لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۱۱:۴۱

کارنامه فرهنگی جمهوری اسلامی: پفک نمکی مهمتر از کتاب


کارنامه فرهنگی جمهوری اسلامی: پفک نمکی مهمتر از کتاب
کارنامه فرهنگی جمهوری اسلامی: پفک نمکی مهمتر از کتاب

جشن هفته کتاب جمهوری اسلامی در غیاب آثار نویسندگان بزرگ ایران و جهان

آیین گشایش هفته کتاب، یکشنبه شب ۲۳ آبان در کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

بهمن دری معاون فرهنگی وزیر ارشاد در این مراسم گفت: بعد از نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، هفته کتاب دومین مانور قدرت در عرصه فرهنگ کشور است.

بهمن دری افزود: «سال گذشته شصت و یک هزار عنوان کتاب منتشر کردیم که امیدواریم امسال این رقم را به شصت و پنج هزارعنوان برسانیم.»

معاون فرهنگی وزارت ارشاد که از همکاری هفتاد نهاد دولتی و غیردولتی با برنامه های هفته کتاب سخن می گفت، کارنامه سی ساله جمهوری اسلامی در زمینه مطالعه کتاب را چنین بیان کرد: «متاسفانه فقدان مطالعه کتاب در مقاطع تحصیلی در کشور محسوس است. در حال حاضر ما در مرحله مصرف کتاب مشکلات جدی داریم. زیبنده کشور ما نیست که کتابی با شمارگان هزارنسخه در آن منتشر شود.»

بهمن دری تیراژ هزارتایی کتاب های منتشر شده را نامطلوب دانسته و شعار دستیابی به تیراژ دویست تا سیصدهزاری کتابها را سرداد که به گفته وی، «آرزوی رهبری ست».

اما ایشان گویی این آرزوی بلندپروازانه را مغایر واقعیتهای جاری در زمینه کتابخوانی می دانست که افزود: در جمهوری اسلامی برای پفک نمکی بیشتر از کتاب تبلیغ می شود.

سید محمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی نیز در این مراسم گفت: سرانه مطالعه در کشور در حد مطلوبی نیست؛ اما دلیل عمده کتاب نخوانی در جامعه را در وجود سرگرمی‌های دیگری از جمله فیلم و سریال‌ها وبازی‌های رایانه‌ای دانست.

پیش از این بسیاری از کارشناسان کتاب، از جمله کتابداران باسابقه کشور، کارنامه سی و یک ساله جمهوری اسلامی در زمینه سرانه مطالعه در کشور را نومیدکننده ارزیابی کرده و افزوده اند: سردادن شعارهایی کلی مانند دستیابی به تیراژ سیصدهزارتایی برای کتابهایی که شمارگان آن به پانصد تا هزار می رسد، شانه خالی کردن از مسئولیت سی و یک ساله ای ست که پیامدش پایین ماندن سطح سرانه کتابخوانی در کشور است و این خود زاییده آن است که در کشور ما هنوز و همچنان نگهداری کتاب در خانه همانند نگهداری اسلحه خطرناک است. در فرهنگ اجتماعی ما هنوز و همچنان کتابخوانی بجای تشویق تنبیه در پی دارد.

فرجام آن که وزارت ارشاداسلامی که خود را مسئول هدایت افکار شهروندان می داند، اداره سانسور کتاب دارد که در آن بررسان سرگرم بررسی کتابهای منتظر چاپ اند تا به محض یافتن موردی که «اذهان خوانندگان» را مشوش کند، به کتاب مهر «غیرقابل چاپ» بزنند.

سیاست سانسوری که به بخش اصلی راهکار فرهنگی جمهوری اسلامی تبدیل شده و وزیرارشاد و معاونش خود گفته اند: «تعارف نداریم ما کتابها را ممیزی می کنیم» باعث کاهش کتابهای مورد نظر بخش وسیعی از خوانندگان سنتی ادبیات داستانی و شعر شده است.

معاون فرهنگی ارشاداسلامی پیش از این گفته بود، شمار کتابهای غیرقابل چاپ حدود هفتصد مورد است؛ اما امسال بیش از شصت و پنج هزار عنوان کتاب منتشر خواهد شد.

یک کارشناس کتاب نوشته است: آقای دری بهتر از هرکس می داند مخاطبان و خوانندگان این هفتصد عنوان کتاب ممنوعه از شصت هزار عنوان کتاب فوق بیشترند. زیرا این شصت هزار عنوان کتاب اکثریت مطلق شان یا در حوزه کتابهای مذهبی، و تبلیغات نظام اند که به سرمایه بودجه عمومی کشور به چاپ رسیده اند؛ اما در قفسه کتابخانه های عمومی کشور جای گرفته و خاک خواهند خورد یا آموزشی و کمک درسی کنکورند، که دانش آموزان برای کسب نمره قبولی مجبور به حفظ کردن شان هستند.

پس کمیت بالای عناوین منتشر شده این حق را به مدیران دولتی نمی دهد که شمار بزرگی از خوانندگان کتاب را از حقوقشان محروم کند. خوانندگانی که عموما روشنفکران و مردم دانشوری اند که آگاهی اجتماعی شان بیش از کارمندان بخش سانسور ارشاداسلامی ست.

فرای همه اینها، خوانندگان ادبیات داستانی چه گناهی کرده اند که باید محروم از آثار بسیاری از نویسندگانی شوند که به دید اداره سانسور غیرخودی یا معاند بشمار می آیند که آثارشان نباید در ایران منتشر شود. از صادق هدایت، صادق چوبک، ابراهیم گلستان بزرگ علوی، غلامحسین ساعدی و هوشنگ گلشیری گرفته تا احمد محمود و محمود دولت آبادی و سیمین دانشور که سه نفر آخری را خود شما نیز به آنها اشاره کرده اید.

معاون فرهنگی ارشاداسلامی نادیده گرفتن حقوق اولیه خوانندگان و مخاطبان این آثار را چندان با اهمیت ندانسته و ممنوعیت چاپ آثار این نویسندگان را «عادی» قلمداد می کند. آنگاه خود از کاهش میزان مطالعه و کاهش خرید کتاب سخن می گوید.

XS
SM
MD
LG