در حالیکه موضوع استفاده از سهمیه برای افراد وابسته به نظام و یا قربانیان و مصدومان جنگ عراق و ایران در سی سال پیش درکنکور جدید نیست اما افشای چند فایل جدید بار دیگر خبرساز شده است. در این فایل‌ها مشخص شده حدود هفتاد درصد قبولی‌ها از سهمیه‌های حکومتی استفاده کرده‌اند.
در این فایل‌ها که نتایج آزمون رزیدنتی یا همان دستیاری پزشکی است، نشان داده می‌شود که در پذیرش پزشکان برای مقطع تخصصی، چه مقدار افراد از سهمیه استفاده کرده‌اند. در فایل مزبور برای نخستین بار اسامی پزشکان نیز درج شده است.
مرجع افشاکننده این فایل‌ها مشخص نیست اما روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت که این اطلاعات از «دل مجموعه وزارت بهداشت و احتمالا در مسير رسيدن به دبيرخانه يا در يكي از اين مراحل لو رفته» است.
براساس فایل منتشر شده، مشخص شده که پزشکانی که در آزمون دستیاری دوره‌های ۴۷ و ۴۸ موفق شده‌اند با چه سهمیه‌ای پذیرفته شده‌اند. این اطلاعات افراد قبول شده در تخصص‌های قلب و عروق، ارتوپدی، چشم پزشکی، جراحی عمومی، بیماری‌های داخلی، زنان و زایمان، کودکان و جراحی مغز و اعصاب را نشان می‌دهد.
نگاهی به جزئیات این فایل‌ها نشان می‌دهد در اکثر رشته‌ها حدود هفتاد درصد پذیرفته‌شدگان با سهمیه انتخاب شده‌اند.
در رشته ارتوپدی دوره ۴۶، از ۱۵۵ پذیرفته‌شده، تنها ۵۹ نفر بدون سهمیه پذیرفته شدند و بقیه از سهمیه استفاده کردند.
در رشته بیماری‌های قلب و عروق هم از ۲۲۹ نفر پذیرفته‌شده، تنها ۸۹ نفر بدون سهمیه قبول شدند.
عمده سهمیه‌ها برای «رزمندگان و ایثارگران»، «مناطق محروم»، «مازاد بورسیه سپاه پاسداران» و «مازاد بورسیه نیروهای مسلح» است.
یک کانال تلگرامی فایل‌های مربوط به این افشاگری را منتشر می‌کند. (صدای آمریکا نمی‌تواند به طور مستقل اطلاعات این کانال را تائید کند)
سابقه سهمیه‌های کنکوری
از اوایل جنگ در دهه شصت، جمهوری اسلامی به خانواده «شهدا، جانبازان و ایثارگران» امتیازاتی داد از جمله در آزمون کنکور، آنها با نمرات بسیار پایین‌تر از شهروندان عادی، بالاتر قرار می‌گرفتند و به آسانی وارد دانشگاه می‌شدند. با گذشت سه دهه از پایان جنگ و تقریبا پایان استفاده از سهمیه شهدا، عمده سهمیه به افراد ایثارگران تعلق گرفته است. براساس اعلام نهادهای دولتی، «سهمیه ایثارگران شامل جانبازان (با هر درصد جانبازی)، همسر و فرزند جانبازان 25 درصد و بالاتر، آزادگان و فرزندان و همسران آنان و همچنين فرزندان و همسران شهدا می شود. با اجرای قانون برنامه پنج ساله ششم اقتصادی، جانبازان زیر ۲۵ درصد، همسر و فرزندان آن ها، همسر و فرزندان رزمندگان با حداقل ۶ ماه حضور داوطلبانه در جبهه نیز مشمول سهمیه ایثارگران می شوند.»
با اینکه از جنگ ایران و عراق سه دهه گذشته اما سهمیه رزمندگان همچنان از سوی حکومت ایران به کسانی که در فعالیت‌های نظامی جمهوری اسلامی خارج از کشور از جمله در سوریه و عراق حضور دارند اعطا می‌شود. آنها و اعضای خانواده‌شان در صورت شرکت در کنکور یا سایر آزمون‌ها از امتیازاتی برخوردار هستند.
برخی در فضای مجازی از این رویه سهمیه، آنهم ۳۵ سال بعد از جنگ عراق و ایران انتقاد کرده‌اند. علی شریفی زارچی استاد دانشگاه شریف در این باره نوشت: وقتی ۳۵ سال از پایان جنگ ایران و عراق گذشته، ادامه‌ی سهمیه‌ی خانواده‌ی ایثارگران چیزی نیست جز رانت، تبعیض و بی‌عدالتی آشکار. سهمیه‌ی فرزندان هیات علمی؟ آن هم یک رانت و تبعیض آشکار است. سهمیه‌های کنکور را لغو کنید.
درباره سهمیه مناطق محروم هم گفته شده، افراد در استان های ایلام، بوشهر، چهار محال و بختیاری، سیستان و بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویر احمد، لرستان و هرمزگان جز مناطق محروم کشور هستند.
درباره نحوه محاسبه حضور این سهمیه در آزمون دستیاری پزشکی اطلاعاتی نیست اما در کنکور سراسری، «سی درصد از ظرفیـت هـر یک از کدرشته‌های مقطع دکتری عمومی (پزشکی، دندان پزشکی و داروسازی) اعم از ناحیه‌های، قطبی و کشوری دوره روزانه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عـالی واقـع در اسـتانهـای ایـلام، بوشـهر، چهارمحـال و بختیـاری، سیستان و بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و هرمزگان به داوطلبان بومی این استانها تخصیص می یابد.»
درباره دوره دستیاری
دوره رزیدنتی یا دستیاری که نتایج جزییات آن در دو دوره لو رفته، دوره تخصصی عملی و تکمیلی پزشکان است که در ایران از طریق آزمون ورودی برگزار می‌شود. پزشکانی که موفق به ورود به دوره می‌شوند،به عنوان رزیدنت یا دستیار شناخته می‌شوند و پس از فارغ التحصیلی به عنوان متخصص در رشته خود، اجازه طبابت دارند.
آزمون دستیاری در سالهای گذشته پر حاشیه بود. معترضان بارها در سالهای گذشته از تقلب، فروش سوالات و تبعیض در این آزمون گفته بودند. برخی نیز با رتبه‌های تک رقمی گفتند که قبول نشده بودند.
در فضای مجازی برخی جزئیات این افشاگری با بازنشر داده‌اند:
مقامات دولتی در واکنش به لو رفتن اسامی و سهمیه‌ها تنها به گفتن این بسنده کردند که گزینش افراد براساس شایستگی بوده است.
به نوشته انتخاب، سخنگوی وزارت بهداشت نسبت به ماجرای پذیرفته‌شدن پزشکان سهمیه‌ای در آزمون دستیاری واکنش نشان داد و گفت: معیارهای سنجش صلاحیت علمی افرادی که از طریق سهمیه پذیرش می‌شوند، مشخص است.
