کميسر عالی حقوق بشر در يک گفتگو با خبرگزاری رويترز، ضمن ابراز نگرانی از اعمال خشونت گسترده عليه تظاهرکنندگان توسط نيروهای امنيتی در روز دانشجو، به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داد که آنها بايد حقوق منتقدين و اعتراض کنندگان به دولت را محترم شمارند.
خانم ناوی پيلاوی، کميسر عالی حقوق بشر در سازمان ملل متحد، با محکوم کردن سرکوب خشونت بار شرکت کنندگان در تظاهرات روز دانشجو در نقاط مختلف ايران توسط نيروهای امنيتی، اعلام کرد يک مقام مسئول حقوق بشر در دولت جمهوری اسلامی نيز از ملاقات با وی سر باز زده است.
اين ملاقات قرار بوده روز ۱۷ آذر درست يک روز پس برگزاری تظاهرات به مناسبت روز دانشجو در ایران انجام گيرد.
قاضی پيلای در اين مصاحبه گفته است: «سرکوب تظاهر کنندگان مخالف دولت در ايران توسط حکومت جمهوری اسلامی روز به روز شدت يافته و صورت جدی به خود گرفته است.»
کميسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد با اعتراف به اينکه اين نهاد عملا نمی تواند مقامات جمهوری اسلامی را از اعمال خشونت عليه شهروندان ايران باز دارد می گويد: «جمهوری اسلامی در ميان کشورهایی است که درهای خود را به روی گزارشگران سازمان ملل متحد بسته است، اما اين مانع از آن نمی شود که کميساريای عالی حقوق بشر ساکت بماند.»
خانم پيلای می افزايد: «ما همواره به ابراز نگرانی های خود در رابطه با نقض حقوق شهروندان ايران با مقامات جمهوری اسلامی ادامه خواهيم داد.»
در همين رابطه سازمان عفو بين الملل نيز با انتشار بيانيه ای در روز ۱۷ آذر، با کميسر عالی حقوق بشر در سازمان ملل متحد همصدا شده و سرکوب شرکت کنندگان در تظاهرات روز دانشجو در نقاط مختلف ايران را به شدت محکوم کرده است.
در بيانيه سازمان عفوبين الملل آمده است: «تا کنون از تعداد دستگيرشدگان توسط نيروهای امنيتی، آمار دقيقی در دست نيست و به نقل از شاهدان عينی در ايران، سازمان عفو بين الملل در بيانيه خود افزوده است که نيروهای بسيج با باتون و استفاده از گازاشک آور به مقابله با تظاهر کنندگان رفته اند.
خانم حسيبا حاج سهروی، از مقامات بخش خاورميانه سازمان عفوبين الملل، می گويد: «پس از برگزاری انتخابات بحث انگيز رياست جمهوری تاکنون مقامات جمهوری اسلامی با خشونت هرچه تمامتر از تظاهرات مسالمت آميز مردم ايران برای اعتراض به نتايج اين انتخابات جلوگيری به عمل آورده و سرکوب اعتراض کنندگان به صورت يک رويه برای دولت شده است.»
اما به عقيده خانم حاج سهروی عليرغم اين سرکوب شديد «مردم ايران کماکان از بکار بردن بنيادترين حقوق خود يعنی حق آزادی بيان وحق گردهمايی های مسالمت آميز دست برنداشته اند.»
سازمان عفو بين الملل همچنين اعلام کرده است «روز دوشنبه ۱۶ آذر، هزاران تن از ايرانيان مخالف دولت جمهوری اسلامی همراه با دانشجويان برای بزرگداشت روز دانشجو در تهران و شهرهای مختلف ايران در اجتماعات گوناگون شرکت کردند.» در چنين روزی در سال ۱۳۳۲ سه دانشجو توسط نيروهای امنيتی به قتل رسيده اند.
در اين بيانيه به مشاهدات يک شاهد عينی اشاره شده که وی به سازمان عفو بين الملل گفته است: «معترضین در دانشگاه شهيد بهشتی در تهران در این روز در مقابل زندان اوين دست به راهپيمایی زده و شعار «زندانی سياسی آزاد بايد گردد» و همچنين «دانشجو می ميرد ذلت نمی پذيرد» را سر داده اند.»
پس از برگزاری انتخابات در ۲۲ خرداد، ده ها تن از اقشار مختلف مردم مانند فعالان حقوق بشر، روزنامه نگاران، فعالان سياسی، کارگران، معلمان و دانشجويان بازداشت و در زندان بسر می برند. تعدادی از تظاهر کنندگان که هنوز آمار صحيحی از آنها در دست نيست پس از شکنجه از شدت جراحات به قتل رسيده اند. در روزهای پيش از برگزاری روز دانشجو بيش از ۱۰۰ دانشجو بدون ارائه هيچ اتهامی توسط نيروهای دولتی بازداشت و زندانی شده اند که از سرنوشت اکثر آنها تا کنون خبری در دست نيست.