لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۱۳:۴۴

تلاش محققان دانشگاه توکیو برای پیش بینی زمین لرزه


آثار دو زمین لرزۀ شدید استان آذربایجان ایران؛ تابستان نود و یک
آثار دو زمین لرزۀ شدید استان آذربایجان ایران؛ تابستان نود و یک

تحقیقات تازۀ دانشکدۀ زمین شناسی دانشگاه توکیو حاکی از ضرورت ایجاد تغییر در روشها و به کارگیری راهبردهای تازه برای پیش بینی وقوع زمین لرزه است.

شماری از پژوهشگران زمین شناسی به تازگی برخی فرضیات معمول را پیرامون پیش بینی زمین لرزه مورد تردید قرار داده اند. می گویند زمان آن فرارسیده که شیوه های پیش بینی زمین لرزه که به لحاظ زمان و مکان، وقوع زلزله را پیش بینی می کنند، بازبینی شود.

سه زمین لرزۀ بزرگی که طی چند سال اخیر در چین، هائیتی و شمال شرق ژاپن روی داده اند، پیش بینی نشده بود و برخی دانشمندان، عدم پیش بینی این زمین لرزه ها و شدت، عمق، و زمان آنها را شکستی برای دانش زمین شناسی و لرزه نگاری تلقی می کنند.

به رغم مجهز و پیشرفته بودن تحقیقات زمین شناسی و پژوهشهای مربوط به سونامی در ژاپن، بزرگی زمین لرزه و سونامی ناشی از آن در آن کشور پیش بینی نشده بود.

سِت استاین، استاد زمین شناسی دانشگاه نورث وسترن در شیکاگو، می گوید پیش بینی نشدن زلزلۀ بزرگی که در ژاپن روی داد، واقعیتی بود که به بیداری زمین شناسان انجامید. این واقعیت در عین حال نشان می دهد که سیاستهایی که به پیش بینی زمین لرزه می انجامد و تاکنون از سوی زمین شناسان به کار گرفته شده، شیوه های کار شده ای نبوده اند که ارزش دهها یا صدها میلیارد دلاری را داشته باشند که تاکنون صرف تحقیق پیرامون آنها شده است.

رابرت گِلِر، استاد زمین شناسی دانشگاه توکیو، همراه با دکتر استاین و گروهی از محققان، اخیراً مقاله ای را برپایۀ پژوهشهای تازه در این دانشگاه نوشته اند که پدیده ای موسوم به چرخۀ زمین لرزه را بررسی می کند. وی برآنست که دست کم اکنون، امکان پیش بینی زمین لرزه مثلاً سالها پیش از وقوع آن وجود ندارد و به نظر نمی رسد تحقیقات علمی در این خصوص به این زودی به امکان انجام این گونه پیش بینی ها بیانجامد، و از این روی است که همواره باید انتظار اتفاقات غیرمترقبه را داشت.


رابرت گلر، استاد و پژوهشگر زمین شناسی دانشگاه توکیو
رابرت گلر، استاد و پژوهشگر زمین شناسی دانشگاه توکیو

استاین و گلر معتقدند که در نقشه ها و جزئیاتی که اکنون برای بررسی و پیش بینی زمین لرزه در دست است، ایرادها و کاستیهای بسیاری وجود دارد که پیش بینی زمین لرزه را دشوار می کند. آنها می گویند این گونه نواقص عمده تر از آن است که پیشتر تصور می شده، و در واقع بسیاری از این جزئیات، مبتنی بر گمانه زنی هایی است که از دقت پیش بینی زمین لرزه می کاهد.

استاین تأکید می کند که طبیعت، دست بالا را دارد و برنده شدن در بازی با طبیعت، بسیار دشوار است و به کارگیری راهبردهای خاصی را ایجاب می کند.

ست استاین و رابرت گلر درخصوص کوششهای تازه شان برای یافتن راهکارهای تازه می گویند و می توان سونامیهای قوی را به عنوان الگویی بررسی کرد و می افزایند که از آنجا که سه سونامی شدید طی سه هزار سال اتفاق افتاده، می توان وقوع سونامیها را با توجه به سوابق دست کم تا اندازه ای پیش بینی کرد.

گلر می گوید پیش از وقوع زمین لرزۀ نُه ریشتری و سونامی پس از آن، وی در خصوص امکان وقوع آنها هشدار داده بود، اما به هشدارش بی توجهی شده بود.

سازمان لرزه نگاری ژاپن پیش بینی کرده که وقوع زمین لرزه ای شدید و سونامی درپی آن، ممکن است به کشته شدن سیصد و بیست هزار تن در آن کشور بیانجامد و عمدۀ مرگ و میر نیز در پی سونامی باشد؛ چنانکه در سال گذشته چنین شد. با این وصف، محققان دانشگاه توکیو احتمال وقوع چنین زمین لرزه ای را با این شدت، دست کم در آیندۀ نزدیک، بسیار کم می دانند.
XS
SM
MD
LG