دادگاه فدرال کانادا هفت روز به دولت اتاوا مهلت داده است تا فهرستی از راهکارهای خود برای جبران نقض حقوق بنیادین عمر خدر و اجرای عدالت در رسیدگی به پرونده این شهروند کانادایی زندانی در بازداشتگاه گوانتاناموبی را ارائه کند.
عمر خدر کانادایی متولد افغانستان و تنها زندانی غربی در بازداشتگاه گوانتاناموبی است که به فعالیت های تروریستی، همکاری با القاعده و قتل یک سرباز آمریکایی در افغانستان متهم شده است.
درسال ٢٠٠٢، زمانی که خدر یک نوجوان پانزده ساله بود، توسط مقامات ایالات متحده در افغانستان دستگیر شد و از آن زمان تاکنون در بازداشت مقامات نظامی آمریکا در گوانتاناموبی بوده است. وی تنها شهروند غربی این بازداشتگاه است.
دادگاه فدرال کانادا در حکم روز دوشنبه ( ٥ ژوییه ) خود اعلام کرده است که این شهروند کانادایی که هم اکنون در زندان نظامی ایالات متحده در گوانتاناموبی کوبا در بازداشت به سر می برد، شایسته « روند قضایی طبیعی با رعایت عدالت و انصاف» است.
راسل ژین، قاضی دادگاه فدرال گفته است با وجود صدور حکم دیوان عالی کانادا مبنی بر رسیدگی به پرونده خدر، اتاوا در مورد این جوان ٢٣ ساله کانادایی متهم به قتل یکی از پرسنل پزشکی ایالات متحده در سال ٢٠٠٢ در افغانستان، استانداردهای دیوان عالی کانادا را رعایت نکرده است و باید برای رعایت حقوق خدر کلیه اقدامات لازم را اتخاذ نماید.
دیوان عالی کانادا در حکم ماه ژانویه خود اعلام کرد طی هشت سال گذشته حق عمر خدر نقض شده است و از دولت محافظه کار استفان هارپر خواسته بود تا برای بحران این جوان کانادایی راهکاری بیابد.
تیم کانادایی وکلای مدافع عمر خدر خواستار بازبینی قضایی پاسخ دولت فدرال و استرداد وی به کانادا شده بودند.
بنا به گزارش خبرگزاری رسمی کانادا، نیتن ویتلینگ، وکیل خدر در مورد حکم روز دوشنبه دادگاه فدرال گفته است حکم دادگاه به این معناست که عالی ترین دادگاه های کشور بار دیگر از دولت خواسته اند تا در مسیر صحیح قدم بردارد.
وی ابراز امیدواری کرده است نخست وزیر و وزیر امورخارجه دولت محافظه کار کانادا از این فرصت استفاده کنند و مقدمات استرداد این جوان کانادایی به کشور را فراهم کنند.
درخواست وکیل خدر برای استرداد موکلش در شرایطی تکرارشده است که قراراست جلسه دادگاه این شهروند کانادایی روز ده اوت در دادگاه نظامی گوانتاناموبی برگزار شود.
دولت فدرال کانادا از درخواست استرداد عمر خدر به کشور به مقامات آمریکا سرباز زده و از واشنگتن خواسته است تا از اطلاعاتی که مقامات کانادا به هنگام بازجویی های اولیه از وی کسب کرده اند، استفاده نکنند، اما قاضی دادگاه فدرال این درخواست را برای رعایت حقوق این شهروند کانادایی ناکافی خوانده است.
دادگاه فدرال تاکید کرده است اگر اتاوا پس از مهلت مقرر یک هفته ای اقدام موثری به عمل نیاورد، مقامات این دادگاه برای رسیدگی به وضعیت این زندانی کانادایی در گوانتاناموبی اقدام خواهند کرد.
دیوان عالی کانادا اعلام کرده است که مقامات سازمان اطلاعات و جاسوسی و دپارتمان اطلاعات خارجی وزارت امور خارجه دولت فدرال کانادا به هنگام بازجویی از عمرخدر حقوق بنیادین وی را نقض کرده و درحق وی بی عدالتی روا کرده اند.
عمر خدر ادعا کرده است در دوران بازجویی تحت فشارهای جسمی و روانی مقامات امنیتی کانادا قرار گرفته بود و این فشارها وی را به اعتراف به همکاری با القاعده و فعالیت های تروریستی وادار کرده بوده است.
رسانه های کانادا خانواده خدر را تنها خانواده کانادایی تروریست و وابسته به القاعده و اسامه بن لادن مقیم این کشور خوانده اند.
خانواده خدردرسال ١٩٩٨ کانادا را ترک کردند و در افغانستان اقامت گزیدند و گفته می شود تا سال ٢٠٠١ و پیش از حمله های تروریستی یازده سپتامبر در اردوگاه های القاعده و اسامه بن لادن زندگی می کردند.
پلیس فدرال ایالات متحده ادعا کرده است که احمد سعید، پدر خانواده خدر مسئولیت گردآوری کمک های مالی القاعده را به عهده داشته است. وی در یکی از حمله های ایالات متحده علیه القاعده در سال ٢٠٠٣ در پاکستان کشته شد.