«یک رئیس‌جمهوری نباید این را بگوید...» عنوان کتابی است که از پنجشنبه، در فرانسه روانه بازار می شود. کتابی ۶۰۰ صفحه‌ای که حاصل بیش از شصت مصاحبه خصوصی دو خبر‌نگار روزنامه لوموند، ژرارد داوه و فابریس لُم، با فرانسوا اولاند ریاست‌جمهوری فرانسه است. به عقیده کسانی که توانسته اند به بخش‌هایی از کتاب دسترسی پیدا کنند، این مصاحبه‌ها شبیه یادداشت‌های خصوصی روزانه است.
جایگاه اسلام در جامعه فرانسه، «بی‌دندان‌ها» (اصطلاحی که به گفته والری تری‌وایلر، شریک سابق زندگی فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهوری به فقرا اطلاق می‌کرد)، رابطه‌اش با ژولی گایه (بازیگر معروف فرانسوی) و یا رقابت‌اش با نیکلا سارکوزی، همه و همه موضوعاتی اند که اولاند درباره‌شان سخن گفته‌است. سخنانی تعجب‌برانگیز از یک رئیس‌جمهوری سوسیالیست.
این اولین بار است که در فرانسه پیش از به پایان رسیدن دوره زمامداری یک رئیس‌جمهور، کتابی اینچنین، که به نوعی خاطرات او محسوب می‌شود، منتشر می‌شود.
کتاب فرصتی است برای تدقیق در مورد برخی از جنبه‌های شخصیتی فرانسوا اولاند که تا به حال کمتر شناحته شده‌اند.
او در قسمتی از کتاب درباره مهاجران می‌گوید : «فکر می‌کنم سیل ورود مهاجران بسیار بیشتر از آنچه که باید است». سخنی که او هیچوقت به صورت عمومی بیان نکرده‌است.
رئیس‌جمهوری فرانسه در سخنانی بر خلاف اظهارنظرهای رسمی‌اش در بخشی‌هایی از این کتاب درباره جایگاه اسلام در جامعه فرانسوی می‌گوید: «هیچکس شک ندارد که [ما در جامعه فرانسه] با اسلام مساله داریم».
او می‌افزاید اسلام به عنوان یک مذهب به خودی خود خطرناک نیست، مساله وقتی آغاز می‌شود که اسلام می‌خواهد به عنوان یک مذهب خودش را در جمهوری فرانسه تثبیت کند.
این سخنان در حالی نقل می‌شود که پیشتر بارها اولاند از لزوم سازمان‌دهی «اسلامِ فرانسه» سخن گفته بود.
یکی از جملات جنجال‌برانگیز کتاب باز در ارتباط با اسلام و حجاب است. اولاند می‌گوید «زن محجبه امروز ماریانِ فردا خواهد بود». این سخن در ارتباط با ماریان که سمبل جمهوری فرانسه است، باعث ایجاد واکنش‌های تند و تیزی بین احزاب مخالف شده‌است.
البته او در ادامه در این باره توضیح می‌دهد و می‌گوید « اگر جمهوری برای این زنان جایگاهی در نظر بگیرد، آنها حجاب‌شان را کنار خواهند گذاشت».
گفته‌های اولاند در این کتاب حتا هم‌حزبی‌های‌اش، اعضای حزب سوسیالیست فرانسه، را هم متعجب کرده‌است. از جمله سخنان بحث برانگیز او در این کتاب پیشنهاد برای منحل کردن حزب سوسیالیست و تاسیس «حزب پیشرفت» است.
قسمتی از کتاب به گفته‌های اولاند درباره نیکولا سارکوزی، رئیس‌جمهوری سابق فرانسه، اختصاص دارد. رئیس‌جمهوری فرانسه نیکولا سارکوزی می‌گوید: «قبلا [در فرانسه] ناپلئون کوچک داشتیم و او الان دوگل کوچک است».
او علیرغم افشاگری درباره رقیب‌اش اظهار می‌کند اگر در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده سارکوزی و مارین لوپن به دور دوم برسند، او از طرفداران‌اش خواهد خواست که به سارکوزی رای بدهند.
بخش بسیار مورد توجه دیگر از کتاب به رابطه اولاند با زنان می‌پردازد. از رابطه‌اش با ژولی گایه بازیگر معروف سینما و مشکلات‌اش با والری تری‌وایلر شریک سابق زندگی‌اش. والری تری وایلر در کتابی که سال گذشته منتشر کرده‌بود ادعا کرده‌بود اولاند فقرا را با اصطلاح تحقیر آمیز «بی‌دندان‌ها» نامگذاری می‌کند. اصطلاحی که خشم و واکنش عده‌ای در جامعه فرانسه را در پی داشت. در این کتاب اولاند می‌گوید او از این اصطلاح استفاده کرده است اما نه برای تحقیر فقرا بلکه برای نشان دادن میزان فقر این افراد.
«یک رئیس‌جمهوری نباید این را بگوید...» در حالی منتشر می‌شود که تا انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۱۷ میلادی و پایان ریاست‌جموری فرانسوا اولاند تنها شش ماه زمان باقی است.
فرانسوا اولاند که نتوانسته است مهمترین وعده‌اش مبنی بر کاهش بیکاری را عملی کند و افکار عمومی را با خود همراه سازد، آینده‌ای نامشخص در انتخابات پیش‌رو دارد. به اندازه‌ای نامشخص که حتی نامزدی‌اش از جانب حزب سوسیالیست برای انتخابات ریاست‌جمهوری با اما و اگرهای جدی روبه‌رو است.