اظهارات اخیر برنارد هانری لِوی یک جامعه شناس سرشناس فرانسوی در پاریس که ادعا می کند رضاشاه نام کشور را به اشاره هیتلر و آلمان نازی و با انگیزه های نژادی، از پرشیا یا پارس به ایران تغییر داد، با اعتراضات جدی از سوی جوامع مختلف ایرانی و غربی و از جمله فدراسیون یهودیان ایرانی- آمریکایی روبرو شده است.
فدراسیون یهودیان ایرانی- آمریکایی در مورد مصاحبه آقای برنارد هنری لوی با تلویزیون فرانسه در آوریل ۲۰۱۸ بیانیه ای منتشر کرده است و در آن با اشاره به رضاشاه به عنوان یک ملی گرای واقعی، نوشت او در راه مدرنیزه کردن کشور و ملت ایران به طور خستگی ناپذیری فعالیت نمود و در این کوشش ها به موفقیت چشمگیری دست یافته بود.
بیانیه فدراسیون یهودیان ایرانی آمریکایی در مورد این مصاحبه به شرح زیر است:
دولت ایران در سال ۱۹۳۵ تحت حکومت رضاشاه کبیر، تغییر نام این کشور را از پرشیا به ایران تصویب نمود. گزارشها، اسناد و نقل قول های متعدد در رابطه با این تصمیم بخصوص، انگیزه های بسیاری را بر می شمرند. از آن میان آنچه بیش از همه قابل باور بود و مورد تایید قرار گرفته، این است که رضاشاه به عنوان یک ملی گرای واقعی در راه مدرنیزه کردن کشور و ملت ایران به طور خستگی ناپذیری فعالیت نموده و در این کوشش ها به موفقیت چشمگیری دست یافته بود.
در مدت زمان کوتاهی مساعی رضاشاه و رهبری ایشان ایران را از یک کشور فاقد قانون که در آن یک حکومت مرکزی ناکارآمد، نابسامان، بی کفایت و فاسد توانایی کنترل استانها را در دست نداشت به کشور قانون و نظم تبدیل کرد که در آن جنایات و فساد ریشه کن گردید. کارآیی مورد تشویق قرار گرفت و توانایی، شایستگی و مسئولیت پذیری افراد سرلوحه کار قرار گرفت.
در این دوران زیرساخت های عظیمی تاسیس شد، دانشگاه تهران افتتاح شد، نظام جدید آموزشی به اجرا در آمد و سرانجام ایران غروری که قرنها پیش از دست داده بود را بار دیگر به دست آورد.
بر اساس اغلب مدارک موجود، اولین و مهمترین دلیل تغییر نام به ایران، تاکید بر ظهور یک جامعه پیشرو و پویا بود، در قبال نام پرشیا که نگرشش به دورانی باستان گرچه با شکوه برمی گشت. دلیل دیگر ایجاد تمایز میان ایرانیان و جوامع عرب همسایه بود که غلبه انها بر ایران در چند قرن پیش، اثرات ماندگاری بر ایرانیان برجا گذاشته بود. اثراتی که در چشم نخبگان ملی گرا همانا سرچشمه عقب ماندگی ایرانیان بودند.
فدراسیون یهودیان ایرانی آمریکایی هیچ مدرکی در تایید ادعاهای آقای برنارد هنری لوی ندیده است که گفته اند این تغییر نام نتیجه یک توافق محرمانه بین ایران و آلمان نازی برای تقسیم جهان بین آنها بوده آن هم سالها قبل از آن که آلمان جنگ را شروع کرده باشد.
اینکه کشوری الزام داشته باشد که به خاطر ورود به یک معاهده با کشوری دیگر نام خود را تغییر دهد فاقد هرگونه منطق می باشد، بخصوص که آن کشوردوم نه خود نامش را تغییر داده و نه از سایر متحدانش همچون ایتالیا و ژاپن چنین انتظاری داشته.
آنچه ما می دانیم و عمیقا قدردان آن هستیم این است که به عنوان بخشی از برنامه رضاشاه برای مدرنیزه کردن ایران، جامعه ما یهودیان ایرانی سرانجام اجازه یافت تا محله های یهودی نشین ایران را ترک کند، فرزندانمان امکان یافتند به کسب تحصیلات عالی بپردازند، برنامه های تبعیض رسمی علیه همه اقلیت های مذهبی فعالانه برچیده شد و جامعه ما اجازه ورود به مسیر اصلی جامعه ایرانی و ادای سهم خود در ترقی آن را پیدا کرد.
علاوه بر آن، حتی در زمان جنگ، سیاستمداران و صاحب منصبان ایرانی، در نجات جان تعداد بسیاری از یهودیان و جلوگیری از فرستاده شدن آنان به اردوگاههای مرگ نازی ها در اروپا نقش موثری ایفا کردند و همچنین در خواست آلمان را برای جمع آوری یهودیان ایران رد کردند.
بر اساس این حقایق ما وظیفه خود میدانیم که بیانات آقای آقای برنارد هنری لوی را در مورد دلیل تغییر نام ایران عموما و قویا تکذیب بنماییم.
گزارش کامل تلویزیونی/ ایران یا پرشیا؛ بررسی یک ادعا: آیا رضا شاه به اشاره هیتلر نام ایران را تغییر داد؟
