سفر حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به پاریس، با نمایش فیلمی درباره ایران در سینماهای فرانسه همراه شده که توانسته است رضایت مخاطبان فرانسوی را جلب کند.
"ما سهتایی یا هیچکس" اولین ساخته منوچهر طبیب با نام هنری کیرون، کارگردان فرانسوی ایرانیتبار است که پیشتر با سریال پرطرفدار "خلاصه" به شهرت رسیده بود.
فیلم، داستان "هبت" مبارزی انقلابی را روایت می کند که در دوران سلطنت پهلوی به دلیل فعالیتهایش زندانی میشود. پس از خروج از زندان و وقوع انقلاب، او که حکومت تازه تاسیس را مخالف آرمانهایش میداند، مبارزه با آن را آغاز میکند.
پس از شدت گرفتن خشونتهای حکومت نوپای ایران، هبت و همسرش فرشته، به همراه فرزند تازه به دنیا آمدهشان، چارهای جز فرار از کشور پیش روی خود نمیبینند. تبعیدی که در ابتدا موقت به نظر میرسید، با اسقرار کامل حکومت اسلامی، فرانسه را برای این خانواده سه نفره، به خانهای دائمی بدل میکند.
آنها برای سازگاری با زبان و فرهنگ کشور جدید، مشکلاتی دارند؛ فیلمساز معضلات این خانواده در مواجهه با جامعه جدید و دیگر گروههای مهاجر را روایت میکند.
منوچهر طبیب در فیلم اولش، داستان واقعی والدین خود را که پس از گریز از حکومت اسلامی در یکی از شهرک های مهاجرنشین حومه پاریس ساکن شدند، به تصویر میکشد.
زوج جوان فیلم تلاش میکنند در کشور جدیدشان مفید باشند و تمام توان و انرژی خود را صرف بهبود وضعیت این شهرک مهاجرنشین میکنند.
منوچهر طبیب پیش از ورود به دنیای تلویزیون و سینما، در حوزه نمایش های طنز انفرادی (استندآپ کمدی) فعالیت داشت، و در فیلم اولش در بسیاری از لحظات غمانگیز فیلم، از این تجربهی صحنهای استفاده می کند و با شوخیهایش فضا را تلطیف میسازد.
بر خلاف فیلم هایی که با موضوع ایران در خارج از کشور تولید میشوند و با وجود داستان کموبیش تراژیک فیلم، "ما سهتایی یا هیچکس" تلاش میکند لحن عبوس و خشک را از روایت داستان دور کند.
شوخی های کلامی و اتفاقات طنز در سراسر فیلم، به تماشاگر اجازه میدهد علاوه بر آشنایی با سرنوشت یک مهاجر تبعیدی، تصویری تازه تر از کلیشه های رایج درباره مهاجران ببیند.
بر خلاف غالب تصاویری که از خلال فیلمهایی با موضوع ایران درباره انقیاد زنان ساخته میشود، زنان فیلم و بویژه فرشته همسر هبت، شمایلی یکسره متضاد با تصویر معمول از زن ایرانی به دست میدهد و همین موضوع در بعضی از لحظات فیلم موقعیتهایی طنزآمیز به وجود میآورد.
اگرچه فیلم تصویری نسبتا تازه از مهاجران ایرانی میسازد، که در بین فیلم های مشابه کمتر یافتنی است، اما نهایتا عناصر دراماتیک اش را از فیلم های مشابهای که با موضوع مهاجران در فرانسه ساخته می شود، وام می گیرد: سوء تفاهمها و تضادهایی که در بین جامعه میزبان و مهاجران و مهاجران با خودشان وجود دارند، که همگی در پایان ختم به خیر می شوند.
از این منظر فیلم داستانی بیش از حد خوشبینانه از وضعیت مهاجران به طور عام و مهاجران ایرانی به طور خاص تعریف میکند.
با این همه نتیجه کار منوچهر طبیب در اولین ساخته سینماییاش، اگر چه فیلمی به لحاظ روایی و ساخت یکدست نیست، اما تلاشی محترمانه و قابل ستایش است برای سرگرم کردن تماشاگری عموما ناآشنا با فرهنگ ایران. تلاشی که به نظر می رسد که تا اینجای کار با موفقیت هم همراه بوده است، و باید انتظار داشت که "ما سهتایی یا هیچکس" یکی از فیلم های پرفروش امسال سینمای فرانسه باشد.