لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ ایران ۰۲:۵۰

سالی تیره و تار برای کتاب در ایران


بنا به آمار رسمی خانه کتاب از آغاز سال ۹۱ تا پایان دی ماه، که ماه پایانی نشر است، ۴۳هزار و ۷۳۳ عنوان کتاب و در مجموع، ۱۲۰ میلیون نسخه کتاب در ایران چاپ شده است، که در قیاس با سال ۱۳۹۰ کاهش عنوان و شمارگان را در پی داشته است.

تعطیلی پیاپی انتشاراتی ها و چاپخانه ها یا تغییر کاربری آنها موید همین شرایط بوده است.

همزمان با افزایش دامنه تحریمهای جهانی، ضوابط و مقررات سانسور کتاب و امور فرهنگی مربتط با آن افزایش یافته است.

در سال ۹۱ اداره سانسور کتاب حتا به کتابهای ترجمه شده در سال های گذشته نیز در حوزه ادبیات داستانی، خودشناسی فردی، جامعه شناسی و فلسفه اجازه بازچاپ نداده است. بهمین جهت شماری از کتابها به صورت غیرقانونی و بدون اجازه مولف و ناشر به صورت دیجیتالی فایل پی دی اف ضبط و از طریق اینترنت در اختیار عموم قرار گرفته اند.

مولفان و ناشران، این شیوه مبارزه با سانسور را ویرانگرانه و خودزنی نامیده و می گویند این همان راهی ست که حکومت می خواهد، زیرا حق مولف و نشر نه توسط دولت، بلکه توسط مخالفان نادیده گرفته می شود، و ناشران مستقل و مولفان این گونه کتابها از گردونه حیات خارج می شوند.

راه دوم مقابله با این سانسور در سال ۹۱، کپی کامل از کتاب در قطع بزرگتر از کتاب و صحافی آن در همان لحظه ای است که خریدار متقاضی خرید کتابی ست که قبلا منتشر شده است، کتابی که اینک اجازه انتشار ندارد، یا اصولا به دلیل سانسور اجازه نشر نگرفته است.

یک گزارشگر میدانی کتاب در این باره نوشته است: «وضع کتاب، چه با این آمارها و چه بدون در نظر گرفتن آن‌ها خراب است. این را هر کسی که مدتی در خیابان های کریمخان و انقلاب تهران، بازار کتاب قم و چهار راه نادری مشهد، و سایر بازارهای کتاب است، متوجه کتابفروشی‌های بسته می‌شود. آمار نشر پایین آمده و قیمت بالا می‌رود و خطری بزرگ آینده فرهنگی کشور را تهدید می‌کند چون غول تورم اینجا و آنجا نمی‌شناسد"

سال ۹۱ برای جایزه های ادبی هم سال تیره و تاری بود. جز جایزه ادبی دولتی جلال آل احمد و جایزه کتاب سال فجر، که از سوی دولت اداره می شود، نهادهای خصوصی از جمله بنیادهای ادبی هدایت، بیژن جلالی، هوشنگ گلشیری یا دیگران یا از اهدای جوایز دست کشیدند یا مراسم خود را در خانه برگزار کردند. برای نمونه جریان اعطای جایزه ادبی گلشیری امسال نیز همچون سالیان گذشته در یک خانه شخصی برگزار شد، و محمود دولت آبادی نویسنده سرشناس ایرانی که در این مراسم مورد تقدیر قرار گرفته بود گفت با سانسور نمی شود نوشتار را از بین برد.
XS
SM
MD
LG