نورودوم سیهانوک، پادشاه پیشین و رهبر پرنفوذ کامبوج، روز دوشنبه و از پی یک بیماری طولانی در بیمارستانی در پکن درگذشت. او به هنگام مرگ 89 ساله بود.
برادرزاده و منشی پادشاه پیشین کامبوج در بیانیه ای مرگ سیهانوک را ضایعه ای جبران ناپذیر برای کامبوج نامید.
دولت کامبوج نیز درگذشت سیهانوک را به خانواده پادشاه پیشین و مردم کامبوج تسلیت گفت.
آقای سیهانوک از زمستان گذشته تاکنون برای آزمایش های پزشکی در پکن بسر می برد.
نوردوم سیهانوک که در همه دوران فعالیت سیاسی اش اعتقاد داشت تعهد اول حکومتها پایبندی به آزادی مردم است، به پاس تلاش هایش برای پایان دادن به بیش از پنجاه سال جنگ و استبداد در کامبوج از جمله سلطه خمرهای سرخ، از سوی مردم کشورش عنوان قهرمان ملی را دریافت کرده بود.
شاه پیشین کامبوج طی تقریبا شصت سال فعالیت سیاسی شاهد تغییرات سیاسی بزرگی در کشورش بود. نخست استعمار فرانسه، سپس دوران استقلال کامبوج. کودتای نظامیان راستگرای تحت حمایت آمریکا علیه سیهانوک و آغاز مبارزه مسلحانه مخالفان علیه نظامیان. به قدرت رسیدن خمرهای سرخ و سپس سرنگونی آنان توسط ارتش ویتنام. دوران گذار و رفت و برگشت های سیهانوک تا امروز که کامبوج دوران سازندگی و آرامش را آغاز کرده است.
نوردوم سیهانوک در سال ۱۹۴۱و زمانی که کامبوج مستعمره فرانسه بود، توسط فرانسویان به پادشاهی رسید. اما سیهانوک که به استقلال کشور و آزادی مردم اعتقاد داشت، در سال ۱۹۵۳کامبوج را به استقلال رساند. سپس کامبوج را به عضویت جنبش غیرمتعهدها درآورد. جنبشی که سوکارنو رهبر اندونزی، تیتو رهبر یوگسلاوی سابق، نهرو رهبر هند و ناصر رهبر مصر از بنیانگذارانش بودند.
جنگ ویتنام در همسایگی کامبوج این کشور را تحت تاثیر قرار داد. سیهانوک که در آغاز جنگ ویتنام بیطرفی کامبوج را اعلام کرده بود، پس از آن که دریافت نیروهای هوشی مین رهبر ویتنام شمالی از خاک کامبوج برای انتقال نیرو و تسلیحات علیه دولت تحت حمایت آمریکا در ویتنام جنوبی استفاده می کنند، عملا به اردوی آمریکا گرایش یافت. سیهانوک حتا نسبت به فرمان ریچارد نیکسون برای بمباران پنهانی مرزهای کامبوج سکوت کرده و اعتراضی به آن نکرد. با این همه نظامیان راستگرای کامبوج از رابطه دوستانه سیهانوک با چین و ویتنام شمالی ناخشنود بودند و او را بودایی کمونیست می نامیدند.
سرانجام هنگامی که نوردوم سیهانوک برای دیداری رسمی از چین به پکن رفته تا با مائوتسه تونگ و دیگر رهبران چین گفتگو کند؛ نظامیان کامبوجی طی کودتائی سیهانوک را از پادشاهی کامبوج خلع کردند و قدرت را در پنوم پن در دست گرفتند.
از آن پس نورودم سیهانوک از تبعیدگاهش در چین با تشکیل جبهه ای از مخالفان دولت نظامی از جمله کمونیست های کامبوج مبارزه علیه دولت کودتا را رهبری کرد که منجر به سرنگونی دولت نظامیان شد؛ اما بازگشت پیروزمندانه او به کشورش چندان پربار نبود.
