چرا اعتماد مردم به مهمترین برنامه پرزیدنت اوباما پس از گذشت یک سال سست شده بود؟
برای تجزیه و تحلیل این نخستین گزارش که اصطلاحاً State of the Union نامیده میشود و هر یک از رؤسای جمهوری آمریکا بنا بر سنت دیرینه، همه ساله در ماه ژانویه آن را از کنگره ایالات متحده خطاب بمردم ایراد میکنند؛ باید ابتدا به چگونگی اقدامات پرزیدنت اوباما در مقام رئیس قوه اجرائی دولت آمریکا در یک سال گذشته پرداخت تا بتوان انتخاب اولویت های پرزیدنت اوباما را در سال آینده مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
چهارشنبه شب – بیست و هفتم ژانویه - پرزیدنت اوباما سخت ترین آزمون خود را پس از گذشت یک سال از ریاست جمهوری اش در برابر داشت، جلب اعتماد مجدد راًی دهندگان آمریکائی جلب اعتماد شهروندانی که روز دوم ماه نوامبر سال جاری یعنی حدود نُه ماه دیگر به پای صندوق های راًی خواهند رفت تا ۴۳۵ عضو مجلس نمایندگان و ۳۶ سناتور را برای دو مجلس کنگره آمریکا انتخاب کنند، کنگره ای که باید طرح های رئیس جمهوری را برای قانونی شدن تصویب کند و در صورت مخالفت، آن بخش از تعهدات رئیس جمهوری بمردم انجام نخواهد شد.
پرزیدنت اوباما در مقام رئیس حزب دموکرات یا حزب حاکم تا بحال از این امتیاز مهم برخوردار بود که حزب وی دارای اکثریت در هر دو مجلس نمایندگان و مجلس سنا بوده است.
... اما هر چند که رئیس جمهوری هنوز تا برگزاری انتخابات دوم ماه نوامبر آینده از این اکثریت برخوردار خواهد بود، اما اولویت وی در انتخاب لایحه «رفرم بیمه های درمانی» این اکثریت را زیر سؤال برده و برای همین است که می بینیم رئیس جمهوری هر چند که باز هم از بیمه های درمانی در سخنرانی سالانه خود سخن میگوید اما برنامه اش نشان دهنده آنست که وی میخواهد کاملاً در مسیر دیگری گام بردارد. در مسیر حل مشکلات اقتصادی که مهمترین آن ایجاد مشاغل جدید برای میلیون ها شهروندی است که کار خود را در بحران اخیر اقتصادی کشور از دست داده اند.
تاًثیر جو عدم اعتماد در برگزاری انتخابات در یک جامعه دموکرات مانند آمریکا
تغییر مسیر تقریباً ناگهانی پرزیدنت اوباما که در نخستین گزارش وی در مورد وضعیت کشور به مردم آمریکا به چشم میخورد، برای عدم موفقیت در طرح بیمه های درمانی رئیس جمهوری است.
برنامه های پرزیدنت اوباما در نوزدهم ماه جاری میلادی یعنی تنها هشت روز پیش از برگزاری سخنرانی اش در کنگره آمریکا با پاسخ منفی مردم حد اقل در یکی از ایالت ها، یعنی ایالت ماساچوست با انتخاب یک سناتور جمهوری خواه نشان داده شد.
اما برگزاری انتخابات در ایالت ماساچوست که برای جانشینی ادوارد کندی سناتور فقید آن ایالت انجام شد و پیروزی یک جمهوری خواه تازه از راه رسیده آن هم بر کرسی سناتوری که ۴۷ سال با برخورداری از محبوبیت فراوان آن را در اختیار داشت؛ رئیس جمهوری آمریکا و به ویژه حزب دموکرات را بسیار نگران کرد.
... اگر همین سناریو در انتخابات ماه نوامبر سال جاری به وقوع بپیوندد، چه باید کرد؟
رئیس جمهوری که تنها در روز ادای مراسم سوگند بیش از یک میلیون نفر راًی دهنده آمریکائی را در سرمای شدید واشنگتن پایتخت آمریکا به پای پله های کنگره کشانده بود؛ احتمالاً با یک اشتباه محاسبه سیاسی در انتخاب اولویت خود در چهارچوب «رفرم بیمه های درمانی» و پرسش راًی دهندگان آمریکائی در مورد توانائی هایش در انجام قول های انتخاباتی مواجه شد.
