«بنیاد دفاع از دموکراسی ها» در مقاله ای به قلم سعید قاسمینژاد و دیوید ادزنیک می گوید به رغم تحریم ها علیه ایران، صادارت دارو از «شرکت های اروپایی» به ایران در نیمه اول سال ۲۰۱۹ به نسبت مدت مشابه یک سال قبل افزایش یافته است.
«بنیاد دفاع از دموکراسی ها» که در واشنگتن مستقر است و از اندیشکده های حامی سیاست های سختگیرانه علیه جمهوری اسلامی ایران شناخته می شود، می گوید تهران در نیمه اول سال ۲۰۱۹ مجموع ۳۲۰ میلیون یورو محصولات دارویی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا وارد کرده است که این رقم نسبت به شش ماه اول سال قبل ۲.۵ درصد افزایش نشان می دهد، هرچند این رقم نسبت به دوره ژانویه تا ژوئن ۲۰۱۷ اندکی کاهش داشته است.
این گزارش می گوید آمریکا در تاریخ مه ۲۰۱۸ از برجام خارج شد، اما وزارت خزانه داری آمریکا بیشتر تحریم ها علیه ایران را در ماه نوامبر بازگرداند و در نتیجه، مقایسه نیمه اول ۲۰۱۸ با نیمه اول ۲۰۱۹ منطقی است.
از زمان بازگشت تحریمها علیه جمهوری اسلامی، مقامات ایران مدعی شده بودند که این تحریمها بر مقولههایی مثل دارو تاثیر گذاشته است. با این حال مقامات آمریکا بارها تاکید کرده اند که تحریمهای هستهای علیه جمهوری اسلامی، غذا و دارو را از تحریم معاف کرده است.
برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، پیشتر در مرداد ماه گفته بود «ایرانیانی که امکان دسترسی بدون سانسور به اینترنت را دارند میتوانند ببینند که اقلام خوراکی، دارویی، و تجهیزات پزشکی از تحریمهای ما معاف هستند. اما بزرگترین مشکل ما برای اعمال این معافیتها، تاسیس شرکتهای صوری توسط رژیم ایران است؛ شرکتهایی که به ظاهر سازمانهای خیریه، اما در واقع متعلق به سپاه پاسداران، هستند. آنها به جای تسریع ارسال کمکهای بشردوستانه به مردم، این پولها را می گیرند و در سوریه خرج میکنند. بانکهای سراسر جهان میدانند که ایران از معیارهای بینالمللی بانکی تبعیت نمیکند.»
آقای هوک افزود: «پس هر وقت رژیم ایران یک نظام بانکی شفاف را اتخاذ کند و از به کارگیری شرکتهای صوری خودداری نماید، بانکها نیز میتوانند به تامین مالی کمکهای بشردوستانه بپردازند. مسئولیت این کار بر عهده رژیم ایران است و اگر این رژیم بخواهد، میتواند این پولها را صرف خوراک، دارو، و تجهیزات پزشکی برای مردم خود کند؛ اما رژیم ایران چنین چیزی را نمیخواهد.»
نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران آذر ماه سال گذشته (۱۳۹۷) نیز به صدای آمریکا گفته بود: «رژیم ایران میداند که وزارت خزانهداری در تارنمای خود رهنمودهایی را منتشر کرده است و ایرانیانی که امکان دسترسی بدون سانسور به اینترنت را دارند میتوانند ببینند که اقلام خوراکی، دارویی، و تجهیزات پزشکی از تحریمهای ما معاف هستند.»
«بنیاد دفاع از دموکراسی ها» در مقاله اخیر خود گفته است که آمار دفتر یورواستات، دفتر آمار اتحادیه اروپا مستقر در لوکزامبورگ که داده های واردات و صادرات را جمع آوری و منتشر می کند، نشان می دهد که میزان ۳۲۰ میلیون یورو صادرات مواد دارویی به ایران در شش ماه نخست سال جاری میلادی حدود ۱۶ درصد نسبت به صادرات دارو به ایران در سال ۲۰۱۲ بیشتر است.
گزارش «بنیاد دفاع از دموکراسی ها» اضافه می کند آلمان، فرانسه، هلند، بلژیک، و ایتالیا پنج صادر کننده برتر اقلام دارویی به ایران در نیمه اول سال ۲۰۱۹ بودند.