نهادها، باشگاه ها، موسسات و سازمان های وابسته به این نهاد عظیم و انحصاری درآمدها و حقوق های سرسام آوری دریافت می کنند.

شبکه ایران اواخر تیر ماه سال گذشته گزارش داد حقوق مدیران صدا و سیما ٧٠ درصد و کارکنان این سازمان دولتی ١٦ درصد افزایش یافته است.

در ساختار جمهوری اسلامی ایران، صدا و سیما و نظارت رهبری و نهادهای وابسته به آن فراتر از یک مرکز تولید و پخش تولیدات تلویزیونی، رادیویی و سینمایی است و با اعمال نفوذ در نهادهای همفکر و همکاری با سازمان هایی که دیدگاه های مشترکی با این نهاد محافظه کار در ایران دارند، نقش موثری در تغییر و یا انحراف افکار عمومی مردم کشور داشته است.

صدا و سیمای جمهوری اسلامی با مدیریت عزت الله ضرغامی گاه اعتراف های ساختگی و دروغین ناراضیان سیاسی و فعالان اجتماعی و خبرنگاران را پخش می کند و یا با اعمال سانسورهای علنی مردم را از دسترسی به اخبار واقعی و گردش آزاد اطلاعات محروم کرده است.

با این وجود، براساس ماده ٩ اساسنامه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، «هدف اصلی سازمان به عنوان یک دانشگاه عمومی «نشر فرهنگ اسلامی، ایجاد محیط مساعد برای تزکیه و تعلیم انسان و رشد فضایل اخلاقی و شتاب بخشیدن به حرکت تکاملی انقلاب اسلامی در سراسر جهان می باشد».

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ده ها دفتر و مرکز فعالیت در کشورهای خارجی همچون مالزی دارد که برنامه هایی به زبان های فارسی، عربی و انگلیسی و برخی زبان های دیگر پخش می کنند.

دوره ٥ ساله دوم ریاست عزت الله ضرغامی، رئیس بحث برانگیز رادیو و تلویزیون دولتی ایران خرداد ماه ١٣٩٣ به پایان می رسد. صدای و سیمای جمهوری اسلامی در ایران نیز همچون ده ها و صدها نهاد و سازمان دیگر در انحصار مراکز قدرت و محافل بانفوذی است که حوزه فعالیت و آزادی های آن ها از سوی این محافل تعریف و اجرا می شوند.
XS
SM
MD
LG