مردم کالیفرنیا سهشنبه آینده در رایگیری بزرگ انتخابات مقدماتی شرکت خواهند کرد و از میان شمار کثیری متقاضی، نامزدهای اصلی انتخابات فرمانداری و کنگره و مجلس سنا در این ایالت را تعیین خواهند کرد. کالیفرنیا که به رشد اقتصادی خیرهکننده، به پنجمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شده، با مشکلات عظیم مسکن و افزایش هزینه زندگی روبرو است.
شهردار سابق لس آنجلس در گوشه و کنار شهر، از مردم برای انتخابات فرماندار کالیفرنیا رای میخواهد، ولی همه میگویند که بعد از جری براون، مشکل است کسی پیدا شود که بتواند جای خالی او را در کاخ فرمانداری در شهر ساکرامنتو پرکند.
آنتونیو ویلارگوسا، شهردار سابق لس آنجلس که میخواهد جانشین «جری براون» نامزد دمکرات و یکی از لیبرالترین سیاستمداران پرسابقه آمریکا شود، به گزارش «نیویورک تایمز» روز سهشنبه گذشته در راهروهای بازار بزرگ مرکز شهر، از تک تک عابران میخواست به او رای دهند.
در حالیکه ویلارگوسا مشغول گرفتن عکس سلفی با اهالی است، بروس بینکو، یک مدیربرنامه بوکس در حال خوردن ناهار در رستوران «پران کوستال» به نیویورک تایمز میگوید بیشتر از آنکه به کارزار انتخاباتی نوامبر آینده فکر کند، فکرش متوجه رونق ایالت در سایه مدیریت جری براون است، که حالا به خاطر محدودیت قانونی مدت فرمانداری، ناچار است ازمقام خود کناره گیری کند.
انتخابات مقدماتی غیرمتعارف
جری براون، که بارها برای رسیدن به مقام ریاست جمهوری آمریکا در کارزار شرکت کرد، در چهل سال گذشته، دو بار، هر بار هشت سال، فرمانداری این ایالت را برعهده داشت.
اینک ۲۷ سیاستمدار حزب دمکرات میخواهند سهشنبه آینده در انتخابات مقدماتی، برای جانشینی جری براون، به مبارزه بپردازند، اما همزمان، متقاضیان حزب جمهوریخواه هم در این انتخابات شرکت دارند.
برخلاف ایالات دیگر آمریکا، در انتخابات مقدماتی کالیفرنیا، متقاضیان نامزدی از هر دو حزب، به طور درهم، فهرست میشوند، و دو برنده نهائی، صرفنظر از اینکه به کدام حزب تعلق دارند، به انتخابات نهائی ماه نوامبر راه پیدا میکنند.
آرنولد شوارتزنگر، فرماندار سابق کالیفرنیا که از مقررات انتخاباتی جدید حمایت میکرد، تاکید داشت که در این نظام جدید انتخابات مقدماتی، به جای افراطیون، میانهروها اکثریت را بدست میآورند.
دن بالز، ستوننویس روزنامه واشنگتن پست، مینویسد که این شیوه انتخابات مقدماتی، برای اعضای حزب دمکرات مشکلآفرین است. او مینویسد شمار نامزدهای دمکرات به قدری زیاد است که امکان دارد هیچکدام از آنها به انتخابات نهائی در ماه نوامبر راه پیدا نکنند.
شهردارسابق لس آنجلس، و معاون کنونی فرماندار، «گوین نیوسام»، در میان متقاضیان نامزدی دمکرات، پیشتاز هستند. بنا به گزارش واشنگتن پست، کارشناسان سیاسی در این ایالت بر این باور هستند که معاون جری براون، یعنی «گوین نیوسام» قطعا یکی از برندگان اصلی انتخابات مقدماتی خواهد بود.
رقیب جمهوریخواه، جان کاکس، از حمایت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برخوردار است، ولی خود را دنبالکننده سیاستهای جری براون معرفی میکنند، که راهی به کلی برعکس دولت جمهوریخواه واشنگتن دنبال میکند.
نیویورک تایمز مینویسد حمایت آقای ترامپ از نامزد جمهوریخواه فرماندهی کالیفرنیا میتواند برای «کاکس» زهرآگین باشد، زیرا رئیس جمهوری آمریکا در کالیفرنیا محبوب نیست.
از سوی دیگر، کاکس، که کسب و کار پررونقی در شیکاگو داشته، به تازگی به کالیفرنیا نقل مکان کرده و تاکنون مقام انتخابی نداشته است. با این حال، چون شمار متقاضیان نامزدی از حزب جمهوریخواه کمتر از حزب دمکرات است، جان کاکس شانس دارد به انتخابات نهائی راه پیدا کند.
