اغلب مردم آمریکا می دانند که پرزیدنت آبراهام لینکلن به دست «جان ویلکز بوث» ترور شد اما بسیاری از آن ها نمی دانند که «بوث» یکی ازاعضای یک گروه توطئه گر بسیارپیچیده به شمار می رفت. بوث دوازده روز پس از قتل لینکلن توسط مقامات تعقیب و کشته شد. نهایتا چهارتن از متهمان به توطئه قتل رئیس جمهور آمریکا در آن زمان اعدام شدند و چهارتن دیگرهم به زندان افتادند.
فیلم تازه «توطئه گر» به کارگردانی رابرت ردفورد، کارگردان حقیقت جوی سینمای آمریکا، مسائل تازه ای را درباره این واقعه مهم و سرنوشت ساز تاریخ این کشور روشن می سازد.
در روز١٤ آوریل ١٨٦٥ پرزیدنت آبراهام لینکلن درحال تماشای یک نمایش در تئاتر «فورد» شهر واشنگتن مورد سوء قصد قرار می گیرد و کمی بعد دراثرجراحات وارده ازاین واقعه تیراندازی جان می بازد. با مرگ لینکلن ایالات متحده وارد یک مرحله هرج و مرج و بی نظمی کامل می شود.
کشنده لینکلن فردی به نام «جان ویلکز بوث» یک بازیگر تئاترآمریکایی بود. درحالی که بسیاری از افراد براین تصورند که «بوث» به تنهایی دست به قتل پرزیدنت لینکلن زده است اما درحقیقت هشت مرد دیگر درتوطئه قتل او دخالت داشتند و قرار بود که معاون رئیس جمهور و وزیرامورخارجه را هم ترورکنند. بوث مدت کوتاهی پس از واقعه ترور لینکلن درحال فرار کشته شد. اما بقیه توطئه گران بجز یک نفر درنهایت دستگیر، برخی اعدام و برخی زندانی شدند.
فیلم «توطئه گر» با کارگردانی رابرت ردفورد، دوران آشفتگی های دولت تازه درروزهای پس از قتل «لینکلن» و تنها چند روز پس از آنکه هم پیمانان جنوب، به اتحادیه شمال تسلیم شدند و جنگ داخلی آمریکا به پایان رسید را نشان می دهد.
داستان فیلم «توطئه گر» برروی جریان محاکمه نظامی «مری استوارت» مادر یکی از توطئه گران فراری که هرگز دستگیر نشد تمرکز دارد. مری استوارت به اتهام توطئه چینی برای قتل رئیس جمهور آمریکا محاکمه می شود چون او که صاحب یک پانسیون اجاره ای است از طریق پسرش «جورج سورات» از آن برای گردهمایی های گروه و ملاقات هایی برای طرح توطئه استفاده می کرده است.
فردریک آیکن، وکیل مدافعی است که در ارتش اتحادیه برضد قوای جنوب جنگیده است و ابتدا حاضرنیست از «مری استوارت» دفاع کند. اولا به این دلیل که احساس می کند با این کار به هم رزمان خود خیانت کرده است و دوما به این دلیل که باوردارد که این زن گناهکار است. اما پس از آن که متوجه می شود که بدون او، متهم قادرنخواهد از یک محاکمه عادلانه بهره مند شود تغییر عقیده می دهد.
فردریک آیکن معتقد است که بهترین راه برای کمک به شرایط مری استوارت پیدا کردن پسر او یا همان توطئه گر واقعی است. اما استوارت که از این فکر به خشم آمده به شدت با آن مخالفت می کند. فیلم هرچند برمحور برخوردهای میان مری استوارت و وکیل مدافع او می چرخد اما درحقیقت داستان جنبی دیگری را آشکار می سازد. ماجرای مادری که حاضر است برای نجات جان فرزندش به هرکاری دست بزند.
فیلم «توطئه گر» این هفته در همان سالن تئاتری که لینکلن درآن ترور شد، «تئاترفورد» درشهر واشنگتن، به نمایش درآمد. هزاران تن از علاقمندان به محل آمدند تا از نزدیک ستارگان فیلم «جیمز مک آووی»، «رابین رایت» و کارگردان آن «رابرت رد فورد» وبسیاری از چهره های سرشناس سیاسی که در این مراسم گشایش حضور داشتند را روی فرش قرمر تماشا کنند.
