کشور پادشاهی بحرین، در جنوب خلیج فارس، سالهاست که به عنوان یکی از تولیدکنندگان نفت شناخته میشود، اما تا حدود یک قرن پیش این کشور با یک صنعت شناخته میشد: صید مروارید.
بعد از دهه ها، بحرینی ها بر پایه ابتکار جدیدی تلاش دارند که میراث صید مروارید را برای نسل های دیگر حفظ کنند. بیش از نیم قرن پیش، تجار برای خرید مروارید به حجره های مروارید فروشی در بحرین می رفتند. حالا در پروژه جدید بحرین، قرار است حجرههای فروش مروارید و آداب و سنن تجارت آن احیا شود.
گردشگرانی که به منامه پایتخت بحرین می روند، بعد از سیری در این شهر با آسمانخراش ها با قایق از موزه ملی به سمت قلعه بو ماهر در جزیره مُحَرِّق میروند. این آخرین فرصتی است که گردشگر میتواند دنیای مدرن بحرین را نظاره کند. جزیره محرّق، منطقهای بود که در آن صید صدف، بیرون کشیدن مروارید، طبقه بندی و فروش آن انجام میشد.
مونا سایبل مویز، یک راهنمای تور کشتی از آلمان میگوید که با پا گذاشتن به گذشته این جزیره، گردشگر با دیدگاه متفاوتی از این کشور روبرو میشود.
وی گفت: "به نظرم وقتی که مردم درباره تاریخ این کشور قبل از کشف نفت اطلاعاتی کسب کنند؛ دیدی متفاوت به این کشور خواهند داشت.
مونا سایبل میوز راهنمای تور آلمانی افزود: "اقتصاد این کشور بر صید مروارید استوار بود و این صنعت برای مردم این جزیره و بویژه بخش محرق که در بخش تاریخی این جزیره است اهمیت بیشتری داشت."
برای حفظ این میراث، ۱۷ ساختمان در شهر محرّق، سه منطقه صید صدف و قلعه بو ماهر که زمانی تمامی قایق های صید مروارید از آنجا حرکت میکردند، به عنوان آثار تاریخی به فهرست یونسکو افزوده شدهاند.
نورا السایه، معمار پروژه یونسکو میگوید که مرکز گردشگری این جزیره در ابتدای این پروژه مکان یابی شده است تا با شروع آن به عنوان مبدا گردشگر مسیر صید مروارید را ببیند.
نورا گفت: این پروژه از جنوب در خط ساحلی و قلعه بو ماهر شروع میشود. این خط ساحلی تنها راه طبیعی است که در جزیره محرق مانده است و پیشتر نقطه شروع سفر صید مروارید از این جزیره بود.
معمار پروژه میراث یونسکو افزود: "این پروژه در شمال به منزل یکی از شاخصترین بازرگانان مروارید در محرق میرسد. در بین این دو نقطه که از نقاط تاریخی محرق میگذرد ۱۸ بنای یادبود که مستقیما به صنعت صید مروارید مربوط است، دیده میشود."
یکی از منازل مهم در این مسیر تاریخی منزل بِن مَطَر است. سلمان بن حسین بن سلمان بن مطر در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم پس از فوت پدرش وارد داد وستد مروارید شد. پس از اندک زمانی توانست یکی از مهمترین بازرگانان مروارید در منطقه خلیج فارس شود.
ملیسا اندرز بایتا، مدیر منزل بن مطر میگوید این خانه در گذشته با اهمیت بوده و هم اکنون برای گردشگران نیز با اهمیت است.
به گفته او "خانه بن مطر یکی از بزرگترین و شاخصترین منازل در پروژه میراث صید مروارید است. این منزل نشانگر جایگاه و اهمیت خانواده بن مطر در صنعت صید مروارید در بحرین است."
وی افزود: "با آغاز دوره استخراج نفت و ورود مرواریدهای کشت شده در قرن بیستم، این منزل از رونق افتاد. این منزل در سال ۲۰۰۹ بازسازی شد و به صورت نمایشگاه دائمی از زندگانی خانواده مطر در آمده است."
به گفته خانم بایتا، گردشگران نیز میتوانند در مناطق حفاظت صدف که در حوالی این منزل است، غواصی کنند.
علاوه بر این که برخی از مناطق این جزیره جزو مناطق حافظت شده هستند، برخی از اشخاص حقیقی و حقوقی نیز برای حفظ محیط زیست، دیگر مناطق بحرین تلاش هایی را انجام میدهند.
موسیقی سنتی بن فارِس که زمانی برای صیادان مروارید نواخته میشد، در این مسیر تاریخی نواخته میشود.
ویدئویی از موسیقی بن فارس
بن فارس، نوازنده محلی بحرین است که عود می نواخت و می خواند. پخش این موسیقی، گردشگران را به ده ها سال قبل می برد، زمانی که هنوز صید مروارید رایج بود.