کیم قطاس، گزارشگر شبکه جهانی بی.بی.سی، که اخیرا به ایران سفر کرده است، دیده ها، شنیده ها و نقطه نظرهای خود را درباره ایران در مقاله ای در ماهنامه فارین پالیسی منتشر کرده است.
او با یادآوری این که واشنگتن و تهران اصرار دارند که توافق جامع اتمی بر جهت گیری سیاسی ایران یا رقابت گسترده تر برای کسب قدرت در خاورمیانه تاثیر نخواهد داشت، می گوید اما هر دو در اشتباه هستند، چرا که نبرد برای جایگاه ایران در جامعه جهانی تازه آغاز شده است.
قطاس شگفتی خود را از شیوه لباس، آرایش و رفتار زنان و دختران جوان در هواپیمایی که او را از استانبول به فرودگاه امام خمینی تهران می برد، و کمتر کسی حجاب یا روسری داشت، ابراز می دارد، و به آنچه پس از فرود آمدن هواپیما در فرودگاه دید، از جمله شتاب زنان و دختران برای گذاشتن روسری و پوشیدن مانتو بلند، به عنوان بخشی از پوشش اجباری برای زنان، اشاره کرده و می گوید، این وضع شکاف بین چهره ای که ایران در خارج ارائه می دهد و هویت متنوع آن، شکاف بین زندگی ایرانیان در داخل کشور و نوعی زندگی که بسیاری از آنها دوست دارند داشته باشند، را منعکس می کند.
و این چالشی است که ایران در ماه ها و سال های آینده، و در پی امضای توافق اتمی با شش قدرت جهانی، درگیر آن خواهد بود. برای میلیون ها ایرانی، این فرصتی است نادر که دوباره به جهان مرتبط شوند، و شوق آنها برای یافتن راهی جدید به پیش، ممکن است با بی میلی محافظه کارترین رهبران آنها روبرو شود.
قطاس به پیام هفته گذشته آیت اله علی خامنه ای در توئیتر اشاره می کند که گفت "رخنه دشمن، امروز تهدید بزرگی برای ایران است. نفوذ اقتصادی و امنیتی از نفوذهای روانی، فرهنگی و سیاسی کم اهمیت تر است. دشمنان قول می دهند ایران ظرف ده سال کاملا متفاوت خواهد بود؛ ما نیاید اجازه دهیم چنین افکار و برداشت های شیطانی در مغز دشمن شکل بگیرد."
به گفته قطاس، نگرانی واقعی رهبران ایران این است که چگونه اجازه دهند جهان خارج وارد کشور شود، بی آن که نظامی که محدودیت های یک حکومت اسلامی شیرازه آن است، تضعیف شود.
او در ادامه گزارش به تشریح آنچه در سفر به تهران دید، از جمله حضور در کنسرتی در تالار برج میلاد می پردازد و می گوید، برای کشوری که از سال ۱۹۷۹ میلادی تحت فشار لایه های مختلف تحریم بوده است، ایران، یا دست کم تهران،کمتر خود را منزوی احساس می کند.
به عقیده نویسنده، تحریم ها ایرانی ها را خرد کرده، و قدرت خرید آنها و همچنین عطش برای نوآوری را کاهش داده است. اما او استانبول را به یاد می آورد و می گوید، به نظر می رسد ایران کمتر از همسایگان سنی خود نگران مذهب است و تنها کشوری در خاورمیانه است که مردم آن از دولت سکولارتر هستند.
قطاس همچنین از این که در پنج روز اقامت در تهران صدای اذان - که در سراسر شهرهای عرب از رباط تا ریاض طنین انداز است - را نشیند، و همچنین از کمبود کسانی که برای نماز به مساجد می روند، ابراز شگفتی می کند.
او نظر سعید لیلاز اقتصاددان ساکن ایران را که در سال ۲۰۰۹ میلادی (۱۳۸۸ خورشیدی) به دلیل انتقاد از انتخاب دوباره محمود احمدی نژاد، یک سال زندانی شد، نقل می کند که گفت "اگر ما خواهان تغییر هستیم، باید آهسته، اما تا آنجا که امکان دارد، عمیق باشد. تغییرات شدید برای کشور خوب نیست. برای مثال، به دلیل تغییرات در عراق طبقه متوسطی در آنجا وجود ندارد ... همه آنها نابود شده اند."
قطاس می نویسد اگر ایران آموخته است که تغییر خشونت بار می تواند کشور را به سمت ناپایداری بکشاند، همچنین کشوری است که توانایی شگفت انگیزی برای بازتاب دادن گذشته خود، و همچنین حفظ آن دارد.
به عقیده او، نبرد برای تعیین آینده ایران جریان دارد. کشمکش برای نفوذ بین تندروها و اصلاح طلبان، در پیاپیش انتخابات مهم سال آینده میلادی (انتخابات اسفند ماه مجلس)، یک دینامیک داخلی را برجسته می سازد، که آمریکا و جهان خارج باید خود را با آن تطبیق دهد.