لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۷ دی ۱۴۰۳ ایران ۱۷:۴۹

قاتل خاموش در روز جهانی بهداشت


۷ آوریل، روز جهانی بهداشت است. تمرکز امسال(سال ۲۰۱۳) روز جهانی بهداشت، بر فشار خون بالاست.

هفتم آوریل روز جهانی بهداشت است و محور امسال آن فشار خون بالاست. آمار سازمان جهانی بهداشت حاکی از ابتلای یک میلیارد شهروند جهان به فشار خون بالاست که به سبب اندک بودن علایم بالینی آن، قاتل خاموش نام یافته است.

این قاتل خاموش اما، مهارشدنی است.

پژوهش های پزشکی نشان می دهد که کم کردن از میزان نمک خوراک روزانه سبب کاهش میزان فشار خون و بهبود عملکرد بافت ها و ارگان های بدن می شود. فشار خون بالا به نارسایی کلیه، بیماری های قلب و عروق، و در مواردی سکته قلبی منجر می شود و بیماری فراگیری است.

مصرف نمک، عنصر سدیم را جذب خون می کند که حاصل آن تشنگی است. نوشیدن آب بیشتر، به افزایش میزان مایع پیرامون سلول های بدن می انجامد و نوعی تورم تصنعی در اطراف بافت ها ایجاد می کند و بر روند کار دستگاه کلیوی و ادراری نیز اثر می گذارد، و فعالیت این دستگاه را بیشتر می کند، چون بدن در حالت تدافعی قرار می گیرد و تلاش می کند که نمک مازاد خون را دفع کند. فعالیت بیشتر ارگان های داخلی بدن، از جمله قلب، موجب افزایش حجم خون بدن می شود که نتیجه طبیعی آن، بالا رفتن فشار خون خواهد بود.

اغلب ما روزانه ۸ تا ۱۰ گرم نمک سدیم مصرف می کنیم، در حالی که میزان سدیم مورد نیاز بدنمان، روزانه تنها حدود نیم گرم است. انسان تنها پستانداری است که به خوراک خود نمک می افزاید و ریشه آن در تلاش برای نگهداری از غذا برای مدت طولانی تر است که در گذشته ضرروت داشته(نمک سود کردن). اکنون اما، به نگهداری از خوراک با نمک سود کردن آن نیازی نیست و افزودن نمک به غذا هم که عادتی دیرین است، امروزه بی معناست.

سدیم معمولاً مزه غذا را بهتر می کند، اما از ارزش غذایی آن می کاهد. پتاسیم: عنصر شورمزه دیگر اما، بر خلاف سدیم، خطرآفرین نیست. مصرف پتاسیم که طعمی مشابه سدیم دارد و تقریباً همان قدر هم شور است، سالم تر از مصرف سدیم است.

تحقیقات پزشکی نشان داده که با مصرف پتاسیم، از خطر سکته قلبی در بزرگسالان ۲۴ درصد کم می شود. محققان می گویند لحاظ کردن پتاسیم در رژیم غذایی کودکان، به طبیعی شدن میزان فشار خون آنها کمک می کند.

با این وصف، ضرورتی ندارد که نمک پتاسیم را روی غذا بپاشیم. توصیه پزشکان آن است که پتاسیم را از منابع طبیعی خوراکی آن جذب بدن کنیم؛ منابعی چون سبزیجات، گوشت قرمزی که محصول فرایند نگهداری کارخانه ای نباشد، ماهی بسته بندی نشده، و برخی میوه ها.

کارخانه های تولید و بسته بندی فراورده های غذایی، نمک پتاسیمی را که به طور طبیعی در مواد وجود دارد، حذف، و سدیم را جایگزین آن می کنند. این فرایند شیمیایی، نه تنها فایده خوراک را از آن می گیرد، بلکه آن را مضر هم می کند.

پتاسیم برخی اثرات مخرب سدیم را وارون می کند. اما اشکال اینجاست که اغلب انسان های امروزین، تنها یک سوم تا نیمی از پتاسیم مورد نیاز بدن خود را مصرف می کنند.
پتاسیم، عنصری است که برای محافظت از ماهیچه ها و کارآیی آنها، نیز برای بهینه کردن کار دستگاه عصبی، لازم و مهم است.

توصیه محققان آن است که هر روز حدود ۴ گرم پتاسیم در خوراکمان باشد. میزان پتاسیم موجود در سبزیجات و میوه ها اما، اندک است، و خوردن دو تا سه وعده میوه و سبزی در طول روز، تنها یک گرم به میزان پتاسیمی که جذب بدنمان می شود، اضافه می کند.

افزودن یک گرم عنصر پتاسیم به خوراک روزانه معادل یکی از این گزینه هاست:

خوردن روزی ۲ تا ۳ موز
خوردن روزی یک موز، یک سیب، و یک پرتقال
خوردن روزانه دو عدد میوه و یک وعده سبزی

گرایش فزاینده مردم کشورهای درحال توسعه به شیوه زندگی غربی، با بالا بردن میزان روزانه جذب سدیم، سبب افزایش میزان نارسایی های قلبی، عروقی و کلیوی شده، که از معضلات دنیای مدرن محسوب می شود.
XS
SM
MD
LG