در آذربايجان، حجم مبادلات پولی کمپانی های عظيم نفتی، چهره باکو، پايتخت آن کشور، را با احداث هتل های مجلل و فروشگاه های لوکس و گرانقيمت، دگرگون کرده است.
باکو -- پايتخت آذربايجان -- شهری زيبا و تاريخی در کناره خزر است. باکو به واسطه معماری کم نظير و هنر اصيل دوران اعتلای فرهنگی آسيای ميانه ميعادگاه دوستداران فرهنگ و تاريخ اين سرزمين بوده است. اما چهره آشنای اين کشور ۸ و نيم ميليون نفری با سود سرشار منابع عظيم نفتی به سرعت رو به سوی مدرن شدن، تجمل و پذيرش معيارهای غربی گام بر می دارد.
هتل های پنچ ستاره، نمايشگاه های مد فروشگاه های ديور، جورجيا آرمانی و تيفانی در کنار برج های بلند و دوار، نماهای روشن شهری و ماشين های آخرين مدل و گرانقيمت اروپايی، باکو را از شهری که به سالن های اپرا با معماری مونت کارلو و اجرای عاشيقلر شهره بود، به مرکز توسعه، تجارت و تجمل قرن بيست و يکمی يا چيزی شبيه به دوبی در امارات متحده عربی بدل کرده است.
امين عسگر اُف، يکی از صاحبان کسب و کار و واسطه خريد و فروش اتوموبيل های اروپايی، که از روند اين تغييرات بسيار راضی به نظر می رسد می گويد: «مردم پول کافی برای خريد اتوموبيل های گران مثل بنتلی را دارند و ما با چالشهای ناشی از رکود اقتصادی مثل اروپا روبرو نيستيم.»
و کمال احمد بيلی، مدير طراحی هنری در رستوران چنار، می گويد «ساخت و سازهای بسياری در اينجا در جريان است و شسهر رونق تازه ای گرفته است حتی نواحی حاشيه شهری نيز پر جنب و جوش و زنده است و به نظر می رسد چهره باکو هر دقيقه در حال تغييراست.»
اما اين نقطه نظرها مخالفين بسياری در ميان صاحب نظران اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آذربايجان دارد. نوروز اِلدارلی، يک آرشيتکت هنری از اهالی باکو، دليل مخالفتش را چنين بيان می کند: «آنهايی که می خواهند باکو را به دوبی تبديل کنند به نظر من افراد تنگ نظری هستند که چيزی درباره پيشينه تمدن شهری، معماری و هنر اصيل آذربايجان نمی دانند. آنها فقط جلب ظواهر و زرق و برق دوبی شده اند. دوبی شهری با بيست سی سال سابقه و حضور تجاری و نه فرهنگی در عرصه بين الملل الگوی مناسبی برای شهری به قدمت باکو نيست.»
الهام علی اف، رييس جمهور آذربايجان، از هواداران پروپا قرص رشد و گسترش صنايع نفتی و روند مدرنيزاسيون است اما مخالفان اين تغييرات را ظاهری و تنها منحصر به پايتخت می دانند و می گويند با وجود فقر اکثريت مردم، فساد گسترده دستگاه دولتی، اقتصاد تک محصولی متکی به نفت و حجم پايين سرمايه گذاری خارجی آنچه در واقع اتفاق افتاده بزک کردن نامتناسب پايتخت و عميق تر شدن شکاف فقير و غنی در آذربايجان است و کمکی به رشد و توسعه واقعی آن کشور نمی کند.
در همين حال کشورهای غربی، پشتيبان علی اف و تغييرات مورد نظر او هستند زيرا آذربايجان مدرن را متحد استراتژيک خود در پشتيبانی نيروهای مشترک در افغانستان می دانند.