هر چند پرزیدنت اوباما هنوز از محبوبیت فراوانی نزد مردم برخوردار است و هر چند که وی در مقام رئیس حزب دموکرات نگران آنست که در انتخابات میان دوره ای ماه نوامبر آینده از تعداد کرسی های دموکرات ها در هیچ یک از دو مجلس کاسته نشود، با این همه احتمال از دست دادن اکثریت حزب دمکرات در شرائط فعلی پرسش برانگیز است و خطر در آنست که اگر پرزیدنت اوباما پایگاه اکثریت خود را در کنگره از دست بدهد، آیا باز پس گرفتن آن کار ساده ای خواهد بود؟ پایگاهی که بلافاصله با نزدیک شدن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۲ میلادی اهمیت واقعی خود را بدست خواهد آورد.
به عبارت دیگر، اعتماد مجدد مردم به رئیس جمهوری کار ساده ای نخواهد بود و هر چند که پرزیدنت اوباما در نخستین سخنرانی سالانه خود در کنگره مورد ستایش فراوان قرار گرفت، باید به انتظارات مردم در برابر قول های داده شده نیز توجه کرد.
... و اینجاست که ریسک تغییر موضع از سوی پرزیدنت اوباما در انتخاب اولویت ها و به ویژه برنامه هائی که طی مبارزات انتخابات ریاست جمهوری قول انجام آن داده شده بود؛ خالی از اشکال نخواهد بود.
اهمیت برگزاری انتخابات در ادامه ثبات یک دموکراسی
در کشوری که پایه های دموکراسی و عملکرد آن بر شانه های مردم یا آراء آنان قرار گرفته است، مسئله موفقیت در انتخابات مهمترین مورد برای یک سیاستمدار، از رئیس جمهوری گرفته تا یک عضو ساده شورای شهر بحساب آورده میشود.
نمونه انتخابات ایالت ماساچوست را در نُه روز قبل از انجام گزارش وضعیت کشور به مردم آمریکا – State of the Union - از سوی پرزیدنت اوباما باید دلیل دیگری بر این نظر بحساب آورد. «اسکات براون» سناتوری که بر کرسی ادوارد کندی نشسته است، تا یک ماه پیش از برگزاری انتخابات حتی در ایالت ماساچوست فردشناخته شده ای نبود و تنها نارضایتی مردم به ویژه مستقل ها از عملکرد دولت پرزیدنت اوباما در سال گذشته و به ویژه تمرکز کنگره تنها در مسئله رفرم بیمه های درمانی بود که این فرصت استثنائی را برای آقای براون فراهم کرد. فرصتی که بی شک خود وی توانست با ارائه طرح های مردمی اش برای خویش فراهم آورد.
تغییر اولویت «بیمه های درمانی برای همه» به ایجاد مشاغل جدید
آیا کسری بودجه آمریکا میتواند طرح پرزیدنت اوباما را در مورد ایجاد مشاغل جدید در معرض تهدید قرار دهد؟
نجات دادن، دوباره سازی و ترمیم سه عاملی هستند که کاخ سفید خود آن را بنیاد های جدیدی برای تاًمین رفاه اجتماعی بحساب آورده است.
پرزیدنت اوباما که در میان درگیری دو جنگ افغانستان و عراق و همچنین یک اقتصاد در حال رکود وارد کاخ سفید شد، هر چند که هنگام مبارزات انتخاباتی اش بارها به رفاه اقتصادی جامعه اشاره کرده بود با این همه چنان در گیر بثمر رساندن طرح بیمه های درمانی خود شد که عملاً از تلاش برای حل مشکل اقتصادی فاصله گرفت و این خود سبب سلب اعتماد راًی دهندگانی شد که نمونه اش را میتوان در انتخابات ماساچوست مشاهده کرد.
انتخابات ماساچوست یا زنگ خطر برای پرزیدنت اوباما
در چهارچوب بسته کمکها، مردم پول مالیات خود را با توجه به اعتماد به رئیس جمهوری به بانک های بزرگ آمریکا وام داده بودند و هر چند که بسیاری از این کمک های مالی به آنان باز گردانده شد با این وجود، بانک ها با بدست آوردن منافع کلان، بیشتر به رؤسای خود رسیده اند تا به مشتریان خود که همان مردم هستند.
پرزیدنت اوباما میگوید اعتقاد وی بر اینست که کسب و کارها و شرکت های کوچک کلید ترمیم و بهبودی اقتصاد آمریکاست.
پرزیدنت اوباما با تصریح و تاًکید طرح جدید خود بنام «لایحه ترمیم» که آنرا نخستین در نوع خود پس از ریاست جمهوری آیزنهاور نامیده است؛ به حمایت خویش از ادامه سرمایه گزاری در ساختار بنیادی کشور سخن میگوید.
ایجاد خطوط ترن های سریع السیر مدرنی که بزودی کار راه سازی آن در تمپای فلوریدا آغاز خواهد شد، در همین چهارچوب قرار گرفته است.
