برای زنان ساکن خاورمیانه و شمال آفریقا خبرهای خوب و بدی وجود دارد. بر اساس گزارش جدید سازمان بین المللی و غیر دولتی خانه آزادی، خبر خوب این است که در اکثر کشورهای منطقه، زنان به ویژه از نظر فرصت های اقتصادی، حضور در مدارس و مشارکت سیاسی، پیشرفت قابل ملاحظه ای کرده اند.
خبر بد این است که همچنان کمبودی جدی در حقوق زنان در هر کشور در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا وجود دارد.
در هیچ کشوری در جهان زنان نمی توانند ادعا کنند که حقوق و فرصت هایی برابر با مردان دارند. اما به گفته سانجا کلی، مدیر پروژه خانه آزادی، در منطقه خاورمیانه است که شکاف بین حقوق زنان و مردان از همه جا آشکار تر و جدی تر بوده است.
او در مقدمه گزارش می گوید: «زنان با تبعیض بر اساس جنسیت در قوانین احوال شخصی، که همه جنبه های زندگی آنها را تنظیم می کند روبرو هستند. و خشونت بر اساس جنسیت همچنان به صورت مشکلی عمده باقی است.»
با این حال، در پنج سالی که از آخرین گزارش خانه آزادی می گذرد،
گام های مهمی برای بهبود وضعیت زنان برداشته شده است و ۲۸ کشور پیشرفت هایی را ثبت کرده اند. چشمگیر تر از همه، کشورهای عضو شورای همکاری خلیج که، در سال ۲۰۰۵ در میان ۱۸ کشور از همه بدتر بودند، بزرگترین درجه بهبود را نشان داده اند.
سانجا کلی گفت بزرگترین موفقیت در کویت صورت گرفت، در آنجا زنان در سال ۲۰۰۵ حقوق سیاسی برابر با مردان به دست آوردند. بحرین و امارات متحده عربی نخستین قضات زن را منصوب کردند، و زنان همچنین آزادی بیشتری برای مسافرت مستقلانه و مشارکت در زندگی عمومی کسب کرده اند.
الجزایر در سال ۲۰۰۵ قانون احوال شخصی را اصلاح کرد، که قدرت و اختیار زنان در داخل خانواده را به شدت افزایش می دهد. اردن قانون جدید حمایت از خانواده را به اجرا گذاشت و دادگاه ویژه ای برای رسیدگی به پرونده های مربوط به جرائم ناموسی تشکیل داد.
با این حال، شرایط زنان در عراق، یمن، و سرزمین های فلسطینی، تا حدودی به دلیل وضعیت امنیتی مبهم، بدتر شد. خشونت بر اساس جنسیت افزایش یافته است و زنان را ناچار می سازد در خانه بمانند و بنا براین از فرصت های آموزشی و شغلی محروم شوند.
زنان در منطقه خاورمیانه هنوز تا رسیدن به پیشرفت واقعی راهی طولانی در پیش دارند. حتی در کشورهایی که مقداری پیشرفت نشان داده اند، حقوق زنان از حرکتی که در این زمینه در سطح بین المللی جریان دارد عقب تر است.
اما کارهایی که تا کنون انجام گرفته، گامی لازم در جهتی درست بوده است.