دستیابی ایران به تفاهم هستهای، شادی مردم در گوشه و کنار این کشور را به همراه داشت. شادی از این که اگر قول و قرارها خوب پیش برود، تحریمها مرحله به مرحله لغو خواهد شد. مردم، لغو تحریمها را مقدمه بهبود اقتصاد کشور میدانند.
بیشتر اقتصاددانها و حتی مقامهای دولت حسن روحانی نیز همین را میگویند. این که با لغو تحریمها، منابع مالی بیشتری در اختیار دولت قرار میگیرد و افزایش سرمایه گذاریهای خارجی، به بهتر شدن شرایط اقتصاد ایران کمک خواهد کرد.
آیتالله علی خامنهای با این دیدگاه موافق نیست.
او روز اول نوروز و در سخنرانی خود در مشهد بیش از هر چیز به اقتصاد و تحریمها اشاره کرد؛ اما با این تاکید که برای بهبود اقتصاد داخلی نباید به دنبال تغییر در سیاست خارجی بود.
و اشارهای انتقادآمیز به پیام نوروزی رییس جمهوری آمریکا کرد. آنجا که آقای اوباما گفت اگر رهبران ایران با توافقی منطقی موافقت کنند این موضوع میتواند به مسیری بهتر بیانجامد: مسیر فرصتهای بهتر برای مردم ایران، تجارت و رابطه بیشتر با جهان، سرمایهگذاریهای خارجی بیشتر و فرصتهای شغلی از جمله برای جوانان ایرانی.
آیت الله خامنهای با رد این سخنان باراک اوباما میگوید به جای سرمایه گذاری خارجی باید به دنبال تقویت تولیدات داخلی بود.
او مشکلات فعلی اقتصاد کشور را ناشی از سیاست خارجی نمیداند؛ سیاستی که در سالهای گذشته، انزوای ایران را در پی داشته و دامنه تحریمها علیه این کشور را گسترده و شدیدتر کرد.
حسن روحانی رییس جمهوری ایران، مدتی پیش و در نخستین کنفرانس اقتصاد ایران گفته بود کشور با انزوا نمیتواند رشد اقتصادی مستمر داشته باشد. آقای روحانی همچنین خواهان بهبود سیاست خارجی کشور شد تا به گفته او شاید تغییری در زندگی و معیشت مردم و اشتغال جوانان ایجاد شود.
بررسیها هم نشان میدهد اقتصاد ایران در انتظار بهبود شرایط سیاست خارجی و خروج از انزواست.
مثلا در بخش انرژی، وزارت نفت ایران برای اجرای پروژه های بزرگ خود چشم انتظار شرکت های بزرگ نفت و گاز است
اما سرمایه گذاران خارجی به دلیل شرایط حاکم بر سیاست خارجی ایران تاکنون تمایل چندانی برای ورود به ایران نداشتهاند.
کمبود سرمایه گذاری خارجی از عوامل پایین بودن رشد اقتصادی در ایران است. رشد اقتصادی هم که پایین باشد مشکلاتی مانند بیکاری تشدید میشود.
نظام بانکی، حوزه دیگری است که در انتظار بهبود سیاست خارجی و رفع تحریمها است. سیاست خارجی ایران مشکلاتی را برای نظام بانکی ایران در عرصه روابط بانکی بین المللی ایجاد کرده است.
به طوری که ایران حتی نمیتواند بخشی از پول های بلوکه شده فروش نفت خود را که بر اساس توافق ژنو آزاد شده از طریق نظام بانکی به داخل کشور منتقل کند.