عادل آذر، رئیس مرکز آمار ایران، روز دوشنبه ۱۱ مهر ماه، در افتتاحیه ستاد جرایی سرشماری نفوس مسکن، نرخ بیکاری تابستان امسال را ۱۱ و یک درصد اعلام کرد و گفت: «این آمار رو به کاهش است.»رئیس مرکز آمار ایران، بعد از ظهر روز دوشنبه ۱۱ مهر ماه، در گفتگو با خبرگزاری فارس، در پاسخ به پرسشی دایر بر این که وزیر کار، رفاه و تعاون اعلام کرده که یک میلیون شغل در کشور ایجاد شده است و آیا وی این رقم را تایید می کند، گفت: «فرمول مرکز آمار برای ایجاد شغل کاملا خود اظهاری است، مبنای وزارت کار، رفاه و تامین اجتماعی مستند است و بنده نمی توانم به دلیل این که روش متفاوتی داریم در این خصوص اظهار نظر کنم.» رئیس مرکز آمار ایران ،هم چنین دلیل تاخیر در ارائه آمارهای رسمی را کش و قوس ها بین دولت و مجلس شورای اسلامی بیان کرد.
اظهارات عادل آذر، در زمینه کاهش نرخ بیکاری در ایران، تنها یک روز پس از سخنان محمد رضا رحیمی، معاون اول رئیس جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت، که رحیمی با بیان این که نرخ بیکاری در پایان شهریور ماه امسال به ۱۱ و یک درصد رسیده است، گفت: «نرخ بیکاری نسبت به زمان مشابه سال قبل ۲ و نیم درصد کاهش یافته است.»
سیامک شجاعی، کارشناس و استاد اقتصاد در آمریکا، با تاکید بر این موضوع «که به طور کلی آماری که از طرف جمهوری اسلامی ایران ارائه می شود قابل اعتماد نیست، کما این که خود حکومت هم اصرار دارد که آمار را انتشار ندهد زیرا که تصور می کند که آمار اقتصادی نوعی از اسرار حکومتی است»، به صدای آمریکا گفت: «معلوم نیست که از نظر اقتصادی این کاهش نرخ بیکاری به خاطر چه عواملی است و چگونه می توان این مسئله را توجیه کرد. در مملکتی که می گویند نرخ بیکاری را کاهش داده ایم معمولا اول اشاره می کنند تا چه مقدار سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی انجام شده است. این توضیح را نداده اند و از این رو آمار ارائه شده در زمینه نرخ بیکاری در ایران، قابل اعتماد نیست.»
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) نیز، که بعد از ظهر روز دوشنبه ۱۱ مهر ماه انتشار یافت: «مستندات محاسبات مربوط به کاهش نرخ بیکاری برای عموم منتشر نشده است.»
در همین حال روزنامه اعتماد، در شماره روز دوشنبه ۱۱ مهر ماه، خود در گزارشی با عنوان «یک میلیون شغل با ۳۰ هزار میلیارد تومان»، آمار دولت از اشتغال نیمه امسال را «آمار ابهام برانگیز» توصیف کرده، و نوشته است: «براساس گزارش معاونت نظارت راهبری رییس جمهوری، می‌توان برای ایجاد ۲ و نیم میلیون شغل در سال جاری ۱۵۰ هزار میلیارد تومان اختصاص داد که البته تاکنون ۲۰ درصد آن هزینه شده است. این سخنان به منزله آن است که تاکنون ۳۰ هزار میلیارد تومان صرف ایجاد شغل شده که توانسته یک میلیون شغل را ایجاد کند. این در حالی است که در بزرگ ترین طرح اشتغالزایی دولت یعنی بنگاه‌های زودبازده هم طی چهار سال ۲۰ هزار میلیارد تومان منابع صرف و یک میلیون شغل ایجاد شده بود. با توجه به این آمار، این ابهام به وجود می‌آید که چگونه دولت طی شش ماه ۳۰ هزار میلیارد تومان به اقتصاد کشور تزریق کرده است.»
روزنامه جهان صنعت نیز، عنوان اصلی صفحه اول خود را به همین موضوع اختصاص داده و نوشته است: «تنها ۲۰ درصد منابع برای ایجاد ۲ و نیم میلیون شغل اختصاص یافته و این در حالی است که با گذشت شش ماه از سال ۹۰ معلوم، شفاف و واضح نیست نحوه تخصیص سایر منابع که رقم آن ۱۵۰ هزار میلیارد تومان است چگونه خواهد بود و آیا اصلا زمان کافی برای این امر وجود دارد؟»
سیامک شجاعی، با اشاره به این که «برای ایجاد هر موقعیت شغلی در ایران، رقمی معادل ۶۰ هزار دلار نیاز است، که به هیچ وجه دولت قادر به تامین چنین هزینه ای نیست» به صدای آمریکا یاد آور شد: «فقط تامین منابع مالی برای ایجاد اشتغال کافی نیست، هر دولتی باید دسترسی به فن آوری تازه داشته باشد که با وارد کردن فن آوری به کشور، کارگر را به کار گیرد و اشغال پایدار ایجاد کند. جمهوری اسلامی ایران حتی اگر منابع ریالی را هم در اختیار داشته باشد، به دست آوردن ارز خارجی که بتواند فن آوری را به کشور منتقل کند با مشکلات زیادی روبرو است و در این بین مسئله تحریم ها هم، مشکلات را تشدید کرده است.»
رئیس مرکز آمار ایران، در حالی تاکید کرد که نرخ بیکاری در ایران رو به کاهش است، که خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) تنها چند ساعت بعد از اظهارت وی، اعلام کرد: «در ۸ ماه سال جاری، صادرات چین به ایران ۶۸ درصد رشد داشته است.»
سیامک شجاعی، با تاکید بر این موضوع «که متاسفانه اقتصاد ایران هر روز بیشتر از روز گذشته به وارات متکی می شود»، به صدای آمریکا گفت: «در شرایطی که بر اساس گزارش های رسمی ۲۰ درصد حجم واردات را کالاهای مصرفی تشکیل می دهد، ایجاد ۲ و نیم موقعیت شغلی در ایران بعید به نظر می رسد.»
بر اساس تازه ترین پژوهش موسسه گالوپ، که روز پنج شنبه ۷ مهر ماه انتشار یافت: «بر اساس پژوهش گالوپ بیکاری در ایران بالای ۱۵ درصد است و این کشور یکی از بالاترین آمارهای بیکاری در برابر جهان را دارد. علاوه بر این اگر درصد نیروی کار نیمه وقت ایران را نیز به آمار بیکاری ایران بیافزاییم، با این حساب آمار بیکاری ایران بالای ۳۵ درصد است و این هم یکی از بالاترین آمارهای بیکاری در سراسر جهان است.»
