نشریه نیویورک تایمز از رشد بازار سهام ایران همزمان با وضع بد اقتصاد کشور گزارش داده است.
به نوشته این روزنامه، مردم ایران مجبور شده اند که به جای خوردن چلوکباب در رستوران ها، به خوراکی های ارزان شکری، نظیر بیسکوئیت روی بیاورند.
یکی از این شرکت ها بیسکویت گرجی است که قیمت محصولات خود را بالا برده و ارزش سهام آن نیز در سال ۲۰۱۹ پنج برابر شده است. به نوشته نیویورک تایمز، تحریم های آمریکا به این شرکت منفعت رسانده؛ چرا که رقبا را بیرون کشور نگه داشته است.
ماسیج وجتال، مرد ۳۶ ساله لهستانی تبار مقیم لندن که مدیر یک شرکت سرمایه‌گذاری است - شرکتی که بازار سهام تهران را دنبال و سهام شرکت های ایرانی را برای عدم برخورد با تحریم های آمریکا، با یورو و از طریق صندوق مالی مستقر در هلند خرید و فروش می‌کند - می‌گوید که شرکت هایی در ایران وجود دارند که از تحریم ها منفعت برده اند. به گفته او وضع هر شرکتی که باید با محصولات وارداتی از خارج رقابت می کرد، در پی تحریم ها بهبود یافته است.
به نوشته نیویورک تایمز و با استناد به سایت «اقتصاد کشور» کشورهای دیگری که وضعت بد اقتصادی داشته اند شاهد رشد بازار سهام بوده اند، مثلا بازار سهام ونزوئلا سال ۲۰۱۸ بهترین سودآوری را داشت. سال گذشته نیز آتن در این بین بود. اما به نوشته نیویورک تایمز، جهش بازار سهام تهران نشان دهنده آن است که شرکت های ایرانی در دور زدن تحریم های گزنده دولت ترامپ، ماهر شده اند و در بسیاری از موارد، علت جهش قیمت های سهام همین تحریم ها بوده است.
با این حال، برخی نسبت به چنین رشدی هشدار داده و گفته‌اند که ممکن است این رشد حباب گونه باشد. وجتال، که در یک اتاق شیشه ای «وی وُرک» در لندن کار می کند و تقریبا هر دو ماه یک بار به ایران می‌رود و آن جا نیز یک دفتر دارد، در شرکت هایی نظیر صادرکننده‌های بطری های شیشه ای، برنامه نویسی، و تولید کننده خمیردندان و غیره سرمایه گذاری کرده است. به نوشته نیویورک تایمز، سبد سهام وجتال در سال ۲۰۱۸ بیست درصد ضرر کرد؛ اما سال گذشته میلادی ۱۷۰ درصد رشد کرد. این گزارش می گوید موفق ترین سرمایه گذاری او بیسکویت گرجی بوده است که به عراق نیز صادرات دارد.
وجتال با پول های دیگران از کشورهای مختلف، نزدیک به ۱۰ میلیون دلار سهام را مدیریت می کند و هدفش این است که این صندوق را «در سریع ترین زمان ممکن» ۱۰ برابر کند. او می گوید ریسک این کار روشن است و آن ریسک «ژئوپلیتیک» است.
