بِ- ثِ – ژ BCG یا واکسن سل یکی از قدیمی ترین واکسن های تولید شده توسط پزشکان و پژوهشگران علوم بهداشتی است که برای پیشگیری از ابتلا به سل به کار می رود. اما این واکسن شناخته شده و پر کاربرد؛ پس از ۸۰ سال که از عمرش می گذرد، مورد مصرف جدیدی پیدا کرده است؛ درمان دیابت نوع یک یا دیابت جوانان.
در اغلب کشورهای در حال توسعه بِ- ثِ – ژ، جزو واکسن های ضروری در برنامه ایمن سازی کشوری است و نزدیک به یک قرن است که جلوی مسلول شدن میلیون ها نفر را گرفته است. اما تا پیش از این کسی برای این واکسن نقش دیگری قائل نبود تا اینکه اخیرأ، پژوهشگران دانشگاه هاروارد، در یک کارآزمایی بالینی این فرضیه را پذیرفتند که واکسن سل، قادر به تحریک ترشح انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک است.
دکتر دنیس فاستمن سرپرست تیم پژوهشی هاروارد می گوید؛ «تیم ما متوجه شد که حتی دو دوز ضعیف واکسن بِ ثِ ژِ، اگر با فاصله چهار هفته تزریق شود، سلول های ایمنی مهاجمی را که نسج پانکراس را از بین می برند، مهار می کند.»
در دیابت نوع یک، سلول های سازنده انسولین در پانکراس یا لوزالمعده به دلیل نامعینی توسط سیستم ایمنی بدن تحت حمله قرار می گیرند و از بین می روند. این بیماری غالبأ نوجوانان را گرفتار می کند و فرد مبتلا باید تا آخر عمر انسولین تزریق کند. دکتر فاستمن می گوید، واکسن از طریق فعال کردن هورمونی به نام TNF یا فاکتور معدوم کننده تومور عمل می کند.
واکسن ب- ث- ژ جلوی ابتلا به نوع منتشر و خطرناک سل را می گیرد و دکتر فاستمن می گوید؛ اگر شرکت کنندگان در این مطالعه، منفعتی در بهبود دیابت نبرند، حداقل علیه سل واکسینه شده اند. او ادامه می دهد که شخصأ نسبت به سودمندی واکسن برای بیماران دیابتی اطمینان دارد و فقط در پی آن است که میزان لازم و توالی تزریق های آن را مشخص کند.