هزار سال پیش روز هشتم مارس سرودن شاهنامه به پایان رسید و در آخرین هشت مارس هزاره دوم سیمین دانشور درگذشت.
روز هشتم مارس در جهان به عنوان روز بین المللی زن شناخته و معروف است. در این روز توجه جهان و رسانه ها به زنان و مسائل آنان دوخته می شود و مشکلات آنان زیر ذره بین قرار می گیرد. اما در این روز وقایع مهم دیگری هم اتفاق افتاده که شاید برای بسیاری از ما ناشناخته باشد. بویژه برای ما ایرانیان که هشتم مارس روز پایان سرایش شاهنامه بوده است.
نگاهی به برخی از این وقایع می اندازیم.
• در روز هشتم مارس سال ۱۰۱۰ میلادی، یعنی درست هزار و دو سال پیش در چنین روزی، حکیم ابوالقاسم فردوسی شاهنامه بزرگ خود را به پایان رساند.
• در هشتم مارس ۱۷۲۲، قشون صفویان در نبرد گلناباد از افغان ها شکست خورد. این شکست آغاز سقوط اصفهان و ورود ایران به دورانی از هرج و مرج و قحطی و غارت بود.
• در هشتم مارس ۱۷۳۶، نادرشاه افشار ، بنیان گذار سلسله افشاریه در ایران تاج گذاری کرد.
• در هشتم مارس ۱۸۱۷، بازار بورس نیویورک تاسیس شد.
• در هشتم مارس۱۹۱۰، رموند دو لاروش فرانسوی نخستین زن جهان بود که مجوز خلبانی دریافت کرد.
• در هشتم مارس ۱۹۱۱، کلارا زتکین ، رهبر شعبه زنان حزب سوسیال دمکرات آلمان، این روز را به عنوان روز جهانی زن در کپنهاگ پایتخت دانمارک اعلام کرد.
• در هشتم مارس ۱۹۱۷، در روز جهانی زن، اعتراض هایی در سنت پترزبورگ بروز کرد که ادامه آن به انقلاب فوریه یا همان انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ و سقوط حکومت تزار روسیه انجامید. (در تقویم روسی اکتبر برابر فوریه بود)
• در هشتم مارس ۱۹۲۰، حکومت عربی سوریه، به عنوان نخستین دولت مدرن عرب تاسیس شد.
• درهشتم مارس ، ۱۹۵۷ مصر در پی بحران سوئز ، کانال سوئز را در این روز بازگشایی کرد.
• در هشتم مارس ۱۹۶۳، حزب بعث سوریه در پی کودتایی که توسط گروهی از افسران متمایل به چپ به نام شورای ملی مقاومت انجام گرفت، به قدرت رسید.
• در هشتم مارس ۱۹۷۹ کمپانی فیلیپس برای اولین بار سی دی یا لوح فشرده را به بازار عرضه کرد.
• در هشتم مارس ۲۰۰۴ قانون اساسی جدید عراق به امضای شورای اداره امور عراق رسید.
• و در هشتم مارس ۲۰۱۲ سیمین دانشور داستان نویس، مترجم، استاد دانشگاه، نخستین رمان نویس زن و نخستین رئیس کانون نویسندگان ایران درگذشت.
این را هم اضافه کنیم که هشتم مارس با همه شهرتی که به عنوان روز جهانی زن دارد ، اما در عین حال روز انقلاب سوریه، روز ملی کشاورزی در آمریکا، و روز جهانی کلیه نیز هست. پیش از آن که هشتم مارس در سازمان ملل به عنوان روز جهانی زن پذیرفته و اعلام شود، در کشورهای اروپای شرقی و در اتحاد شوروی این روز ، علاوه بر روز زن، روز مادر نیز بود.