لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ ایران ۰۷:۴۸

میراث «باد آرولسن»


برگردان گزارش خبرگزاری رویترز از یکی از مراکز ناشناخته نگهداری مدارک یهودیان در شهر کوچکی در آلمان.

جرج یوآنزِمیس در هفته های بحرانی پایان جنگ دوم جهانی، پسربچه ای ۳ سال و نیمه بود که در راه گریز از آلمان به بلژیک، از مادرش جدا افتاد. او از نیوزیلند سردرآورد، و تا سال ها نمی دانست زنی لاتویایی که از کودکی در کنارش بوده، مادرش نیست. یوآنزمیس از روزهای اوان کودکی اش خاطره ای ندارد.

در سال ۲۰۱۰ (حدود سه سال پیش)، نامه ای زندگی او را به کلی تغییر داد. این نامه از مرکزی به نام «مرکز جهانی خدمات ردیابی» برای او فرستاده شده بود. جرج دریافت که نام واقعی اش پیتر تامس است و در آلمان خویشاوندانی دارد.

یوآنزمیس که اکنون ۷۱ ساله است، در گفت و گویی با خبرگزاری رویترز می گوید: «نمی دانید چقدر دردناک است که نه خانواده داشته باشید و نه اطلاعی از اصل و نسبتان. تازه به آرامش رسیده ام. بعد از این همه سال، فهمیده ام عمو هستم.»

جرج یوآنزمیس در نقطه ای متروک در آلمان، گذشته مدفون خویش را بازیافت. «باد آرولسن»؛ جایی که او ریشه اش را مدفون یافت،‌ تنها گذشته او را در سینه خاک خود پنهان نکرده.

در «باد آرولسن» ۳۰ میلیون مدرک نگهداری می شود که به جان به دربردگان از اردوگاه های نازی ها و زندان های گشتاپو، آوارگان گمشده و یهودیانی که در اردوگاه های کار اجباری به کار گمارده شده بودند، تعلق دارد.

با آن که باد آرولسن از دید ارزش تاریخی همپای موزه یادبود قربانیان هولوکاست در واشنگتن و مرکز یادواشم در اسرائیل است، بسیاری اصلاً از وجود چنین مرکزی آگاه نیستند.

مدیران مرکز باد آرولسن تا سال ها به کسی اجازه دسترسی به مدارک آن مرکز را نمی دادند، و در پی انتقادی که به این سبب از آنها شد، از سال ۲۰۰۷ (حدود ۶ سال پیش) به پژوهشگران اجازه دادند به مدارک آن مرکز دسترسی یابند. با این وصف، باد آرولسن در تقلای راه یافتن به دنیای آکادمیک است و هدف گردانندگان آن، شناساندن آن به جهانیان است.

سال گذشته، ۹۰۰ هزار نفر از مرکز یادبود یادواشم در اسرائیل دیدن کردند، حال آن که شمار بازدیدکنندگان از باد آرولسن تنها ۲۰۹۷ نفر بود.

اما گروهی استاد دانشگاه، محقق و بایگان، مصمم به تغییر این وضع، و معرفی گسترده و شایسته این مرکز به جهانیان هستند. آنها این مرکز را اندوخته ارزشمندی از مدارک مهم می خوانند.

در ماه ژانویه امسال (نزدیک به ۳ ماه پیش)، کمیته بین المللی صلیب سرخ که تا آن زمان مسئولیت انجام تحقیقات و بایگانی را در باد آرولسن به عهده داشت، اداره آن را به مجمعی جهانی سپرد که نمایندگانی از ۱۱ کشور جهان عضو آن هستند. صلیب سرخ گفته این اقدام را با هدف به فعلیت رساندن ارزش بالقوه پژوهش های این مرکز انجام داده است، و دولت آلمان نیز ۱۴ میلیون یورو به این طرح تخصیص داده؛ هرچند بسیاری از محققانی که فعالیت در این مرکز را آغاز کرده اند، تردید دارند که این مبلغ برای انجام تحقیقات لازم، کافی باشد.

پس از جنگ، انتخاب باد آرولسن برای بایگانی اسناد،‌ به سبب مرکزیت آن در میان چهار منطقه اشغالی آلمان بود،‌ اما همین موقعیت جغرافیایی، اکنون نامناسب و دورافتاده است. هیچ شهر بزرگی نزدیک باد آرولسن نیست و ارتباط آن با برلین و فرانکفورت کند و دشوار است. مرکز نگهداری اسناد باد آرولسن در شهری به همین نام واقع است که تنها ۱۶ هزار نفر در آن زندگی می کنند. در مرکز اسناد باد آرولسن اما، مدارکی موجود است که حاوی سرنخ های سرنوشت ۱۷ و نیم میلیون انسان است.

کاغذهای زردشده این سرنخ ها را اگر در کنار هم بگذارند، مسافتی ۲۵ کیلومتری را مفروش می کنند.
فتوکپی نسخه ای از فهرست شیندلر هم در میان این کاغذهاست.

ثبت پیگیر و دقیق سوابق و مشخصات یهودیان قربانی نازی ها، هنگامی پایان یافت که آنها را راهی اتاق های گاز کردند.

کاترین فلور، سخنگوی مرکز نگهداری اسناد باد آرولسن، می گوید در مدارکی که نازی ها از زندگی و سرانجام زندانیان اردوگاه های مرگ (چون آشویتز) ثبت کرده اند، اشاره ای به اتاق گاز نشده و فقط مواردی از مرگ یهودیان به ثبت رسیده که مرگ طبیعی بوده است. از این روی، در واقع واپسین گواهی مربوط به فرجام بسیاری از این یهودیان، انتقالشان به اردوگاه های مرگ است.

هر ماه، ۱۲ هزار مورد پرسش و تقاضای ردیابی بستگان از سوی شهروندان یهودی به «مرکز جهانی خدمات ردیابی»می رسد، و این مرکز پیرو این درخواست ها، بستگان آنها را جست و جو می کند. یکی از مراجع این مرکز برای ردیابی خویشاوندان و پی بردن به سرنوشت آنها، باد آرولسن است.
یکی از این درخواست ها از شهروند ۷۸ ساله آمریکایی به این مرکز رسیده که از این راه، همین چند ماه پیش، به فرجام پدرش و محلی که او کشته شده، پی برده است.

گردانندگان و محققان مرکز نگهداری اسناد باد آرولسن می گویند به رغم متروک بودن منطقه اش، این مرکز برجای خواهد ماند و از مدارکی که در آن است محافظت خواهد شد. بازماندگان قربانیان اردوگاه های مرگ این مدارک را میراث مشترکی می خوانند که پیوندی ناگسستنی میان آنهاست.
XS
SM
MD
LG