معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهوری ایران در امور زنان و خانواده، در حمله ۴۰ سال پیش به سفارت آمریکا در تهران، نقش فعالی داشت. او در آن زمان سخنگوی گروگانگیرها برای تماس با رسانه‌های بین‌المللی بود.
معصومه ابتکار، که هیچ‌گاه از بابت گروگانگیری دیپلمات‌ها ابراز ندامت نکرد و پوزش نخواست، کمی بعد با محمد هاشمی، که از اصلی‌ترین عوامل گروگانگیری بود، ازدواج کرد. محمد هاشمی پیشتر سمت معاون اول وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی را بر عهده داشت. معصومه ابتکار کتابی هم در مورد نقش خود در قضیه گروگانگیری سال ۱۹۷۹ نوشت.
حقیقتی که کمتر به آن پرداخته شده این است که معصومه ابتکار، که سخنگوی گروگانگیرها بود و حالا معاون رئیس جمهوری است، پسر خود را برای تحصیل به جایی فرستاد که او و دیگر شبه‌نظامیان همقطارش در جریان بحران گروگانگیری ۴۰ سال پیش «شیطان بزرگ» لقب داده بودند.
رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی چهار سال پیش، یعنی در سال ۲۰۱۵، در گزارشی اعلام کرد که عیسی هاشمی، پسر بزرگ معصومه ابتکار که آن زمان ۳۳ ساله بود، به عنوان دانشجوی دکتری در شعبه لس‌آنجلس دانشگاه روانشناسی حرفه‌ای شیکاگو، ثبت‌نام کرده است. مریم طهماسبی، همسر عیسی هاشمی و عروس معصومه ابتکار، همان زمان در صفحه فیس‌‌بوک خود محل زندگی‌اش را لس‌آنجلس در کالیفرنیا اعلام کرد و یکی از آشنایان این زوج که نخواست نامش فاش شود، در گفت‌و‌گو با رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی تایید کرد که این زن و شوهر، چند ماه است در ایالات متحده زندگی می‌کنند.
کریم سجادپور، تحلیلگر ارشد امور ایران در «موقوفه کارنگی برای صلح بین‌المللی»، در همان گزارش به رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گفته بود که نکته دردناک قضیه وقتی است که مردم می‌بینند مقامات رسمی ایران، مانند ابتکار، سرسختانه از قوانین و ارزش‌های جمهوری اسلامی دفاع می‌کنند، ولی وقتی پای زندگی شخصی‌شان در میان باشد، آن را کنار می‌گذارند.
آقای سجادپور گفت: «آن‌ها دستاوردهای انقلاب را ستایش می‌کنند و بی‌اخلاقی در ایالات متحده را مورد حمله قرار می‌دهند؛ ولی همزمان فرزندان خود را برای زندگی و تحصیل به ایالات متحده می‌فرستند.»
در دسامبر ۱۹۷۹ و در میانه بحران گروگانگیری، جولیان مانیون، خبرنگار آی‌تی‌وی/ تیمز تی‌وی بریتانیا در تهران، در برابر دوربین‌های تلویزیونی از معصومه ابتکار پرسید که آیا این ادعای گروگان‌گیران که گفته بودند «اگر عملیاتی برای آزادی گروگان‌های آمریکایی با توسل به زور صورت بگیرد، همه گروگان‌های آمریکایی را خواهند کشت» حقیقت دارد و آیا معصومه ابتکار هم آماده است تا اسلحه به دست گرفته و به گروگان‌ها شلیک کند؟
جولیان مانیون از معصومه ابتکار پرسید: «آیا شما شخصا می‌توانید اسلحه به دست گرفته، روی سر یکی از این افراد بگذارید، و او را بکشید؟»
معاون رئیس جمهوری آینده ایران، همان کسی که ۳۵ سال بعد که پسرش را برای تحصیل و زندگی به آمریکا فرستاد، در پاسخ گفت: «بله! من وقتی ببینم اسلحه‌ای بالا رفته، تیربار آمریکایی بالا رفته، و خواهران و برادران من را در خیابان می‌کشد، بله! البته!»
روزنامه تایمز اسرائیل سال گذشته در مورد نامه‌ای گزارش داد که در آوریل ۲۰۱۸ امضا شده و بیش از یکصد ایرانی خارج از کشور نسبت به دعوت دولت سوئد از معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهوری ایران، برای انجام یک سفر رسمی به آن کشور، اعتراض کردند.
در این نامه، خانم ابتکار یک «سازمان‌دهنده و شرکت‌کننده» بحران گروگانگیری سال ۱۹۷۹ معرفی شده و ناراضیان ایرانی امضا کننده این نامه یادآوری کرده بودند که «خانم ابتکار هیچ‌گاه از آن کار ابراز ندامت نکرده است.»
این نامه که در گزارش تایمز اسرائیل به آن اشاره شده می‌گوید: «ما ایرانیانی که در کشورهای دموکراتیک غربی زندگی می‌کنیم، به شدت از نبود احترام به کرامت انسانی به دلیل این دعوتی که صورت گرفته، نگران هستیم. ما باور داریم که وزارت خارجه سوئد با دعوت از یکی از طراحان یک اقدام غیرقانونی - که در آن یک سفارت به زور اشغال شد و دیپلمات‌هایش گروگان گرفته شدند - از آن اقدام شنیع حمایت کرده است.»
