روزنامه نیویورک تایمز در شماره روز سه شنبه خود گزارشی زیر عنوان: «روزنامه نگاران ایرانی، از ترس مجازات به خاطر پوشش تظاهرات مردمی، از ایران خارج می شوند» منتشر کرده است. نازیلا فتحی در ابتدای این گزارش از احسان ملکی می گوید که هنگام برگزاری کمپین انتخاباتی در ایران، دو ماه با یک کوله پشتی حامل دوربین، چند تکه لباس و کامپیوترش به دور ایران سفر کرد و از میرحسین موسوی عکاسی کرد.
احسان ملکی ۲۹ ساله یکی از ده ها خبرنگار، عکاس و بلاگری است که یا از ایران گریخته اند و یا تلاش می کنند که به دنبال وقایع پس از انتخابات کشور را ترک کنند.
سازمان گزارشگران بدون مرز در پاریس اعلام کرد شمار فعلی خبرنگارانی که در حال حاضر ایران را ترک کرده یا ترک می کنند، از پس از انقلاب اسلامی ۵۷ بزرگترین جمعیت به شمار می رود.
موج خروج از ایران، نشان دهنده نگرانی خبرنگاران از مجازات حکومتی است زیرا بسیاری از روزنامه نگاران و خبرنگاران، به خاطر پوشش خبری سرکوب دولتی تظاهرات مردمی به دنبال انتخابات بحث انگیز ریاست جمهوری خرداد ماه، بازداشت و مجازات شده اند. وقتی پس از انتخابات درگیری های خونین در خیابان های تهران به راه افتاد دولت جمهوری اسلامی جریان آزاد اطلاعات را به خارج از کشور به شدت محدود کرد. خبرنگاران خارجی اجازه سفر به ایران را نیافتند و به خبرنگاران و عکاسان ایرانی هشدار داده شد که در خانه هایشان بمانند.
برخی خبرنگاران با سرپیچی از این فرمان در مصاحبه های تلفنی با رسانه های خارجی، از طریق وبسایت های اینترنتی و ارسال عکس به آژانس های عکاسی اطلاعاتی را به خارج از کشور دادند. آنان می گویند حالا بهای چنین کاری را می پردازند.
بسیاری از روزنامه نگاران در تهران، از جمله مازیار بهاری خبرنگار نیوزویک و فیلسماز مستقل در میان صدها تن از کسانی بودند که در تهران بازداشت و زندانی شدند. برخی از آنان در دادگاه های گروهی محاکمه شدند و همسر احمد زیدآبادی، روزنامه نگار زندانی، از شکنجه شدن همسرش در زندان خبر داده است.
برخی وبلاگ نویسانی که پیشتر درباره کشتار و دفن جمعی مخالفان توسط نیروهای وابسته به دولت در صفحات خود نوشته بودند، مخفی شده اند و منزل برخی دیگر مثل آقای ملکی بازرسی شد.
نیویورک تایمز به نقل از ماشاءالله شمس الواعظین، روزنامه نگار و تحلیلگر، می نویسد حدود ۲۰۰۰ روزنامه نگار اخیراً بیکار شده اند.
ملکی در تاریخ ۳۰ تیر هنگامی که یکی از تظاهرات را پوشش می داد همراه با ده ها تظاهرکننده دیگر از سوی بسیجی ها تعقیب شد. آنان به آپارتمانی رفتند و آقای ملکی در آنجا توانست پیش از بازداشت شدن دوربینش را درون شومینه مخفی کند. او همراه با صدها تن دیگر برای یک روز بازداشت شد و چون دوربین همراهش نبود مسئولان نفهمیدند که او عکاس است اما کارت ملی اش را ضبط کردند. او بعداً خبردار شد که بسیجی ها منزل او را جستجو کرده و فهمیده اند که او برای آژانس عکاسی بین المللی «سیپا» کار می کند.
نیویورک تایمز به نقل از احسان ملکی می نویسد او در حالی که هر شب را در جای متفاوت سپری می کرد، همچنان به عکاسی از تظاهرات ادامه داد اما در نهایت به این نتیجه می رسد که ماندن بسیار خطرناک است. او خود را به منطقه ای در نزدیکی مرز عراق و ترکیه می رساند و همراه یک راهنمای کرد، وسط یک گله گوسفند حرکت می کند تا زمانی که مرز ایران را رد می کنند. آقای ملکی این مطالب را از عراق و در گفت و گویی تلفنی به نیویورک تایمز می گوید.
روزنامه نگارانی که از ایران خارج می شوند از طیف های گوناگونی هستند و تنها برای نشریات همسو با اپوزیسیون کار نمی کنند. وبسایت پرچم که از حامیان محمود احمدی نژاد به شمار می رود هفته گذشته اعلام کرد دو روزنامه نگار تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی به ایتالیا و بریتانیا رفته اند. دست کم دو عکاس خبرگزاری فارس نیز ایران را ترک کرده اند.
شمار دقیق روزنامه نگارانی که ایران را ترک کرده اند روشن نیست زیرا آنان یا نگران خانواده خود در ایران بوده و یا می ترسند مأموران جمهوری اسلامی محلشان را شناسایی کرده و مجبورشان کنند که به ایران بازگردند.
جواد مقیمی، عکاس سابق خبرگزاری فارس، در گفت و گویی تلفنی به نیویورک تایمز می گوید از لحاظ احساسی درگیر تظاهرات شده بود: «تظاهرکنندگان جوان بودند، درست مثل خودم. غیرممکن بود که آدم بی تفاوت بماند. احساس وظیفه می کردم که عکس بگیرم و صدای آنان را به خارج برسانم.»
این عکاس ۲۴ ساله می گوید یکی از عکس هایش به شکل ناشناس روی جلد مجله تایم چاپ شد اما او هرگز به کسی نگفت که عکاس آن عکس بوده است.
جواد مقیمی به نیویورک تایمز می گوید زمانی نگرانی اش بیشتر شد که مجید سعیدی همکار سابقش را پس از یک ماه زندان ملاقات کرد. او حال مجید سعیدی را وحشتزده توصیف می کند.
چند روز بعد، مدیر خبرگزاری فارس هشدار داد: «متوجه شده ایم که دو تن از عکاسان ما مخفیانه عکس گرفته و آن ها برای رسانه های خارجی فرستاده اند. ما منتظر اطلاعات بیشتر هستیم و به زودی با آنان برخورد می کنیم.»
پس از آن جواد مقیمی با اولین پرواز به ترکیه رفته و در آنجا تقاضای پناهندگی کرد.
موج بی سابقه خروج روزنامه نگاران و عکاسان خبری از ایران
موج خروج از ایران، نشان دهنده نگرانی خبرنگاران از مجازات حکومتی است زیرا بسیاری از روزنامه نگاران و خبرنگاران، به خاطر پوشش خبری سرکوب دولتی تظاهرات مردمی به دنبال انتخابات بحث انگیز ریاست جمهوری خردادماه، بازداشت و مجازات شده اند