لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۲۱:۲۱

دانشمندان سردترین نقطه کره زمین را پیدا کردند


تصویری از کوههای واقع در شرق قاره قطب جنوب که توسط ناسا گرفته شده است.
تصویری از کوههای واقع در شرق قاره قطب جنوب که توسط ناسا گرفته شده است.
در نیمکره شمالی، روز بیست و یکم دسامبر – برابر با اول دیماه – زمستان رسماً آغاز می شود. هنوز زمستان از راه نرسیده، در واشنگتن پایتخت آمریکا، دما چندین بار به زیر صفر رسیده است.

دانشمندان ناسا و سازمان پژوهشهای زمین شناسی آمریکا با استفاده از ابزارهای پیچیده ای همچون دستگاه های نصب شده بر روی ماهواره لندست ۸ که پیشتر در سال جاری میلادی به فضا فرستاده شد سردترین نقطه کره زمین را پیدا کرده اند.

در باریکه ای به طول هزار کیلومتر در یک فلات یخی دورافتاده و متروک در شرق قاره قطب جنوب، دمای هوا به ۹۲ تا ۹۳ و دو دهم درجه سانتیگراد زیر صفر می رسد.

پژوهشگران این پروژه، دما را در فاصله سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ سنجیدند. آنها برای این کار از حسگری موسوم به MODIS (مخفف اسپکترورادیومتر تصویر برداری با تفکیک پذیری متوسط) استفاده کردند. این ابزار روی ماهواره های ترا و آکوای ناسا، و رادیومتر پیشرفته با تفکیک پذیری بسیار بالا – که روی چندین ماهواره سازمان ملی تحقیقات جوی و اقیانوسی قرار دارد – نصب شده است.

در طول فصل زمستان در نیمکره جنوبی (از سی و یکم خرداد تا اول مهر امسال) دمای این مناطق با استفاده از داده های دریافتی از ماهواره لندست، اندازه گیری شد.

سردترین دمای ثبت شده یعنی۲. ۹۳ درجه سانتیگراد زیر صفر مربوط به روز دهم اوت سال ۲۰۱۰ است، و رکورد قبلی برودت هوا را مربوط به سی سال پیش – یعنی
۸۹.۲ درجه زیر صفر را که در ۲۱ ژوئیه سال ۱۹۸۳ در شرق قاره قطب جنوب توسط ایستگاه تحقیقاتی وستک ثبت شده بود، شکست.

تد اسکامبوس، رهبر گروه پژوهش مرکز ملی داده های برف و یخ در دانشگاه کلرادو در شهر بولدر، که در تیم پژوهش حضور داشت، گفت: «هرگز در شرایطی به آن سردی نبوده ام، و امیدوارم هیچوقت در چنان شرایطی قرار نگیرم. به من می گویند نفس کشیدن در آن هوا دردناک است و باید به شدت مواظب باشید تا موقع نفس کشیدن، حلق یا ریه تان یخ نزند.»

رکورد هوای سرد در شرق قاره قطب جنوب بسیار سردتر از مناطق دیگری است که هوای زیر صفر در آن عادی است.

پژوهشگران این پروژه دریافتند که پایین ترین دمای هوا در آمریکا در ایالت آلاسکاست که به ۶۲ درجه سانتیگراد زیر صفر می رسد. در شمال قاره آسیا، سردترین نقطه ۶۸- درجه سانتیگراد و در مرتفع ترین نقطه از لایه یخی که ۸۰% از سطح گرینلند را پوشانده، دمای ۷۵- ثبت شده است.

به گزارش ناسا سردترین نقطه مسکونی کره زمین در شمال شرقی منطقه سیبری واقع است. در سال ۱۸۰۲ دمای هوا در شهر ورخویانسک و سال ۱۹۳۳ در شهر اویمیاکون به ۶۷ و هشت دهم درجه زیر صفر تنزل کرد.

دانشمندان رکورد هوای سرد را در چند کیسه هوای پنج تا ده کلیومتری در مکان هایی یافتند که مساحی زمین وجود حفره های کم عمقی – در حدود دو تا چهار متر– را نشان می دهد.

دانشمندان می گویند سردترین شرایط هوا ظاهراً زمانی ایجاد می شود که یک الگوی وزش باد یا افت فشار جوی موجب رانش هوا به ارتفاعات بالاتر می شود، و هوایی را که در حال پایین آمدن بود بار دیگر به طرف بالا می راند.

این گودال های کوچک در جنوبگان به یک سلسله کوه یخ نزدیک است که در فاصله قله های یخی آرگوس و فوجی در لایه یخی شرق قاره قطب جنوب قرار دارد. منظور از گنبد یخی توده ای از یخ است که بر روی یک لایه یخی گنبدی شکل واقع شده است.
پژوهشگران می گویند هوای سرد نزدیک سطح برف شروع می شود. از آنجا که تصور می شود غلظت هوای سرد بسیار بیشتر از هوای بالای آن باشد، این هوای سرد به سمت حفره های مذکور حرکت می کند، و در شرایط ایده آل، هوا را از آنچه که هست سردتر می کند.

پژوهشگران می گویند با استفاده از داده های لندست 8، نقشه سردترین نقاط زمین را دقیق تر می کنند. آقای اسکامبوس می گوید:«لندست ماهواره بسیار خوبی است و ما بارها تحت تأثیر کارکرد عالی آن قرار گرفته ایم، نه فقط در نقشه برداری دمای هوا، بلکه برای نقشه برداری محصولات کشاورزی، جنگل ها و یخچال های طبیعی در سراسر جهان.»
XS
SM
MD
LG