آژانس بین المللی انرژی اتمی در نخستین واکنش به افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده جمهوری اسلامی ایران و عبور آن از میزان مجاز، اعلام کرد که از موضوع آگاه است و به زودی درباره این اقدام ایران گزارش می دهد.
یکی از سخنگویان آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۱۰ تیر به خبرگزاری رویترز گفت که این نهاد از گزارش رسانهها درباره ذخایر اورانیوم غنیشده ایران با درصد پایین، آگاه است و بازرسان آژانس در محل هستند تا بهزودی، بعد از راستیآزمایی میزان ذخایر ایران، به مقر آژانس گزارش دهند.
با وجود هشدارهای ایالات متحده و متحدان آمریکا در برجام، جمهوری اسلامی روز دوشنبه از افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده خود، برخلاف توافق هستهای سال ۱۳۹۴ با کشورهای پنج بعلاوه یک خبر داد.
براساس توافق اتمی موسوم به برجام نباید میزان ذخیره اورانیوم غنیشده در ایران از سقف ۳۰۰ کیلوگرم گذر کند اما روز دوشنبه ۱۰ تیر ابتدا خبرگزاری رویترز و سپس محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران عبور ذخایر اورانیوم غنیشده جمهوری اسلامی از میزان معین شده در برجام را تائید کردند.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، دو هفته پیش، در توئیتر به ادعای جمهوری اسلامی ایران برای افزایش ذخایر اورانیوم خود واکنش نشان داده بود.
پرزیدنت ترامپ ادعای ایران را در گیومه قرار داد و نوشت: «ایران قرار است از محدودیتهای ذخائر اورانیوم سرپیچی کند.»
پیشتر، سخنگوی آژانس هستهای ایران، روز دوشنبه ۲۷ خرداد در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود که ایران تولید اورانیوم غنی شده را تا چهاربرابر افزایش داده و تا ۱۰ روز دیگر جمهوری اسلامی از سقف ۳۰۰ کیلو اورانیوم غنیشده عبور میکند.
تصمیم ایران همان زمان با واکنش مقام های آمریکایی و همچنین طرف های توافق هسته ای با ایران مواجه شد.
شورای امنیت ملی کاخ سفید روز دوشنبه ۲۷ خرداد و در واکنش به خبر افزایش غنیسازی اورانیوم از سوی ایران گفت: اقدام برای افزایش غنیسازی از سوی ایران باجخواهی اتمی است که باید با افزایش فشارهای بینالمللی روبرو شود.
«گرت مارکیس»، دستیار ویژه پرزیدنت ترامپ، سخنگو و مسئول امور ارتباطی شورای امنیت ملی کاخ سفید به رویترز گفت: برنامههای غنیسازی اورانیوم ایران فقط به این دلیل امکانپذیر است که آن توافق بد اتمی که با آنها منعقد شد، تواناییهای آنها را محفوظ نگه داشت.
آقای مارکیس افزود: «پرزیدنت ترامپ به طور واضح گفته اجازه نخواهد داد ایران به توانایی ساخت سلاح اتمی برسد.»
وی افزود: «این باجخواهی اتمی رژیم، باید با افزایش فشار بینالمللی روبرو شود.»
۲۷ خرداد همچنین، دفتر نخست وزیر بریتانیا در واکنش به اعلام نقض توافق اتمی از سوی ایران گفت اگر چنین امری روی دهد، بریتانیا تمامی گزینهها را در نظر خواهد گرفت.
همچنین، همان موقع بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل گفته بود جامعه جهانی باید بیدرنگ مکانیسمهای تحریمهای از قبل تعیین شده را بازگرداند.
ایران در نامهای به کشورهای باقیمانده در توافق هستهای مهلتی ۶۰ روزه داده بود تا «تعهدات خود به ویژه در حوزههای بانکی و نفتی» را عملی کنند و تهدید کرده بود در صورتی که این اتفاق رخ ندهد جمهوری اقدام به متوقف کردن «رعایت محدودیتهای مربوط به سطح غنی سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرنسازی رآکتور آب سنگین اراک» خواهد کرد.
اتحادیه اروپا نیز ضربالاجل ایران را رد کرد و گفته بود اعضای این اتحادیه «با نگرانی» اطلاعیه ایران پیرامون پایبندی به تعهداتش در توافق هستهای موسوم به برجام را مطالعه کردهاند.
تنش بین آمریکا و ایران در یک ماه اخیر به شدت افزایش یافته است.
بعد از اینکه جمهوری اسلامی یک پهپاد آمریکا را بر فراز حریم بین المللی سرنگون کرد، روز جمعه رئیس جمهوری ایالات متحده اعلام کرد که قرار بود به سه مکان در ایران حمله نظامی شود، اما تنها ده دقیقه قبل از حمله از این کار منصرف شد.
ایالات متحده شواهد حمله ایران به نفتکش ها در دریای عمان و همچنین حمله به پهپاد آمریکا در حریم بین المللی را به شورای امنیت سازمان ملل در ابتدای تیرماه گزارش کرد.
دولت پرزیدنت ترامپ در یکسال اخیر فشار حداکثری را بر ایران اعمال کرده و گفته است که رژیم ایران باید مثل یک کشور عادی رفتار کند و از تلاش برای دستیابی به جنگافزارهای هستهای، برنامه گسترده موشکی، کمک به تروریسم، و سایر اقدامات تنش برانگیز خود دست بردارد.
پرزیدنت ترامپ پیشتر اعلام کرد که آماده مذاکره بدون پیش شرط با ایران است، اما جمهوری اسلامی تاکنون هرگونه مذاکره را رد کرده است.