رابرت ردفورد می گوید او هنگامی به این داستان علاقمند شد که فهمید مردم از این بخش از ماجرای ترور آبراهام لینکلن کوچکترین آگاهی ندارند:«همه درباره لینکلن و چگونگی قتل او می دانند اما من متوجه شدم که تنها تعداد معدودی درباره موضوعات جنبی این ماجرا می دانند و همین شد که تصمیم گرفتم آن را به شکل یک فیلم بازگو کنم.»
رابرت ردفورد می گوید داستان فیلم «توطئه گر» یک جذابیت اساسی دیگر هم برای او داشته است:«فیلم درواقع درباره یک مادر و عشق او نسبت به فرزندشه. تمام این جنبه های ازخودگذشتگی، سرکشی و ستیزه گری که در او می بینید همه و همه به خاطر نجات پسرش است. چیزی که نظر من رو شدیدا به این موضوع جلب کرد همین جنبه های شدید احساسی است که در این ماجرا وجود دارد.»
جیمز مک آووی، بازیگر اسکاتلندی تبارکه درفیلم «توطئه گر» درنقش وکیل مدافع، فردریک آیکن، ظاهرشده است می گوید:«یک کشورجوان، سرزنده و پرانرژی درحال چندپاره کردن خود و یک بار دیگر به اتحاد رسیدن بود. اما چگونه بایست این کاررا انجام می داد؟ آیا از راه های قانونی؟ ویا از راه شکستن قانون؟ شخصیتی که من بازی می کنم که تا آن موقع ترجیح می داد مری استوارت یکی از مسئولین قتل لینکلن را بدون درنظر گرفتن قانون به دست جوخه اعدام بسپارد ناگهان متحول می شود و می فهمد که اگر واقعا کشورش را دوست دارد باید قانون آن و اساسنامه آن را هم دوست داشته باشد. پس تصمیم می گیرد بجای اعدام مری استوارت از او دفاع کند!»
بازیگردیگر فیلم «رابین رایت» که درنقش «مری استوارت» ظاهر شده است می گوید جنبه های انسان دوستی فیلم باعث شد که او بازی در این نقش را قبول کند:«این فیلم درباره شواهد تاریخی نیست. ما این وقایع و اسناد مربوط به آن را در کتاب های تاریخ داریم. این ماجرای حقیقتی دررابطه با رفتارهای انسانی است.»
فرد بورش، یکی از مشاورین فیلم «توطئه گر» می گوید:«چیزی که این فیلم کوشش دارد به مردم نشان بدهد این است که علیرغم گناهکار و یا بی گناه بودن ،این توطئه گران درنهایت نتوانستند از یک محاکمه عادلانه برخوردار بشوند.»
بورش می گوید:«دولت در آن زمان دراین وحشت به سر می برد که چنانچه این توطئه گران را فورا به سزای اعمالشان نرساند ممکن است مورد تهاجم و توطئه های دیگری از سوی هم پیمان های دیگر قرار بگیرد.»
بورش معتقد است داستان فیلم تاره رابرت ردفورد براساس یک واقعیت بنا شده است:«من فکر می کنم این داستان دقیقا با حقیقت همخوانی دارد. هرچند ما نمی توانیم وقایع آوریل ١٨٦٥ را عینا بازسازی کنیم اما این فیلم نزدیک ترین چیزی است که به واقعیت می شود پیدا کرد. این فیلم درباره یک محاکمه تاریخی است که ضمن آن منشی ادادگاه تمام وقایع آن را لغت به لغت یادداشت کرده است.»
رابرت ردفورد می گوید فیلم«توطئه گر» تماشاگر را وامی دارد تا به قضیه ترورلینکلن ازدریچه و نگاه تازه ای نگاه کند:«من نمی توانم تصور کنم که یک فیلم واقعا بتواند نظریات افراد را درمورد چیزهایی که به آن اعتقاد دارند عوض کند. حتی فکر نمی کنم یک فیلم بتواند تاثیر آنچنانی برروی قوانین و سیاست های روز داشته باشد یا حتی چیزی شبیه به آن. اما فکر می کنم آگاهی از یک مسئله و دانستن جزئیات آن و این که چگونه یک پروسه بارها و بارها خود را به اشکال مختلف تکرار می کند می تواند درمردم تغییراتی بوجود بیاورد. یعنی حداقل امیدوارم که این طور باشد.»