در کالیفرنیا، دمکراتها اکثریت دارند. یک گزارش روز جمعه گذشته شبکه رادیوئی «ان پی آر» حاکی است که در حال حاضر شمار رایدهندگان ثبت شده حزب جمهوریخواه، به ۲۵ درصد کاهش یافته است. از شمار رایدهندگان ثبت شده حزب دمکرات هم کاسته شده و برای نخستین بار در این ایالت به حدود ۴۰ درصد رسیده است. این در حالی است که در صد رایدهندگانی که خود را فاقد وابستگی حزبی اعلام کردهاند، به ۳۵ درصد افزایش یافته است، یعنی به مراتب بیشتر از رایدهندگان جمهوریخواه.
رونق و مالیات
نیویورک تایمز مینویسد اقتصاد کالیفرنیا از اقتصاد بریتانیا جلو زده است و به مقام پنجمین اقتصاد بزرگ جهان رسیده است، ولی رشد اقتصادی مشکلات مختلف - از جمله مشکل انسداد خیابانها در ترافیک سنگین - را برای شهرهای این ایالت به ارمغان آورده است.
به گزارش نیویورک تایمز، رشد اقتصاد کالیفرنیا به لیبرالها ثابت میکند که میتوان دولت بزرگ و گران و رشد اقتصادی را همزمان داشت، درست برعکس تگزاس، که با رشد اقتصادی مشابه ولی سیاستهای کاملا متقاوت، تلاش میکند عکس آن را ثابت کند. غیر از کشاورزی، تمام شاخههای اقتصاد کالیفرنیا در سال گذشته، شاهد رشد قابل ملاحظه بودند.
اقتصاد ایالت کالیفرنیا در سال گذشته، با ۳ درصد رشد تولید ناخالص، رونقی بیشتر از اقتصاد آمریکا داشت که رشد تولید ناخالص آن ۲.۳ درصد بود، و نرخ بیکاری در این ایالت برای نخستین بار در تاریخ کالیفرنیا به ۴.۲ درصد کاهش یافت.
سیاستهای اقتصادی معکوس
رونق اقتصاد آمریکا در سال گذشته از جهات بسیار مدیون سیاستهای دولت دونالد ترامپ دانسته میشود، که صدها مقررات دست و پا گیر از جمله برای حفظ محیط زیست و حمایت از مصرفکنندگان را از سر راه کسب و کارهای آمریکا برداشت و با به تصویب رساندن اصلاح قانون مالیات، امکان بازگشت میلیاردها دلار دارائی شرکتهای آمریکائی را فراهم کرد.
اما رشد خیرهکننده اقتصاد کالیفرنیا در سایه سیاستهائی کاملا متفاوت، بدست آمده است. سیاستهای دولت لیبرال جری براون بر مالیات سنگین و نظارت دولت بر کسبوکارهائی که با مصرفکننده سروکار دارند، مبتنی است.
زیر فشار دولت، حداقل دستمزد در کالیفرنیا از حدود ۱۰ دلار در ساعت، تا سال 2023، به ۱۵ دلار افزایش خواهد یافت. به روایتی، میانه حقوق کارمندان فیسبوک بیش از ۲۴۰ هزار دلار در سال است. دویست مامور پلیس در اطراف کالیفرنیا، سالانه از ۳۰۰ هزار دلار بیشتر حقوق میگیرند. حقوق رئیس آتشنشانی شهرک «سان رامون» از ۵۱۶ هزار دلار در سال بیشتر است.
این ایالت، که دو سوم رایدهندگان آن در انتخابات ریاست جمهوری به هیلاری کلینتون، رقیب دونالد ترامپ رای دادهاند، برعکس دولت کنونی آمریکا، در مبارزه برای پاکیزه نگاه داشتن آب و هوا و حفظ محیط زیست، پیشتاز است و از صاحبان درآمد، مالیاتهای سنگین اخذ میکند. همین سال گذشته، بر نرخ مالیات بردرآمد در کالیفرنیا بار دیگر افزوده شد.
براساس آمار اندیشکده «کاتو» از نظر شمار مقررات دست و پاگیر، در میان ۵۰ ایالت آمریکا، کالیفرنیا مقام ۴۹ را دارد.
