درگذشت امیر قویدل کارگردان سینما

امیرقویدل کارگردان سینما و تلویزیون ایران پس از یک دوره بیماری ریوی و نارسائی کبد، در بیمارستان پارسیان تهران درگذشت. او هنگام مرگ ۶۲ سال داشت.

امیرقویدل زاده مشهد بود و کار درسینما را به عنوان دستیار با فیلم «مرگ در بهاران»، ساخته کارگردان برجسته سینمای پیش از انقلاب ایران، ساموئل خاچیکیان آغاز کرد. او در دو فیلم دیگر، «اضطراب» و «کوسه جنوب» نیز با خاچکیان همکاری داشت. امیرقویدل درسال های نخست انقلاب از کارگردان های پرکار ایران به شمار می رفت و درطول سال ها فیلم های بارهستی، رخساره، بندرمه آلود، گالان، نمک، ترن، سردارجنگل، میرزا کوچک خان و برنج خونین را نوشته و کارگردانی کرده است.

احمد میرعلائی، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی طی پیامی به نقش موثر امیرقویدل درسینمای پس ازانقلاب ایران اشاره کرد و فقدان اورا که بنا برگفته این مقام دولتی«بخشی از حافظه تاریخی و تصویری ما را حفظ کرده است غی بزرگ» خواند.

فرامرز قریبیان بازیگر سینمای ایران که دردو فیلم «ترن» و «بندرمه آلود» قویدل ایفای نقش کرده است ضمن ابراز تاسف از درگذشت این کارگردان او را یکی از برجسته ترین کارگردانان فیلم های پلیسی و« فردی مرتب و منظم درکار»خواند.

یکی از آخرین آثار امیرقویدل سریال تلویزیونی «ستاره سهیل» بود که داستان آن به سال ششم هجری باز می گردد و بنا برنقدهای نوشته شده برآن، چهره زشت و زننده ای از ایران و ایرانیان دوره ساسانی را به نمایش می گذارد. قویدل به صورتی در این سریال ایرانیان صدر اسلام را مردمانی کافر جلوه می دهد و با ادعای این که خسروپرویز خود را خداوند ایران نام گذاشته و ایرانیان وی را به عنوان خدا می پرستیدند، حقیقت یگانه پرست بودن ایرانیان در تمامی دوران تاریخ را زیر سئوال برده است.

درزمان پخش این سریال از شبکه یک سیما، منتقدان فیلم نوشتند:«قویدل سازندگان فیلم 300 را روسفید کرده است». در این نقد آمده است که:«نشان دادن سربازهای ایرانی با شمایل هخامنشی به عنوان عامل شکنجه و کشتار مسلمانان یکی دیگر از دروغ های قویدل در این سریال است. وی اعراب (حتی غیرمسلمانان) را مردمی مظلوم و رنج دیده از ظلم و ستم ایرانیان جلوه می دهد، حال آنکه همه ملل جهان می دانند که اعراب در حمله به ایران، از هیچ تجاوز وویرانگری فروگزار نکردند. به عنوان مثال اگر در تاریخ ادبیات فارسی دقت کنیم، قدیمی ترین شاعر پیش از اسلام که امروز در مدارس به دانش آموزان شناسانده می شود، رودکی(قرن چهارم) می باشد. این موضوع به خوبی نشان دهنده این مسئله است که در حمله اعراب به ایران، ادیبان، شاعران و دانشمندان آن زمان به همراه آثارشان به دست متجاوزین به کلی از بین رفته اند تا جایی که حتی نامی نیز درتاریخ از آن ها نمانده است. »

نویسنده این نقد درادامه این مطلب می نویسد:«هنوز خاطره دروغ ها و اراجیف فیلم 300 از خاطره ها پاک نشده که امیر قویدل دست به ساختن ستاره سهیل می زند. شاگرد دبستانی که بودم یک بار معلم خوشنویسی ام جمله ای را برایم به عنوان سرمشق نوشت:«هنر برتراز گوهر آمد پدید» اما امروز می فهمم که این جمله دیگر کاربردی ندارد. چون گوهر است که همه چیز را می تواند به باد دهد، هنر، ادب، انسانیت، ملیت، تاریخ ، اصالت و وطن.»

زنده یاد امیرقویدل، چندی پس از ساختن سریال«ستاره سهیل» درپاسخ به این سئوال که «چطوربه فکر ساختن این سریال افتادید» گفته بود:«پیش از ساختن سریال، شبی مهمان جشنواره امام رضا بودم. درشب تولد امام رضا، مجری مراسم خطاب به او و دیگران گفت: فردا صبح زود برای نماز به حرم بیایید تا عیدی خودتان را ازامام رضا بگیرید. من نتوانستم خودم را صبح زود به حرم برسانم. روز بعد که به حرم رفتم و شروع کردم به درددل کردن گفتم: عیدی ها را دادی؟ ما بی عیدی مادیم؟ چیزی برای من نبود؟ در همان حال که دلشکسته شده بودم و گریه می کردم از تهران با من تماس گرفتند و گفتند فیلمنامه ای با نام ستاره سهیل رسیده است که تو باید آن را کارگردانی کنی.»

مراسم تشییع پیکر امیرقویدل روز سه شنبه از مقابل خانه سینما برگزارمی شود.