تابستان سال گذشته، در حالیکه مقامات هواپیمایی ایران برای ثبت اولین معامله با بوئینگ پس از انقلاب مشغول مذاکره بودند، سقوط یک هواپیمای آنتونوف ۱۴۰ در تهران بار دیگر نگاه‌ها را متوجه پایین بودن امنیت پرواز در ایران کرد.
پس از توافق موقت هسته‌ای میان ایران و کشورهای ۱+۵ در ژنو در اواخر سال ۲۰۱۳، از اولین مواردی که در میان لغو موقت برخی تحریمها خودنمایی می کرد، امکان انجام معامله میان ایران و شرکت‌های بزرگ هواپیمایی بود.
تعدادی قابل توجهی از هواپیماهای شرکت هواپیمایی ایران(هما) از نوع بوئینگ هستند که عمری بالای ۳۵ سال دارند و بیش از سه دهه برای دریافت لوازم یدکی و خدمات فنی مشکل داشته اند. ناوگان هواپیمایی ایران از سال ۱۹۹۵ با اعمال تحریم های شدید تر آمریکا دچار آسیب بیشتری شد. همه اینها موجب شد که حوادث هوایی در ایران با وجود تعداد کم پرواز، آمار بالایی را به خود اختصاص دهد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران، حوادث هوایی بیش از ۱۷۰۰ کشته به جای گذاشته است که برخی از آنها جزو پرتلفات‌ترین سوانح هوایی جهان هستند.
یکی از دلایل پر حادثه بودن سفرهای هوایی در ایران طی چند دهه اخیر، نقص فنی و بالا بودن عمر هواپیماها عنوان شده است. در واقع ایران به دنبال تحریم‌هایی که آمریکا به خاطر اشغال سفارت خود در تهران و یک نوبت نیز در سال ۱۹۹۵ وضع کرد، از دستیابی به خدمات هواپیمایی محروم شد. این تحریمها با تحریم‌های جدیدی که به خاطر توسعه برنامه هسته‌ای ایران وضع شد، شدت گرفت و در سال های منتهی به توافق اولیه هسته‌ای ژنو، صنعت هوایی ایران حتی از دریافت سوخت در فرودگاه های اروپایی محروم شد.
تحریم‌های ایالات متحده، معامله با ایران را در چند مرحله محدود کرد، از این رو، فروش قطعات و لوازم بوئینگ و هواپیماهایی که شرکت‌های آمریکایی در ساخت آنها سهم دارند به ایران ممنوع شد. اگر چه گفته می‌شود که برخی از هواپیماهای ایرانی به طور موقت از خدمات تعمیرگاهی در اروپا بهره گرفته‌اند، اما در مجموع صنعت هوایی ایران از امکان نوسازی و توسعه در طول چند دهه گذشته محروم بوده است و همین محرومیت نیز خطر سفر هوایی در ایران را بالابرده است.
در روزهایی که ناوگان هوایی ایران فرسوده و خطرآفرین عنوان شده بود، رئیس سازمان هواپیمایی ایران از نیاز کشور به دست کم ۱۷۰ هواپیمای جدید خبر داده بود.
به دنبال توافق موقت اتمی، شرکت‌های بوئینگ و جنرال موتورز از دولت آمریکا برای فروش لوازم و خدمات به ایران مجوز دریافت کرده اند. اوایل اسفندماه گذشته مدیر عامل شرکت هواپیمایی ایران گفت که پس از توافق هسته‌ای ژنو میان ایران و شش قدرت جهانی، ایران توانسته است سه قرارداد با بوئینگ به امضا برساند. به گفته فرهاد پرورش، شرکت هما با استفاده از فرصت به دست آمده پس از توافق ژنو، تاکنون ۷ دستگاه موتور هواپیماهای خود را پس از تعمیر دریافت کرده و شرکت بوئینگ با مجوز خزانه داری آمریکا تعدادی نقشه پروازی را که ایران ایر قبلا از منابع دیگری تهیه می کرد را نیز به این شرکت تحویل داده است.
اما با وجود گشایش موقت اخیر، شرکت‌های هواپیمایی ایران در پی شکست چندین سال تلاش برای تجهیز صنعت هواپیمایی ایران با هواپیماهای روسی و اوکراینی، بیش از هر زمان دیگری نیاز به نوسازی دارند.
ایران در پی توافق موقت هسته‌ای در ژنو با استقبال گردشگران خارجی مواجه شده است اما ناوگان هوایی ایران نه برای مسافران داخلی کافی و امن جلوه می کند و نه برای مهمانان خارجی. توافق جامع و نهایی ایران و قدرت‌های جهانی می تواند روند معاملات شرکت‌های بزرگ و معتبر غربی با صنایع هوایی ایران را توسعه دهد و کیفیت سفرهای هوایی در ایران را افزایش دهد.