مائویست های خمرسرخ به اتکای اسلحه و پیشینه مبارزاتشان، قدرت اصلی را در کامبوج جدید در دست گرفتند. آنان تحت تاثیر انقلاب فرهنگی چین، مبارزه ای تحت عنوان نابودی «نهادهای بورژوازی» در کامبوج را آغاز کردند.
خمرهای سرخ برای تحقق آرمانشهر مائویستی خود که ایجاد یک جامعه روستایی متکی به خودکفایی در زمینه موادغذایی از جمله برنج بود، بخش های بزرگی از مردم شهرها را به زور به روستاها کوچاندند تا زندگی در مزارع و خانه های اشتراکی روستایی را آغاز کنند.
در جریان فعالیت دولت ایدئولوژیک خمرهای سرخ میلیونها شهرنشین از جمله کارمندان دولت، مهندسان، آموزگاران، پزشکان، مدیران و صاحبان شرکت های تجاری به روستاها فرستاده شدند تا به کشت برنج و تامین غذای مورد نیازشان بپردازند.
فاجعه ای که قتل بیش از یک میلیون و هفتصدهزار شهروند کامبوجی از جمله پنج فرزند نوردوم سیهانوک را در پی داشت.
پادشاه پیشین کامبوج بار دیگر روانه تبعید شد و کارزار جهانی و داخلی علیه خمرهای سرخ را سازماندهی کرد. سرانجام نورودم سیهانوک به نمایندگی از دولت موقت کامبوج از ویتنام متحد درخواست کمک کرد و نیروهای ارتش آزادیبخش ویتنام به کامبوج رفتند و به حکومت وحشت در این کشور پایان دادند.
او که می خواست خود را بازنشسته کرده و از فعالیت سیاسی کناره گیری کند، به درخواست ایالات متحده آمریکا نقش میانجی را برای تشکیل یک دولت گذار در کامبوج برعهده گرفت. با استقرار دولت دائمی و تشکیل دادگاه بین المللی بررسی جنایات جنگی خمرهای سرخ، نوردوم سیهانوک به دلیل بیماری و کهولت از سیاست کناره گرفت و تا زمان مرگش دیگر نقش چندانی در دوران گذار به دمکراسی کامبوج برعهده نگرفت.
برادرزاده و منشی پادشاه پیشین کامبوج در بیانیه ای مرگ سیهانوک را ضایعه ای جبران ناپذیر برای کامبوج نامید.
دولت کامبوج نیز درگذشت سیهانوک را به خانواده پادشاه پیشین و مردم کامبوج تسلیت گفت.
آقای سیهانوک از زمستان گذشته تاکنون برای آزمایش های پزشکی در پکن بسر می برد.
نوردوم سیهانوک که در همه دوران فعالیت سیاسی اش اعتقاد داشت تعهد اول حکومتها پایبندی به آزادی مردم است، به پاس تلاش هایش برای پایان دادن به بیش از پنجاه سال جنگ و استبداد در کامبوج از جمله سلطه خمرهای سرخ، از سوی مردم کشورش عنوان قهرمان ملی را دریافت کرده بود.
شاه پیشین کامبوج طی تقریبا شصت سال فعالیت سیاسی شاهد تغییرات سیاسی بزرگی در کشورش بود. نخست استعمار فرانسه، سپس دوران استقلال کامبوج. کودتای نظامیان راستگرای تحت حمایت آمریکا علیه سیهانوک و آغاز مبارزه مسلحانه مخالفان علیه نظامیان. به قدرت رسیدن خمرهای سرخ و سپس سرنگونی آنان توسط ارتش ویتنام. دوران گذار و رفت و برگشت های سیهانوک تا امروز که کامبوج دوران سازندگی و آرامش را آغاز کرده است.
نوردوم سیهانوک در سال ۱۹۴۱و زمانی که کامبوج مستعمره فرانسه بود، توسط فرانسویان به پادشاهی رسید. اما سیهانوک که به استقلال کشور و آزادی مردم اعتقاد داشت، در سال ۱۹۵۳کامبوج را به استقلال رساند. سپس کامبوج را به عضویت جنبش غیرمتعهدها درآورد. جنبشی که سوکارنو رهبر اندونزی، تیتو رهبر یوگسلاوی سابق، نهرو رهبر هند و ناصر رهبر مصر از بنیانگذارانش بودند.
