آرش ايرانی
نتيجه تلاش دو سالانه دكتر (( محمد حسن سمسار )) و نيز تنی چند از همكارانش بر روی ۲ هزار و يكصد قطعه از عكس های آلبومخانه كاخ گلستان به زودی در كتابی با عنوان (( فهرست عكس های برگزيده آلبومخانه گلستان در عصر قاجار )) منتشر می شود.
بر اساس طرحی كه برای سامان دهی آلبوم ها و عكس های آلبوم خانه كاخ گلستان تهران از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۷۹ ش. انجام شده است ، ۲هزار و يكصد قطعه از مجموع بيش از ۴۲ هزار قطعه عكس و بيش از هزار آلبوم كاخ گلستان انتخاب و برای آنها برگه اطلاعاتی شامل موضوع عكس ، نام عكاس، تاريخ عكس، شماره آلبوم، شماره نگاتيو و شماره شيشه، آلبوم سايه و شناسنامه تهيه شده است.
دكتر (( محمد حسن سمسار)) ، سرپرست طرح سامان دهی عكس ها و آلبوم های آلبومخانه كاخ گلستان، طی مصاحبه ای با خبرگزاری ميراث فرهنگی ايران ( ميراث خبر ) هدف از اين كار را ايجاد روشی آسان برای كمك به پژوهشگرانی دانست كه بتوانند به راحتی و با استفاده از برگه دانها و آلبوم های سايه، عكس مورد نظر خود را پيدا كنند.
آلبوم های سايه ، آلبوم هايی هستند همسان و همانند آلبوم های اصلی كه اطلاعات جامعی از عكس ها به همراه نمونه عكس را در بر می گيرند و راحت تر پژوهشگر را به مقصد خود می رسانند . در اين طرح ۵۶ آلبوم سايه از اين عكس ها تهيه شده است.
سمسار درباره مبنای انتخاب عكس ها در اين طرح نيز خاطر نشان كرد: ((انتخاب عكس بر مبنای قدمت آنها بوده و به گونه ای انتخاب شده اند كه سير تكاملی عكاسی در ايران را نشان دهند.))
وی در ادامه با اشاره به زمانی كه قرار است كتاب مورد اشاره روانه بازار شود و نيز تعداد عكس های برگزيده شده در آن ، توضيح داد : (( نتيجه تلاش گروهی كه برای شناسايی و سامان دهی عكس ها تلاش كردند تا يك ماه ديگر چاپ می شود و در آن ۲۵۰ قطعه عكس از ۲هزار و صد قطعه عكس سامان دهی شده به نمايش در می آيد.))
او افزود: (( تنوع موضوع اين ۲۵۰ قطعه عكس، به گونه ای است كه موضوعات بسياری از جمله شهرها و مكان های مختلف ايران، رجال سياسي، فرهنگی و اجتماعی دوره قاجار، مراسم ويژه فرهنگ و آداب و رسوم ايراني، زندگی روزمره و... را شامل می شود.))
سرپرست طرح سامان دهی عكس های آلبوم خانه كاخ گلستان همچنين با اشاره به نام عكاسانی كه آثار آنان برای چاپ برگزيده شده است، اظهار داشت : (( در اين كتاب عكس هايی از نخستين عكاسان خارجی كه به دستور شاهان قاجار در ايران عكس برداری كرده اند، ناصرالدين شاه، آقارضا عكاس باشي، عبدالله قاجار و ملك قاسم ميرزا اولين عكاسی كه با شيوه داگراتيو عكس برداری كرد؛ به همراه عكس های رنگی كه لوئيجی منونتابونه با دست رنگ كرده است، وجود دارد.))
دكتر سمسار در خاتمه ، سامان دهی تمام عكس های موجود در آلبوم خانه كاخ گلستان كه از بی نظيرترين مجموعه های عكس جهان به شمار می آيد ، را حركتی بسيار ضروری دانست و ياد آور شد كه اين حركت علاوه بر آنكه كار پژوهشگران را آسان می كند، باعث شناسايی عكس های آسيب ديده و شناسايی نقاط تاريك و مبهم عكس ها نيز می شود.