در حالیکه سیاستهای اقتصادی دولت ترامپ روی صنایع سنتی مثل فولاد و ذغال سنگ تاکید میورزد، کالیفرنیا موطن صنایع پیشرفته کامپیوتر و مخابرات و اینترنت است. بدعتگذارترین شرکتهای عظیم اینترنتی جهان، نظیر گوگل، فیسبوک، سیسکو سیستمز و اچ پی، در کالیفرنیا منزل دارند.
در پی سقوط اقتصادی سال ۲۰۰۰ میلادی، کالیفرنیا سریعتر از دیگر ایالتها رونق سابق را بازیافت و گسترش داد.
هر چند فقط نزدیک به ۱۰ درصد از جمعیت آمریکا در کالیفرنیا زندگی میکنند، اما در فاصله سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶، یک چهارم رشد اقتصادی آمریکا، مدیون کالیفرنیا بوده است.
در حالیکه کسری موازنه دخل و خرج دولت واشنگتن هر سال افزایش پیدا میکند، کالیفرنیا با اخذ مالیاتهای سنگین و کنترل هزینهها، موفق شد که ۲۷ میلیارد دلار کسری بودجه را به ۶ میلیارد دلار مازاد بودجه تبدیل کند.
با این همه، سیاستهای لیبرال ایالت کالیفرنیا برای محافظهکاران که کاهش از مالیاتها و مقررات دست و پاگیر را راه حل رونق اقتصادی میدانند، نگرانکننده است.
سطح بالای نابرابری و اختلاف طبقاتی در کالیفرنیا و رشد سرسامآور هزینه زندگی در این ایالت، نه تنها برای ناظران محافظهکار مخالف دولت کالیفرنیا، بلکه برای لیبرالهائی که میخواهند جانشین جری براون شوند نیز نگرانکننده است. بنا به گزارش نیویورک تایمز، رونق اقتصادی با خود فقر گسترده، انفجار نرخ مسکن و افزایش شمار خیاباننشینها را به همراه آورده است.
نرخ مالیات بردرآمد در کالیفرنیا به شدت بالا است و مالیات مسکن، صاحبان واحدهای مسکونی را به شدت زیرفشار قرار میدهد. به همین سبب، علیرغم رشد خیرهکننده اقتصادی، هزینه زندگی در کالیفرنیا بالاتر از همه ایالتهای آمریکا است و از نظر شمار فقرا نیز کالیفرنیا در آمریکا مقام اول را دارد.
رشد سریع نرخ مسکن
فرماندار آتی کالیفرنیا باید با رشد شدید نرخ مسکن دست و پنجه نرم کند. میانگین قیمت خانه در شهر سانفرانسیسکو، یکی از گرانترین شهرهای جهان، و پایتخت انفجار تکنولوژی، به یک میلیون و ۶۰۰ هزار دلار بالغ شده است. این رقم وقتی هشداردهنده میشود که میبینیم ظرف ۵ سال ۱۰۰ درصد بالا رفته است.
رشد نرخ مسکن سبب شده است که شرکتها برای چارهجوئی در صدد خارج شدن از کالیفرنیا هستند، که به تدریج بر درآمد مالیاتی دولت کالیفرنیا اثر خواهد گذاشت. شرکت اتوموبیلسازی هوندا از کالیفرنیا به تگزاس نقل مکان کرد تا کارمندان آن بتوانند از پس هزینه مسکن برآیند.
آلیور وایزمن، سردبیر نشریه «کپ اکس» چاپ لندن، در مقالهای در باره مشکلات اقتصادی کالیفرنیا، فهرستی از سیاستهای دولت کالیفرنیا را مثال میآورد که به بهانه حراست از محیط زیست و حفظ حقوق صاحبان پیشه، مستقیما به طبقات فرودست ضرر میزند.
یک نمونه آن، تعطیل کردن نیروگاههای برق اتمی در ایالت است که مصرفکنندگان را از انرژی ارزان و پاکیزه محروم میکند.
او مینویسد مسئول بهای سنگین مسکن نیز سیاستهای دولت است که با کنترل اجازه ساختمان، به بهانه محیط زیست، کمبود مصنوعی ایجاد کرده است و کمبود در هر جامعه، دشمن مساوات است.
به نظر «وایزمن» درس کالیفرنیا برای جناح راست این است که مقررات، گاه میتواند مشوق ابداعات و اختراعات باشد، و برای جناح چپ، درسی که میتوان از کالیفرنیا گرفت این است که سرمایهداری و اقتصاد بازار، لزوما عامل گسترش فقر نیست، و دولت بزرگتر و مداخلهجوتر، لزوما به اقتصادی عادلانهتر منجر نمیشود، بلکه چنانکه نمونه کالیفرنیا نشان میدهد، میتواند نتیجه عکس بدهد.