جنگ ویتنام در همسایگی کامبوج این کشور را تحت تاثیر قرار داد. سیهانوک که در آغاز جنگ ویتنام بیطرفی کامبوج را اعلام کرده بود، پس از آن که دریافت نیروهای هوشی مین رهبر ویتنام شمالی از خاک کامبوج برای انتقال نیرو و تسلیحات علیه دولت تحت حمایت آمریکا در ویتنام جنوبی استفاده می کنند، عملا به اردوی آمریکا گرایش یافت. سیهانوک حتا نسبت به فرمان ریچارد نیکسون برای بمباران پنهانی مرزهای کامبوج سکوت کرده و اعتراضی به آن نکرد. با این همه نظامیان راستگرای کامبوج از رابطه دوستانه سیهانوک با چین و ویتنام شمالی ناخشنود بودند و او را بودایی کمونیست می نامیدند.
سرانجام هنگامی که نوردوم سیهانوک برای دیداری رسمی از چین به پکن رفته تا با مائوتسه تونگ و دیگر رهبران چین گفتگو کند؛ نظامیان کامبوجی طی کودتائی سیهانوک را از پادشاهی کامبوج خلع کردند و قدرت را در پنوم پن در دست گرفتند.
از آن پس نورودم سیهانوک از تبعیدگاهش در چین با تشکیل جبهه ای از مخالفان دولت نظامی از جمله کمونیست های کامبوج مبارزه علیه دولت کودتا را رهبری کرد که منجر به سرنگونی دولت نظامیان شد؛ اما بازگشت پیروزمندانه او به کشورش چندان پربار نبود.
مائویست های خمرسرخ به اتکای اسلحه و پیشینه مبارزاتشان، قدرت اصلی را در کامبوج جدید در دست گرفتند. آنان تحت تاثیر انقلاب فرهنگی چین، مبارزه ای تحت عنوان نابودی «نهادهای بورژوازی» در کامبوج را آغاز کردند.
خمرهای سرخ برای تحقق آرمانشهر مائویستی خود که ایجاد یک جامعه روستایی متکی به خودکفایی در زمینه موادغذایی از جمله برنج بود، بخش های بزرگی از مردم شهرها را به زور به روستاها کوچاندند تا زندگی در مزارع و خانه های اشتراکی روستایی را آغاز کنند.
در جریان فعالیت دولت ایدئولوژیک خمرهای سرخ میلیونها شهرنشین از جمله کارمندان دولت، مهندسان، آموزگاران، پزشکان، مدیران و صاحبان شرکت های تجاری به روستاها فرستاده شدند تا به کشت برنج و تامین غذای مورد نیازشان بپردازند.
فاجعه ای که قتل بیش از یک میلیون و هفتصدهزار شهروند کامبوجی از جمله پنج فرزند نوردوم سیهانوک را در پی داشت.
پادشاه پیشین کامبوج بار دیگر روانه تبعید شد و کارزار جهانی و داخلی علیه خمرهای سرخ را سازماندهی کرد. سرانجام نورودم سیهانوک به نمایندگی از دولت موقت کامبوج از ویتنام متحد درخواست کمک کرد و نیروهای ارتش آزادیبخش ویتنام به کامبوج رفتند و به حکومت وحشت در این کشور پایان دادند.
او که می خواست خود را بازنشسته کرده و از فعالیت سیاسی کناره گیری کند، به درخواست ایالات متحده آمریکا نقش میانجی را برای تشکیل یک دولت گذار در کامبوج برعهده گرفت. با استقرار دولت دائمی و تشکیل دادگاه بین المللی بررسی جنایات جنگی خمرهای سرخ، نوردوم سیهانوک به دلیل بیماری و کهولت از سیاست کناره گرفت و تا زمان مرگش دیگر نقش چندانی در دوران گذار به دمکراسی کامبوج برعهده نگرفت.