امسال با صد و بیست و پنجمین سالگرد ارکستر بوستون- پاپز که نسل اول محبوبترین ارکسترهای آمریکا محسوب می شود، مصادف شده است.
از سال ۱۸۹۷ میلادی تاکنون همه کنسرت های بوستون- پاپز با مارش جاودانه «ستارگان و راه ها تا ابد» ساخته فیلیپ سوزا پایان یافته است. این بخشی از برنامه هر ارکستر محلی و گروه مدرسه ای در آمریکاست.
به گفته جان ویلیامز، آهنگساز هالیوودی، که رد پای فیدلِر را تعقیب کرده، بوستون – پاپز و آرتور فیدلِر که ۵۰ سال رهبری آنرا به عهده داشت، کارهای زیادی برای محبوبیت این ارکستر انجام دادند. فیدلِر می گوید: فکر می کنم اصولا مارش ستارگان به روح ارکستر سالن و همه آنچه موسیقی پاپز برای آمریکاییان به ارمغان آورده، راه یافته است. اما من فکر می کنم که تلویزیون و آثار جهانی فیدلِر تاثیر گذار بوده است.
موسیقی در دسترس
اما مدت ها پیش از آنکه فیدلِر رهبری ارکستر را به دست گیرد، بوستون – پاپز جایگاهی خاص داشت و اوای این نوع موسیقی را بر مخاطبان بسیاری طنین انداخته بود.
کیت لاکهارت که ۱۶ سال است ارکستر بوستون – پاپز را رهبری می کند، می گوید:
به نظرم این ارکستر برای کسانی است که از علاقه خود به این نوع موسیقی خبر ندارند. ارکستر بوستون – پاپز در سال ۱۸۸۵ میلادی از سوی جمعی از حامیان اولیه «سمفونی بوستون» که به دنبال گسترش موسیقی ارکستر از راه نواختن قطعات محبوب بودند، شکل گرفت و در کمتر از چند سال کنسرتهایش به «کنسرت های پاپز» مشهور شد.
آقای لاکهارت ادامه می دهد: بوستون نخستین شهر آمریکاست که در آن کتابخانه عمومی ساخته شده و به دلایل زیادی فکر می کنم، این اندیشه ای بسیار مترقی بود که چطور می توانیم این نهاد را با کمک تعداد بیشتری از مردم گسترش دهیم.؟ یکی از این راه ها اجرای کنسرت در مناسبت های مختلف بود. از همان آغاز و در طول اجرای برنامه های پاپز، غذا و نوشیدنی ارائه می شد. در واقع از زمانی که در سال ۱۹۰۰ میلادی سالن سمفونی بوستون ساخته شد، یکی از ویژگی های اصلی آن اجرای قطعه متحرک در وسط سالن بود. بدین ترتیب این امکان وجود داشت که صندلی ها برداشته شده و میزهایی جایگزین آنها شوند. از همان ابتدا قرار بود که پاپز احساسی متفاوت از موسیقی عادی در مخاطب ایجاد کند.
نماد ملی
زمانی که آرتور فیدلِر در سی و پنج سالگی برای رهبری بوستون – پاپز انتخاب و استخدام شد، تنها یک نوازنده ویولا در بوستون سمفونی بود. اما خیلی زود از یک پدیده محلی به یک نماد ملی تبدیل شد.
فیدلِر قصد داشت با استفاده از این ارکستر از آثار کلاسیک اروپایی و امروزی آمریکایی فراتر رود. او ابتدا رهبر یک گروه جوان دانشجویی از دانشگاه هاروارد به نام لروی اندرسون را به خدمت گرفت تا برخی تنظیم ها را برای ارکستر انجام دهد. سپس به او ساخت چند قطعه جدید را سفارش داد.
لاکهارت می گوید: او به یوهان اشتراس جونیور آمریکایی بودن خاتمه داد.این آهنگساز برجسته آمریکایی هنر موسیقی ارکستر را کامل کرد. بسیاری از آثار و قطعاتی مانند: «اوه ساعت سنکوب کرده» و «سورتمه سواری» و قطعاتی نظیر آنها کارهایی است که امروز ما می نوازیم.
لری وولف، نوازنده باس دوبل می گوید: فیدلِر از فرمولی موفقیت آمیز برای کنسرت های پاپز بهره گرفت. او در بخش اول برنامه با قطعات سبک تر شروع می کرد بعد هم یک کنسرتو در میانه داشت و در پایان هم اجازه می داد قطعه آزاد اجرا شود.
وولف اضافه می کند: ما اجازه می دادیم موهایمان تاحد امکان به لرزش دربیاد و تا جایی که می توانستیم چرخ می خوردیم. پیتر، پسر فیدلِر هم معتقد است پدرش زمانی که به برنامه می آمد ادا نداشت و از موسیقی راک مانند گروه «بیتل ها» استقبال می کرد.
پیتر فیدلِر می گوید: این حقیقت که او به تنهایی قطعه «می خواهم دست تو را بگیرم» را برای کنسرت پاپز تنظیم می کرد، درخشان است. به این ترتیب با رهبری فیدلِر بوستون – پاپ به یک ارکستر ملی تبدیل شد. در سراسر آمریکا برنامه اجرا کرد و بر صفحه تلویزیون ظاهر شد.
پس از مرگ او رهبری ارکستر به جان ویلیامز مشهور رسید که برای ساخت موسیقی فیلم های سینمایی برنده جایزه اسکار شده بود. او نیز راه فیدلر را ادامه داد. اما چند تن از نوازنده ها و اهنگسازهای با استعداد هالیوود را نیز به ارکستر دعوت کرد.
دوران مدرن ها
«درحقیقت من برای نواختن آثار خودم در آن کنسرتها خجالت می کشیدم و در دهه ۸۰ به ندرت این کار را انجام دادم. لری وولف نوازنده باس همچنین می گوید: من همیشه آثار جان ویلیامز را نواخته ام . ما کارهای مردی که رهبر ماست، می نوازیم و شنوندگان هم از این موضوع خبر دارند. آنها هم به اندازه ما هیجان دارند.
لاکهارت رهبر فعلی ارکستر می گوید یکی از هیجان انگیزترین رخدادهای هر فصل بوستون – پاپز در عصر روز چهارم ژوئیه- روز استقلال آمریکا- رخ می دهد. کنسرت چهارم ژوئیه شگفت انگیزه و در واقع یک رویداد هنر موسیقی است، ولی ما در مرکز آن هستیم . در طول یک کنسرت ما برای جمعیت بزرگی می نوازیم. فکر می کنم در طول سال تنها دو یا سه ارکستر در آمریکا برای این جمعیت برنامه اجرا می کنند. جمعیتی در حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفر که ضیافتی بسیار عظیم محسوب می شود.
ضیافتی که در طول تابستان ادامه دارد.