همزمان با دیدار نخست وزیر عراق از تهران و آنکارا در روز چهارشنبه ۳ آبانماه و گفتگوهایی که با سران ترکیه و ایران به عمل آورد، برخی پژوهشگران امور خاورمیانه در اندیشکده های اسرائیل و امریکا بر این باورند که عربستان سعودی و امریکا می توانند در تلاش گسترده دیپلماتیک خود برای بیرون رفتن عوامل مسلح وابسته به ایران در عراق موفق شوند، ولی اجرای آن به زمانی دراز نیاز دارد.
رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا در سفر به ریاض و در دیدار با نخست وزیر عراق در آن شهر خواهان بازگرداندن این جنگجویان وابسته به ایران شد. ولی حیدر العبادی گفت که آنان بخشی از مردم عراق هستند و فعالیتشان موجب افتخار است.
روزنامه اسرائیلی جروزالم پست در شماره چهارشنبه ۳ آبان نوشت: اکنون عراق به جبهه مقدم نبرد بین عربستان و ایران برای رسیدن به مقام رهبری حوزه خلیج فارس مبدل شده است و ریاض همه تلاش خود را به کار انداخته تا بغداد را از محور تهران جدا سازد. اما به نظر می رسد که این کار بسیار دشوار خواهد بود – گرچه غیرممکن به نظر نمی آید.
در دیداری که روز یکشنبه در ریاض انجام شد، ملک سلمان پادشاه عربستان به گرمی از حیدر العبادی استقبال کرد، ولی همنوا با وزیر خارجه امریکا از وی خواست به نفوذ ایران در عراق پایان بخشد. عبادی پس از بازگشت به بغداد، بیانیه کوتاهی توسط دفتر نخست وزیری انتشار داد که در آن تاکید کرد عراق به بیگانگان اجازه دخالت در امور خود را نخواهد داد.
«بن لینفیلد» تحلیلگر روزنامه جروزالم پست در این رابطه به سفر پر سروصدای خالد اففلیح وزیر انرژی عربستان به بغداد اشاره کرد که در آن میهمان سعودی خواستار گسترش همکاری های اقتصادی بین دو کشور گردید.
«گابریل بن در» پژوهشگر امور خاورمیانه و استاد دانشگاه حیفا در شمال اسرائیل گفت:اکنون مدت مدیدی است که عربستان در چند جبهه علیه فعالیت و نفوذ حکومت ایران وارد پیکار شده است. فرستادگان مسلحایران در سوریه می جنگند، در نبردهای یمن دخالت فعال دارند و در عراق نیز حضور چشمگیره آنان احساس می شود.
در سال ۱۹۹۰ پس از آن که صدام حسین در یک حمله خاک کویت را اشغال کرد، عربستان سعودی مناسبات سیاسی با بغداد را متوقف ساخت. در سال های پس از فرو افتادن رژیم بعث در عراق، مناسبات عربستان با دولت شیعه بغداد چندان گرم نبود.
مقتدی صدر رهبر بخشی از شیعیان عراق که همیشه از حضور ایران در کشورش انتقاد کرده نیز، اخیرا میهمان دولت ریاض بود و مورد پذیرایی گرم قرار گرفت.
عربستان سعودی گذرگاه مرزی «ارار» با عراق را در حضور وزیر خارجه آمریکا بازگشایی کرد و پروازهای هوایی بین دو کشور دوباره برقرار شد.
«براندون فریدمن» پژوهشگر اندیشکده دیان در دانشگاه تل آویو در مرکز اسرائیل گفت: «آروزی العبادی آن است که عراق بتواند سیاست خارجی مستقل تری در مقایسه با نوری المالکی نخست وزیز قبلی در پیش گیرد. المالکی به ایران وابستگی داشت».
به گفته فریدمن بسیاری از مردم عراق هنوز بر این باورند که رسیدن به چنین هدفی امکان پذیر است. – ولی زمان می برد.
به گفته این پژوهشگر، نزدیک شدن عراق با عربستان سعودی، برای اقلیت بزرگ سنی در عراق نیز پیام آرام بخشی به همراه دارد – زیرا اهل تسنن در عراق جدید، در حکومت شیعه عراق همیشه در تبعیض بوده اند و این تبعیض به ویژه در دوران المالکی بیشتر احساس می شد.
پروفسور «ابریل بن در» می گوید: با توجه به این که تصور می شود عراق امروز زیر نفوذ و تسلط ایران قرار دارد، دولت بغداد خود را در صحنه جهانی دز انزوای فزاینده ای احساس می کند و اکنون العبادی می خواهد به این وضع پایان بخشد و جای خود و عراق را دوباره در قلب ملت های عرب و نهادها و تشکیلات عربی بگشاید.
به گفته بن در، العبادی می خواهد از پشتیبانی بیشتر در میان کشورهای عرب برخوردار شود تا بتواند خود را هرچه بیشتر از زیر نفوذ ایران برهاند و این تصور را باطل سازد که گویا او دست نشانده دولت ایران است. او نتیجه گیری کرده می گوید: «از دیدگاه عبادی گسترش روابط با عربستان، "به هدف برقراری نظم و ترتیب در داخل عراق اهمیت کلیدی دارد.»
پروفسور فریدمن بر این باور است که نفوذ ایران در همه نهادها و تشکیلات عمومی عراق به خوبی احساس می شود. وزیر کشور عراق فردی به نام قاسم الارحی می باشد که از صفوف شبه نظامیان شیعه موسوم به «سپاه بدر» وابسته به ایران به این مقام رسیده است. همچنین شماری از نمایندگان پارلمان عراق از وابستگان به ایران هستند که می توانند تاثیرگذار باشند
دکتر «گرگوری گاوس» رئیس دپارتمان روابط بین الملل در دانشکدۀ بوش در دانشگاه تگزاس ای اند ام در امریکا، معتقد است که اگر در شرایط کنونی العبادی بخواهد ازایران دور شود، مخالفان این طرح می توانند به آسانی او را به زانو درآورند. بنا به ارزیابی او، شمار زیادی از اعضای فراکسیون العبادی در پارلمان عراق از طرفداران ایران هستند و می توانند عرصه را بر نخست وزیر کنونی تنگ بگیرند و حتی او را از اکثریت بیاندازند و باعث سقوط وی شوند.