کم کردن مالیات، مسئله مورد توجه مردم آمریکا
پرزیدنت اوباما خواهان پایان دادن به دادن مهلت های مالیاتی به شرکتها شده است. وی در سخنرانی سالانه اش در کنگره میگوید این شرکتها مشاغل ما را به کشورهای دیگر میفرستند تا از این معافی ها استفاده کنند. با این همه، هنوز مشخص نیست که رئیس جمهوری بتواند به آسانی طرح مالیاتی خود را در مورد این شرکتها از کنگره بگذراند.
با توجه به راًی صادره از سوی دیوان عالی آمریکا در پنجشنبه بیست و یکم ماه جاری میلادی، شرکتهای آمریکائی مجاز خواهند بود مخارج آگهی های تبلیغاتی را برای کاندیداهای انتخاباتی مورد نظر خود بپردازند و همین جاست که با توجه به نزدیکی انتخابات میان دوره ای، کمک مالی شرکتها به هر یک از کاندیداها حائز اهمیت فراوان بوده و حتی میتواند سرنوشت انتخابات را نیز عوض کند.
در حال حاضر با توجه به طرح های متنوع و جدید رئیس جمهوری آمریکا، وی باید در انتظار تصویب لوایح خود از سوی کنگره باشد. این در حالی است که روز سه شنبه – یک روز قبل از ایراد سخنرانی سالانه رئیس جمهوری - مجلس سنا لایحه پرزیدنت اوباما را در مورد تاًسیس «کمیسیون مالی تهیه قوانین و مقررات» رد کرد.
کمیسیونی که قرار بود متشکل از اعضای هر دو حزب دموکرات و جمهوری خواه باشد. چند روز پیش از اعلام پرزیدنت اوباما برای تشکیل یک «کمیسیون مالی تهیه قوانین و مقررات» وی گفته بود میخواهد نظام بانکی آمریکا را اصلاح کند و در نتیجه بدون اقدام به رفرم های جدید، همان خطراتی تکرار میشود که باعث بوجود آمدن بحران مالی شده بود.
طرح بسته رفرم مالی پرزیدنت اوباما شامل دسترسی شرکتها به اعتبارهای لازم برای بوجود آوردن مشاغل جدید به سنا، تشویق آمریکائی ها به نوآوری ، دارا بودن نگرش به اقتصاد انرژی پاک، تشویق به صادرات بیشتر مواد غذائی به سراسر جهان و پروژه ویژه ای در این باره بنام «طرح پیشنهادی صادرات ملی» برای کمک به مزرعه داران و شرکتها و سرانجام تشویق بیشتر پرزیدنت بر سرمایه گزاری در توانائی ها و آموزش برای همه از جمله گام هائی است که برنامه سال آینده پرزیدنت اوباما را با توجه به نخستین گزارش وی در مورد وضعیت کشور به مردم آمریکا در سال آینده تشکیل خواهد داد.
علاوه بر این فهرست، باید از اعلام وی درباره کمک به طبقه متوسط جامعه آمریکا در چهارچوب ترمیم اقتصادی کشور نیز نام برد.
پرزیدنت اوباما در کنار تمام این برنامه های اقتصادی به مسئله مهم «حقوق برابر در برابر کار مساوی» تاًکید میکند و میگوید ما تجاوز به حقوق زنان را در این مورد نادیده نخواهیم گرفت.
«برابری در فرصت ها» برای زنان در محیط کار
رئیس جمهوری با تاًکید مجدد بر اجرای قانون «حقوق برابر در برابر کار برابر» میگوید در نتیجه با اجرای این قانون، زنان در برابر انجام کار مساوی در روز با مردان، حقوق برابر دریافت خواهند کرد. اجرای این طرح برای آنست که ما بتوانیم جوهر تعهد ملی خود را در چهارچوب برابری در فرصت ها ایفا کنیم.
قانون «حقوق برابر در برابر کار مساوی» نخستین لایحه ای بود که پرزیدنت اوباما پس از ورودش به کاخ سفید آن را امضا کرد.
توجه به تاًمین امنیت برای مردم آمریکا در طرح جدیدی پیش بینی شده است که به دولت امکان میدهد بتواند بطور مؤثرتری در مبارزه با تهدیدات تروریسم شیمیائی مقابله کند.
مسئله عدم تولید و گسترش سلاح های اتمی از هفته های ورود پرزیدنت اوباما به کاخ سفید از اولویت در سیاست خارجی اش برخوردار شد. رئیس جمهوری آمریکا گفته است هدف مهم من در سیاست خارجی، بوجود آوردن جهانی عاری از سلاح های هسته ای است. هدفی که وی خود را به آن قویاً متعهد دانسته است.